wejsciowka, Studia ATH AIR stacjonarne, Rok I, Semestr II, Techniki wytwarzania I

Tokarka jest obrabiarką skrawającą stosowaną do toczenia przedmiotów.
Podstawowym rodzajem tokarki jest tokarka kłowa, umożliwiająca zamocowanie przedmiotu obrabianego w kłach znajdujących się we wrzecionie i w koniku. Wrzeciono jest napędzane silnikiem elektrycznym za pośrednictwem przekładni zębatych, które nadają przedmiotowi obrabianemu różne prędkości obrotowe, zależnie od wymagań prędkości skrawania i średnicy przedmiotu. Nóż zamocowany w imaku może się przesuwać razem z suportem wzdłuż prowadnic łoża (przesuw wzdłużny) oraz poprzecznie względem osi wrzeciona (przesuw poprzeczny). Niezależnie od tego możliwe jest ręczne przesuwanie górnych sań narzędziowych, co wykorzystuje się do ustawienia noża względem przedmiotu oraz do toczenia krótkich przedmiotów. Mechanizm posuwu noża tokarskiego uzyskuje się od skrzynki posuwów za pośrednictwem wałka pociągowego (przy toczeniu wzdłużnym i poprzecznym) lub śruby pociągowej (przy toczeniu gwintów). Ruch obrotowy jest przenoszony z wrzeciona na przedmiot obrabiany za pomocą zabieraka lub uchwytu szczękowego.
Wśród tokarek rozróżnia się:

1)Tokarki stołowe – ustawiane na stole, przeznaczone do obróbki małych przedmiotów.
2)Tokarki produkcyjne – bez śruby pociągowej, umożliwiające wykonywane wszelkich robót tokarskich za wyjątkiem gwintowania.
3)Tokarki pociągowe – wyposażone w wałek pociągowy i śrubę pociągową, która umożliwia nacinanie gwintu.
4)Tokarki ciężkie – stosowane w różnych gałęziach przemysłu ciężkiego.

2. Podstawowe operacje toczenia.

 Poza toczeniem można wykonywać operacje: wytaczania, wiercenia, rozwiercania, przecinania, radełkowania, a z użyciem dodatkowych przyrządów również frezowania i szlifowania.

Radełkowanie (moletowanie) – operacja tokarska polegająca na wygnieceniu na powierzchni  wzoru w postaci linii przy pomocy radełka. Radełkowanie wykonuje się na  lub gałkach przeznaczonych do przekręcania ręką. Wygnieciony wzór ma za zadanie wyeliminowanie .

Wiercenie –  w pełnym materiale za pomocą narzędzia zwanego , w wyniku którego otrzymujemy otwór o przekroju najczęściej kołowym.Wiercenie na tokarce, gdy  wiertło jest nieruchome, a przedmiot obrabiany obraca się.

Rozwiercanie - rodzaj  otworów walcowych, którego celem jest poprawienie dokładności wymiarowo-kształtowej oraz chropowatości obrabianych powierzchni. Stosuje się je do otworów wstępnie , , czy . Rozwiercanie przeprowadza się za pomocą 

2. Podstawowe operacje toczenia.

SPOSOBY OBRÓBKI SKRAWANIEM

a)Toczenie-przedmiot obrabiany wykonuje ruch obrotowy, narzędzie zaś (nóż tokarski) przesuwa się równoległe do osi obrotu przedmiotu lub prostopadle do niej, bądź wykonuje oba te ruchy łącznie. Toczenie stosuje się głównie w celu otrzymania powierzchni walcowatych, stożkowatych lub kulistych.
b) Struganie-przedmiot i narzędzie wykonują ruchy prostoliniowe, stosuje się je przede wszystkim do wykonywania płaszczyzn.
c)Wiercenie-narzędzie (wiertło) wykonuje ruch obrotowy i jednocześnie prostoliniowy postępowy ruch posuwowy. Ten rodzaj obróbki służy do wykonywania otworów.
d)Frezowanie-narzędzie (frez) wykonuje ruch obrotowy, przedmiot obrabiany przesuwa się prostoliniowo. Przedmiot może wykonywać również ruch prostoliniowy obrotowy jednocześnie.
e)Szlifowanie-narzędzie (ściernica) wykonuje szybki ruch obrotowy. Przedmiot obrabiany porusza się bądź ruchem prostoliniowym (szlifowanie płaszczyzn), bądź obrotowym (szlifowanie powierzchni walcowych).

Oprócz podanych sposobów obróbki skrawaniem znane są inne np. dłutowanie, przeciąganie, gładzenie, dogładzanie, docieranie.
W zależności od dokładności, kształtu, wymiaru i obrabianej powierzchni rozróżnia się następujące rodzaje obróbki skrawaniem: zgrubna, średnio dokładna, dokładna i bardzo dokładna, zwana wykańczającą.

3.Metody pomiaru temperatury skrawania:

·         − Kalorymetryczne,

·         − Fotoelektryczne,

·         − Barw nalotowych,

·         − Termoelementu naturalnego,

•         − Termoelementu wkładanego,

•         − Termoelementu przecinanego,

•         − Termoelementu półobcego,

•         − Termoelementu obcego,

•         − Ostrza składanego.