|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Uwarunkowania i przedmiot polityki gospodarczej
UWARUNKOWANIA Uwarunkowania – ramy, warunki funkcjonowania jakiegoś zjawiska. Różnica pomiędzy uwarunkowaniami a podmiotem: czas oddziaływania; uwarunkowania – niezmienne w krótkim okresie. Jak długi jest krótki okres? Ma różną długość w zależności od rodzaju polityki: inną dla polityki internetowej, inną – dla np. mieszkaniowej. 1 Rodzaje uwarunkowań: zewnętrzne, wewnętrzne, doktrynalne (teoretyczne, ekonomiczne). Uwarunkowania zewnętrzne Są to czynniki poza obszarem danego kraju i niezależne od niego. Rodzaje: 1. historyczne, 2. geograficzne, 3. polityczne, 4. gospodarcze, 5. instytucjonalne. (trudności w jednoznacznej klasyfikacji zjawisk) Uwarunkowania wewnętrzne Są to czynniki w ramach obszaru danego kraju i ale niezależne od władz (w krótkim okresie czasu). Rodzaje: 1. geograficzne ( można jednak na nie wpływać ), 2. społeczne, w tym demograficzne, 3. historyczne, 4. ustrojowe, 5. polityczne, 6. strukturalne, 7. gospodarcze. 2 CASE: Uwarunkowania polityki budżetowej w Polsce w 2008 r. Zewnętrzne: ew. spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego w USA, m.in. w efekcie głębszej i/lub dłuższej korekty na rynku nieruchomości, zmiany kursu dolara na rynkach światowych, nierównowaga na rachunkach obrotów bieżących, wzrost cen surowców naturalnych, zwłaszcza ropy. Wewnętrzne: zmniejszenie skali lub opóźnienie redukcji „klina podatkowego” (wpływ na zmiany zatrudnienia i dochodów ludności, a więc popytu konsumpcyjnego), mniejszy wzrost inwestycji w wyniku mniejszej absorpcji funduszy unijnych, mniejszego napływu BIZ, wyższych stóp procentowych, nasilenie barier podażowych: a) na rynku pracy (migracja zarobkowa, deaktywizacja ludności w wieku produkcyjnym w wyniku przechodzenia na wcześniejsze emerytury lub renty, zbyt szeroki zakres emerytur pomostowych), b) na rynku surowców i materiałów, gruntów budowlanych. Bariery podażowe -> narastanie presji inflacyjnej -> zacieśnianie polityki pieniężnej -> niższy wzrost Źródło: Założenia projektu budżetu państwa na 2008 r. , Kancelaria Premiera RP, Warszawa, czerwiec 2007. 3 Uwarunkowania doktrynalne (teoretyczne) Historia myśli ekonomicznej w zarysie najwięksi polscy ekonomiści – Mikołaj Kopernik, Michał Kalecki, Victor Zarnowitz, Leonid Hurwicz, Leszek Balcerowicz merkantylizm – bogactwo kraju zależy od ilości kruszcu w nim zgromadzonego protekcjonizm – ochrona własnego rynku przed zalewem towarów importowanych fizjokratyzm – rolnictwo przede wszystkim, wolny handel klasycyzm – wolna ręka rynku, państwo jako „stróż nocny”, podaż tworzy sobie popyt keynesizm – aktywna rola państwa w gospodarce ( interwencjonizm ), nadprodukcja – niedobór popytu, polityka antycykliczna monetaryzm – kontrola podaży pieniądza, inflacja – główny problem wzrostu gospodarczego teorie kapitału ludzkiego i przedsiębiorczości – edukacja jako rodzaj inwestycji, przedsiębiorczość (w tym MSP) – niezbędna dla wzrostu i tworzenia miejsc pracy szkoła realnego cyklu koniunkturalnego (RBC) – na wzrost gospodarczy wpływają czynniki realne (nie pieniężne) teorie politycznego cyklu koniunkturalnego – polityka ma wpływ na gospodarkę, banki centralne powinny być niezależne rozwój napędzany wiedzą i innowacjami – koncepcja gospodarki opartej na wiedzy, wiodąca rola systemów innowacji i technologii we wzroście gospodarczym 4 Główne koncepcje doktryn polityki gospodarczej paradygmat (neo)klasyczny paradygmat keynesowski (nie wspomina się współcześnie o doktrynie marksistowsko-leninowskiej) Spór wokół roli państwa w gospodarce. Polityka gospodarcza w węższym znaczeniu = polityka stabilizacyjna 5 |
Menu
|