|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Nowotwór - tkanka pochodząca z tkanek ustroju, ale dlań obca. Złożona z komórek nieodwracalnie zmienionych Rak (Carcinoma) - nowotwór złośliwy pochodzenia nabłonkowego (powstały z nabłonka powierzchniowego bądź gruczołowego) Epithelioma (nabłoniak) Niektóre nowotwory nabłonkowe oznacza się terminem epithelioma – czasem w celu podkreślenia niezłośliwości zmiany Epithelioma calciphians Malherve BUDOWA NOWOTWWORU · Miąższ – decyduje o przynależności klasyfikacyjnej · Zrąb - jego stan (unaczynienie, naciek z limfocytów) wpływa na los komórek, niektóre wytwarzają kolagen – Carcinoma Surrhosum Desmoplastrium Nowotwór niezłośliwy z nabłonka powierzchniowego - Papiloma (brodawczak) · Brodawczak egzofityczny – złożony z palczastych wyrośli o bardzo wąskiej osi łącznotkankowej z naczyniami pokrytej nabłonkiem · Brodawczak endofityczny – odwrócony, wyrośla nabłonka wrastają wgłąb podłoża Nowotwory niezłośliwe wywodzące się z nabłonka gruczołowego lub powierzchniowego jednowarstwowego. Ø Gruczolak (adenoma) Gruczolak = dysplazja. Budową histologiczną naśladuje gruczoł macierzysty. Składa się z cewek i pęcherzyków ułożonych przeważnie ściśle przy sobie. o Gruczolak brodawkowaty – kiedy do światła cew lub pęcherzyków gruczolaka wrastają twory brodawkowate przypominające brodawczaka o Gruczolak cewkowo – kosmkowy – zbudowany z równolegle ułożonych tworów przypominających kosmki. Rozwija się w żołądku, jelicie cienkim i grubym, rozrasta się często do światła narządu, dość często złośliwiej. Ø Onkocytoma - guz lity złożony z onkocytów Ø Torbielak (gruczolakotorbielak, cytoma, cystadenoma) - złożony z wielu torbieli Gruczolak tarczycy (pęcherzykowaty) o Tylko usunięcie guza pozwala na ostateczne rozpoznanie (tarczyca odrasta) o Nowotwór nacieka torebkę, a gruczolak nie. Polip ¨ Twór uwypuklający się ponad powierzchnię błony śluzowej ¨ Termin odnosi się do guzów łagodnych, niektóre guzy złośliwe wyglądem przypominają polipa ¨ Łagodne – alergiczne ¨ Polipy w jelicie grubym § Uszypułowany § Siedzący ¨ Różni się wyglądem śluzówki (dysplazja) v Śluzówka gruczolaka § Ciemniej § Mniej śluzu § Nawarstwienie jąder § Wygładzony nabłonek pokrywający v Następstwem zaburzenia funkcji gruczołowych są zmiany dysplastyczne Polip kosmkowy Ø Gruczolak kosmkowy – tworzy kosmki Ø W bardzo krótkim czasie przechodzi w nowotwór złośliwy (100% pewność) Ø zaburzenia genu Apc Ø zazwyczaj wskazana resekcja jelita Rak gruczołowy § Tworzy struktury gruczołowe (cewy, brodawki itp.), zdolny do wydzielania śluzu. § Pojawia się w miejscach lokalizacji nabłonka gruczołowego § Może całkowicie zamknąć światło (Adenocarcinoma) § Brak światła, martwica wewnątrz, rozrost zrębu, często desmoplastycny Rak śluzowokomórkowy (Sygnet ring) o Śluz w komórkach o Charakterystyczny dla żołądka o Bardzo złośliwy w przewodzie pokarmowym o Lepsze rokowania, gdy pojawi się w sutku Rak podstawnokomórkowy · Wywodzi się z niezróżnicowanych wielopotencjalnych komórek rozrodczych warstwy podstawnej naskórka i przydatków skórnych · Składa się z ognisk naciekających zrąb · Miejscowo złośliwy – nie daje przerzutów · W 90% przypadków rośnie powoli, w 10% nacieka głęboko powodując niszczące owrzodzenia · W 80% pojawia się na skórze eksponowanej na promieniowanie UV (głowa, szyja) · Rak Arninga – tułów, zmiana powierzchniowa · Nie występuje nigdy na błonach śluzowych Czynniki ryzyka raka podstawnokomórkowego · Jasna karnacja,Nieb oczy, Rude włosy, Nadmierna ekspozycja na prom sło i sola · Dużo piegów,Oparzenia skórne w dzieciństwie, Prom joniz, Związki arsenu · Chorzy z immunosupresją · Xeroderma pigmentosum · Zespół Gorlina
Postacie raka podstawnokomórkowego · Rak wargi Rak płaskonabłonkowy lub kolczystokomórkowy ¨ Dotyczy skóry odsłoniętej § Twarz, Szyja Małżowiny § Grzbiet rąk, Najważniejszy czynnik patogenny to ekspozycja na promieniowanie UVB ¨ Inne czynniki § Węglowodory aromatyczne § Związki As, Prom joniz § Immunosupresja, RZS, HIV § Xeroderma pigmentosum § Epidermodysplasia verruciformis § Przetoki w osteomielitis § Blizny po oparzeniach § Przewlekłe owrzodzenia ¨ Cechy § Rozwija się z naskórka lub nabłonka wielowarstwowego płaskiego błon śluzowych § Rogowacenie § Ogniska rogowacenia przybierają postać pereł rakowych, zdarzają się także rogowacenia pojedynczych komórek § Obecność mostków międzykomórkowych § Naśladuje budowę nabłonka wielowarstwowego płaskiego § Na obwodzie ognisk bywają komórki walcowate odpowiednich komórek warstwy podstawnej, ku środkowi przybierają one cechy komórek kolczystych i płaskich Rak płaski Na bazie nabłonka który normalnie występuje w miejscu ogniska pierwotnego Rak płaski w oskrzelach: występowanie pereł rogowych i mostków
Nowotwory nienabłonkowe niezłośliwe i złośliwe Nowotwory nienabłonkowe – pochodzenie: § Z chondrocytów – chrzęstniak (chondroma) § Z tkanki tłuszczowej – tłuszczak § Z tkanki włóknistej – włókniaki (fibroma)
o Nowotwory nienabłonkowe wywodzą się z tkanek o pochodzeniu mezenchymalnym o Określane są na postawnie ich histogenezy
MIĘŚNIAKI o Wywodzi się z komórek tkanki mięśniowej o Utkanie mięśniowe (łagodny) o Z mięśniaka nie powstanie mięsak § Mięśniak macicy – nowotwór łagodny, rozrost tkanki mięśniowej
MIĘSAK (sarcoma) ¨ Zmiana złośliwa pochodzenia mięśniowego ¨ Mięśniak może przekształcić się w mięsaka (zezłośliwinie) ¨ nierówna powierzchnia ¨ odmienne utkanie ¨ otoczone torebką rzekomą z uciśniętej tkanki otaczającej ¨ duże rozepchnięte komórki, figury podziału, komórki olbrzymie, pasma komórek Utkania pochodzenia naczyniowego Angiosarcoma v mięsak naczyniowy v złośliwy rozrost naczyń v polimorfizm komórkowy v nieprawidłowe figury podziału LIPOMA (tłuszczak) § łagodny § tłuszczakomięsak (liposarcoma – złośliwy) § między komórkami tłuszczowymi obecne inne komórki § Zrazowata masa o niejednolitej powierzchni przekroju § lipoblast – charakterystyczne komórki o niskim stopniu dojrzałości o komórka z jądrem pośrodku o Płatki (w utkaniu komórki prawidłowe)
Ø Przeważnie skóra Ø Błona śluzowa jamy ustnej Ø Okolice odbytu, narządów płciowych Ø Przełyk (rzadko jako pierwotny) Ø Oko Ø Opony mózgowe Ø Bardzo złośliwy (jeden z najzłośliwszych) Estrogeny i testosteron pobudzającego wzrost Cechy czerniaka złośliwego o MAKROSKOPOWO § Zmiana na skórze w postaci sączenia się ze starego znamienia § Odczyn zapalny § Pęcherzyki § Test odbitkowy § Swędzenie znamienia § Nieregularne granice o KOMÓRKI § Różowe jąderko § Melanina (może jej nie być) § Mało zrębu, ale sporo naczyń § Barwienie HMB 45 – rozpoznanie czerniaka à barwienie na melanocyty § Komórki izoluje się w jamkach
GLEJAK WIELOPOSTACIOWY (Glioblastoma multiforma) v Najczęstszy nowotwór pierwotny OUN v Nowotwór wieku starczego, częściej rozwijający się u mężczyzn, zajmuje obszar nadnamiotowy v Rzadko, głównie u dzieci potrafi lokalizować się w pniu mózgu v Rokowanie złe (przeżywalność do 18 miesięcy) v Przy lokalizacji nieoperacyjnej rokowanie złe v Cechy · Pleomorfizm jąder · Hiperchromazja jąder · Układ palisadowy komórek · Nacieki naczyń · Proliferacja naczyń · Martwica palisadowata
|
Menu
|