uszkodzenia nerwów czaszkowych, Mikrobiologia, Neurologia

NEUROLOGIA – WYKŁAD XIII – USZKODZENIA NERWÓW CZASZKOWYCH

N.I- węchowy

·         Nie jest to nerw, ale wypustka nerwowa ( bo nie zawiera jąder).

·         Urazy nasady nosa (uszkodzenia blaszki kości sitowej) powodują często przerwanie tych wypustek i anosmię.

·         Napady hakowe (hak hipokampa) – pacjent odczuwa silne, nagłe wrażenia węchowe (napady padaczkowe Jacksonowskie).

·         Oponiak rynienki węchowej – jednostronne uszkodzenie węchu.

·         Najczęstszą przyczyną zaburzeń węchu jest przewlekły nieżyt nosa.

N.II- wzrokowy

·         Nie jest to nerw, ale wypustka nerwowa ( bo nie zawiera jąder).

·         Są to wypustki OUN dochodzące do siatkówki.

·         Udary kory potylicznej powodują ślepotę korową.

·         Guzy przysadki – ucisk na skrzyżowanie nerwów wzrokowych.

N.III- okoruchowy

Zespół Adiego

·         Jedna źrenica rozszerzona nie reaguje na światło. Dopiero po pobycie w ciemności rozszerza się.

·         Dotyczy głównie kobiet.

·         W konwergencji źrenice są równe.

Ganglionitis ciliaris

·         Jednostronne rozszerzenie źrenic.

·         Brak akomodacji.

·         Poinfekcyjne – zapalenie zwoju rzęskowego.

N.V- trójdzielny

Neuralgia nerwu trójdzielnego:

·         ZAWEZE po jednej stronie.

·         1 lub 2 gałązki.

·         Leczenie:

o        Farmakologiczne: pochodne fenytoiny, amizepin, baclofen.

o        Alkoholizacja gałązki nerwu.

o        Wyrwanie nerwu (przecięcie spowodowałoby nerwiaka).

o        Zabiegi na zwoju półksiężycowatym Gassera (à „anaesthesia dolorosa” – nie ma napadów bólowych neuralgii, ale utrzymuje się stały ból).

o        Rhizotomia – przecięcie korzeni nerwu.

o        Termouszkodzenie zwoju Gassera.

N.VI- odwodzący

·         Najdłuższy nerw.

·         Najłatwiej ulega uszkodzeniu.

N.VII- twarzowy

·         Uszkodzenie:

o        Ośrodkowe – uszkodzenie dróg korowo – jądrowych (np. udar).

o        Obwodowe – uszkodzenie jądra n. VII lub pnia (zapalne, wirusowe, z oziębienia).

·         Zespoły naprzemienne:

o        Zespół Foville’a (Zespół Millarda – Dublera) – zespół naprzemienny z porażeniem n. VI

·         Objaw Bella – zaciskanie powieki – widoczny rąbek rogówki.

o        Lagophtalmus – obustronny ( sen z otwartymi oczami).

·         Leczenie:

o        Sterydy – pierwsze 2 – 3 dni – iniekcje do otwory rylcowatego

o        95% - kończy się pozytywnie ( mija w ciągu 6 tygodni).

N.VIII- przedsionkowo - ślimakowy

·         Uszkodzenie części przedsionkowej -  oczopląs.

·         Łagodne położeniowe zawroty głowy:

o        Choroba lokomocyjna.

o        Neuronitis vestibularis.

o        Insufficientia a. basilaris ( niewydolność tętnicy podstawnej > 50 rż – gwałtowny zwrot głowy do boku – mijające zawroty).

·         Choroba Meniera – ataki zawrotu głowy i uczucia niedosłuchu ( niewielki, stopniowy ubytek słuchu po 1 stronie, nieodwracalny).

O  C  Z  O  P  L  Ą  S

OBWODOWY

OŚRODKOWY

CHARAKTER

Torsyjne wahnięcia ku górze, rozkojarzony

Często poziomy/pionowy, skojarzony

LATENCJA

Zwykle występuje

Zwykle niewystępuje

CZAS TRWANIA [s]

< 30 sek

> 30 sek.

WYGASANIE

Zwykle występuje

Zwykle niewystępuje

MECHANIZM

Zmiana specyficznej siły ciężkości oczopląsu

Uszkodzenie ośrodkowych szlaków nerwowych

LOKALIZACJA

błędnik

Pień mógu/móżdżęk

N.IX i X – językowo-gardłowy i błędny

·         Izolowana utrata smaku w 1/3  tylnej języka.

·         Zespół opuszkowy i rzekomoopuszkowy.

·         Bradykardia.

·         Zaburzenia połykania.

·         Zbaczanie języka w stronę zdrową.

N.XI- dodatkowy

·         Niedowład mięśnia czworobocznego.

·         Łopatka odstająca.

N.XII- podjęzykowy

·         Np. po postrzałach.

·         Zbaczanie języka w stronę chorą.

Jamistość rdzenia:

·   W kanale centralnym jest jama, która ciągnie się wzdłuż RK.

·   Zaburzenia zamknięcia cewy nerwowej.

·   Podwyższenie ciśnienia w kanale kręgowym.

·   Ujawnia się w wieku dojrzałym.

·   „kubraczkowe zaburzenia czucia” – zniesienie czucia na tułowiu

·   Ręka soczysta

·   Niewrażliwość na ból ( tułów, ręce).

·   Leczenie operacyjne.

- 4 -