|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
ROZWÓJ MORALNYw ujęciu J. Piageta CZYM JEST MORALNOŚĆ?l moralność to zbiór norm i wartości, wzorów zachowania i ideałów osobowych, regulujących postępowanie jednostki i służących do odróżniania przez konkretną jednostkę, grupę lub społeczeństwo tego co dobre i właściwe, od tego co złe. W moralności współczesnego człowieka widać ślady koncepcji:l epikurejczyków, zgodnie z którą ideałem jest człowiek w pełni niezależny od świata materialnego,l idei samodoskonalenia, samorealizacji, l idei identyfikacji z określonym nieomylnym autorytetem i jego wolą, l społecznego nurtu moralności, opartego na idei kierowania się dobrem możliwie największej liczby osób. Zdaniem B. Wojciszke ludzie dysponują wieloma kodami etycznymi leżącymi u podstaw sądów moralnych. B. Wojciszke wyróżnia 5 kodów etycznych: l etykę autonomii, w której najważniejsze jest dobro drugiego człowieka, l etykę kolektywistyczną, w której liczy się dobro własnej grupy, jej interesy i prawa. l etykę dobra powszechnego, dla której wartością centralną jest dobro społeczności jako całości, l etykę godności, zgodnie z którą najważniejsze jest godne życie, l etykę produktywności, w której wartość naczelną stanowi produkcja dóbr, Wraz z wiekiem stopniowo uczymy się rozróżniać trzy typy zdarzeń społecznych (trzy ich domeny): l następstwa dotyczą jedynie samego sprawcy (domena osobista), l zawsze wyrządzają krzywdę innym ludziom (domena moralna), l dotykają co prawda drugiego człowieka, ale nie zawsze są związane z jego krzywdą (domena konwencjonalna). Są 3 sposoby pojmowania rozwoju moralnego
(3 szkoły myślenia odwołujące się do 3 różnych metafor):METAFORYl Metafora organicznego wzrostu
l Metafora maszyny
l Metafora postępu w dyskursie i konwersacji
KONCEPCJA PIAGETA Jego model wyrósł z badań prowadzonych w latach 20 – 30 – tych. Metodą była obserwacja plus eksperyment z rozwiązywaniem zagadek poznawczych. Rozwój moralny polegal nie tyle na biernym przyjmowaniu gotowych i danych przez społeczeństwo norm moralnych, l ile raczej na aktywnym organizowaniu i reorganizowaniu wiedzy moralnej, jaka dziecko gromadzi w interakcjach z innymi ludźmi. Realizm moralny tol tendencja dziecka, by traktować obowiązki i związane z nimi wartości jako istniejące same w sobie, l niezależne od świadomości, l narzucające się przymusowo,l bez względu na to, w jakie okoliczności jest uwikłana jednostka. Autonomia moralna l istnieje wtedy, gdy ideał /norma/ są traktowane przez świadomość jako coś koniecznego, niezależnego od jakiejkolwiek presji zewnętrznej. I STADIUM ANOMII (pierwsze 2- 4 lata życia) l amoralizm poznawczy, czyli brak jakichkolwiek motywacji moralnego zachowania. l dziecko zdobywa elementarną wiedzę o tym, co jest dobre, czyli aprobowane przez dorosłych, a co jest złe, czyli nieaprobowane, ale nie potrafi się tą wiedzą posługiwać.
II STADIUM HETERONOMII MORALNEJ (od 5 do 7/9/10 lat )l charakteryzuje się traktowaniem norm moralnych jako narzuconych przez starszych i obowiązujących w zasadzie tylko wtedy, gdy jest się pod tych starszych kontrolą. W stadium tym można wyróżnić: l fazę egocentryzmul fazę konformizmu UWAGA!!!!!Dla heteronomii moralnej charakterystyczne są:l Dobro określa się przez posłuszeństwo. l Istotne jest przestrzeganie litery, a nie ducha prawa. l Obiektywistyczna koncepcja świadomości. l Poczucie immanentnej sprawiedliwości. III STADIUM SOCJONOMII (od 9 do 13 lub 14 roku życia) l konwencjonalizm moralny, czyli dążeniem do zgodności własnego postępowania z tym, co ogólnie przyjęte i oczekiwane, l jest to moralność partykularystyczna, grupowa. IV STADIUM AUTONOMII MORALNEJ (od 14 (15) do 21 (22) roku życia)l interioryzacja (uwewnętrznieniem) norm moralnych, które stopniowo nabierają charakteru powinności moralnej i stają się podstawą samooceny jednostki. l początkowo faza pryncypializmu , czyli normy uznawane za własne są traktowane jako jedynie słuszne i niepodważalne. l z czasem pojawia się relatywizmem moralny albo racjonalizmem. l kulminacją rozwoju moralnego człowieka jest faza idealizmu. Analiza przebiegu rozwoju moralnego człowieka pokazuje, jak zmienia się motywacyjne podłoże zachowań konformistycznych. PODSUMOWANIE!! KIERUNKI ROZWOJUl Dla małego dziecka cudze żądania i oczekiwania nie mają tak naprawdę żadnego znaczenia. Ulega od czasu do czasu i jedynie wtedy, gdy groźby i obietnice płynące ze świata dorosłych są bardzo wyraźne. l W wieku przedszkolnym coś się zmienia i dziecko zaczyna kierować się aprobatą dorosłych. Przypisuje im najwyższy autorytet, naśladuje, identyfikuje się z nimi. l W wieku szkolnym najbardziej istotna staje się aprobata rówieśników. l Jeszcze później tzw. opinia społeczna, czyli opinia ogółu. l Ostatni etap to wsłuchiwanie się w głos aprobaty wewnętrznej. ... |
Menu
|