|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Pomoc przedlekarska w zbiorowych uszkodzeniach
mechanicznych kończyn górnych Mianem pomocy przedlekarskiej określa się zabiegi ratownicze wykonywane przez średni personel medyczny. Uszkodzenia mechaniczne kończyn to główny rodzaj obrażeń w katastrofach, stwierdza się je bowiem u 80 proc. poszkodowanych. Gwałtowny wzrost zagrożeń życia ludzkiego wymaga od straży pożarnej rozszerzenia zakresu pomocy medycznej. Pomoc przedmedyczna nie zdaje już egzaminu. Wymagana jest pomoc przedlekarska. Taki kierunek rozwojowy przyjęto w państwach Europy Zachodniej, a zwłaszcza we Francji. Nowoczesne wozy strażackie służą tam zarówno do gaszenia pożarów, jak i udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Strażaków zalicza się do grupy ratowników paramedycznych o wysokim stopniu wyszkolenia i dużej praktyce. Paramedycy, czyli technicy medyczni, są ukierunkowani w szkołach medycznych na ratownictwo w najszerszym zakresie i stanowią podstawowy OBRAŻENIA KOŃCZYN GÓRNYCH Na obrażenia kończyn górnych składają się złamania łopatki, obojczyka, kości ramiennej, kości przedramienia oraz zwichnięcia w stawie barkowo-obojczykowym, mostkowo- nasady, trzonu i końca obwodowego (dalszego) kości ramiennej. Do złamań bliższej nasady kości ramiennej zalicza się złamanie szyjki kości ramiennej, najczęściej z przemieszczeniem odłamów kostnych. Wymagają one leczenia operacyjnego (ryć. 8). Swoisty rodzaj stanowią odłamania guzka większego z przemieszczeniem, które często muszą być leczone operacyjnie (ryć. 9). Występują złamania trzonu kości ramiennej bez przemieszczenia i z przemieszczeniem odłamów kostnych. Złamania z przemieszczeniem najczęściej wymagają leczenia operacyjnego. Goją się trudno. Złamania dalszego końca kości ramiennej mogą mieć charakter wyprostny (są obojczykowym, ramienno-łopatkowym i łokciowym. Rozpoznanie najpewniej ustala się na podstawie badania radiologicznego, niemniej w dużym odsetku przypadków można je wstępnie ocenić na podstawie oględzin poszkodowanego, mając przed oczyma odpowiednią rycinę Uszkodzenia łopatki Złamania łopatki powstają najczęściej wskutek urazu bezpośredniego, lecz mogą towarzyszyć jednoczesnym uszkodzeniom żeber i kręgosłupa. Wyróżnia się wśród nich złamania trzonu, grzebienia, szyjki, wyrostka kruczego i barkowego oraz panewki stawowej (ryć. l). Do unieruchomienia wystarczy temblak lub opatrunek Dessaulta (ryć. 2). Złamania obojczyka Uszkodzenie obojczyka następuje najczęściej w zakresie końca barkowego, ze zwichnięciem końca barkowego lub mostkowego, bez przemieszczenia lub z przemieszczeniem odłamów kostnych (ryć. 3 i 4). Pierwsza pomoc polega na nałożeniu temblaka w postaci chusty trójkątnej, opaski typu Dessaulta lub opatrunku ósemkowego (ryć.5). Podwichnięcie personel w ratownictwie przedlekarskim. Straż pożarna za granicą posiada również własne ambulanse, wyposażone do reanimacji i intensywnej terapii. Wyposażenie ich stanowią torby AMBLU i inne zestawy, zawierające wzierniki krtaniowe, rurki in-tubacyjne, zestawy kroplówkowe, butle z tlenem oraz odpowiednie leki. Kandydaci na strażaków przechodzą bardzo wnikliwą weryfikację, zdają dużą liczbę egzaminów zawodowych, w tym z zakresu reanimacji i intensywnej terapii. Są przez społeczeństwo bardzo szanowani. Współdziałające ze strażą pożarną karetki wypadkowe policji i żandarmerii są wyposażone podobnie do strażackich i dostosowane do udzielania kwalifikowanej pomocy przedlekarskiej. Policja i żandarmeria dysponują również własnymi helikopterami sanitarnymi, do przewozu rannych w wypadkach samochodowych na autostradach i drogach szybkiego ruchu. Podobne tendencje rozwojowe panują u nas. Straż pożarna cieszy się zaufaniem społeczeństwa i panuje powszechne przekonanie, że wszechstronny strażak poradzi sobie ze wszystkim. i zwichnięcie w stawie obojczykowo- barkowym Uszkodzenia stawu obojczykowo-barkowego dzieli się na podwichnięcia i zwichnięcia z powodu ro- zerwania wszystkich więzadeł (ryć. 6). Pierwsza pomoc w przypadku naderwań polega na unieruchomieniu kończyny za pomocą chusty trójkątnej lub temblaka. W razie całkowitego rozerwania więzadeł i objawu „klawisza" (ruchomego schodka) po potwierdzeniu radiologicznym konieczne jest leczenie operacyjne. Zwichnięcie stawu ramiennego (barkowego) Wśród zwichnięć tego rodzaju rozró- żniamy przednie, dolne i tylne (ryć. 7). Większość zwichnięć w ciągu kilkunastu minut od wypadku łatwo nastawić ręcznie. Po tym należy zabieg wykonać w znieczuleniu ogólnym. Po nastawieniu nakłada się opatrunek Dessaulta. Urazy i uszkodzenia ramienia Uszkodzenia ramienia dzieli się na złamania przyśrodkowej (bliżej ciała) ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY W MIEJSCU WYPADKU Niezależnie od charakteru uszkodzenia postępowanie w miejscu wypadku powinno sprowadzać się do: zabezpieczenia drożności dróg oddechowych, jak najszybszego zatamowania krwotoku, doraźnej walki ze wstrząsem, zabezpieczenia tymczasowego ran, unieruchomienia złamań i zorganizowania transportu do szpitala w celu zapewnienia ostatecznej pomocy fachowej. Wymaga to odpowiedniego przeszkolenia ratowników i wyposażenia ich w nieodzowne środki medyczne. Ludzie przypadkowi, niedostatecznie wyszkoleni i bez żadnego wyposażenia nie są w stanie sprostać wymienionym zadaniom. wtedy podobne do zwichnięć łokcia) lub zgięciowy oraz wieloodłamowy. Zwykle mamy do czynienia ze zwichnięciem stawu łokciowego. (ryć. 10) W złamaniach tych obowiązuje badanie tętna, gdyż często dochodzi do ucisku przez przemieszczone odłamy kostne tętnicy ramiennej i stanu niedokrwienia. Pierwsza pomoc polega na umieszczeniu kończyny na temblaku z chusty trójkątnej. W razie dłuższego transportu konieczne jest unieruchomienie przy pomocy szyny Kramera, odpowiednio domodelowanej do kończyny zgiętej w łokciu (ryć. 11). Złamanie bliższych nasad kości przedramienia Do tego typu złamań i zwichnięć należą: zwichnięcia głowy kości promieniowej, złamanie wyrostka łokciowego oraz złamanie głowy i szyjki kości promieniowej (ryć. 13). Pierwsza pomoc polega na ułożeniu kończyny na temblaku z chusty trójkątnej lub szyny Kramera, obejmującym przedramię i ramię. Złamania kości przedramienia Złamania kości przedramienia mogą obejmować kości: promieniową, łokciową lub je obie (ryć. 14 i 15). Do typowych objawów należy ból w miejscu złamania, zniekształcenie ze skróceniem przedramienia, ograniczenie ruchów i wyczuwalne tarcie odłamów. Pierwsza pomoc polega na umieszczeniu kończyny na temblaku z chusty trójkątnej lub szyny Kramera od śródręcza do ramienia. Złamanie dalszej nasady kości promieniowej Do tego rodzaju uszkodzenia dochodzi wskutek upadku na wyprostowaną kończynę górną. Jest to najczęściej typ złamania zwany wyprostnym. Dochodzi wtedy do Zwichnięcia stawu łokciowego Staw łokciowy, składający się z kilku stawów mniejszych, ulega zwichnięciu najczęściej we wszystkich stawach, z reguły do tyłu i z przemieszczeniem kości przedramienia do boku (ryć. 12). Pierwsza pomoc polega na ułożeniu kończyny na temblaku z chusty trójkątnej. trzonów bagnetowego zniekształcenia nadgarstka (ryć. 16). Odcinek obwodowy kończyny może ulegać przemieszczeniu ku grzbietowi lub stronie dłoniowej. Złamanie kości tódeczkowatej nadgarstka Złamanie to należy po- dejrzewać w każdym przypadku pourazowej bolesności w okolicy tzw. tabakiery anatomicznej. Rozpoznanie pewne jest możliwe po wykonaniu zdjęcia radiologicznego bezpośrednio po wypadku i po dwóch tygo- dniach. Pierwsza pomoc polega na unieruchomieniu na szynie, a później w opatrunku gipso- wym. Ze względu na złe ukrwienie kości łóde-czkowatej często zrastanie przebiega z opóźnieniem (ryć. 17). Inną łopotliwą formą uszkodzenia nadgarstka jest zwichnięcie kości księżycowatej. Urazy i uszkodzenia ręki Z racji dużego rozpowszechnienia uszkodzenia ręki są lekceważone. Może to być przyczyną trwałego kalectwa. Pierwsza pomoc polega na unieruchomieniu na szynie. (Ryciny wedlug A. Dziaka i K. Żolyńskiego) prof. dr hab. Tadeusz BOSZKIEWICZ |
Menu
|