|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Ś
wiat wiat Uprawakukurydzy RozpowszechnienieuprawykukurydzynaświeciejestbardzoduŜe,gdyŜ zajmujeonawśródroślinuprawnychdrugiemiejscepopszenicy.Jestona bardzocenioną rośliną uprawną,odznaczającą się wysoką plennością i wszechstronnymuŜytkowaniem. Powierzchniauprawykukurydzynaświeciewynosiok.155milionówhektarów, wtym140milionówhakukurydzyziarnoweji15milionówhakukurydzy kiszonkowej. Udział kukurydzywgruntachornych(w%)w Udzia kukurydzywgruntachornych(w%)w poszczeg Polska poszczegó lnychwojew lnychwojewó dztwach dztwach Ś redniapowierzchniauprawykukurydzywPolscewlatach2000 redniapowierzchniauprawykukurydzywPolscewlatach2000 2006 2006 przekroczył a500tys.haWtymokresieoko a500tys.haWtymokresieokoł o55%powierzchni o55%powierzchni przekroczy zajmowa zajmował ajejuprawanaziarno,apozosta ajejuprawanaziarno,apozostał yarea yareał zbieranona zbieranona kiszonkę. WPolscekukurydzamazastosowaniegłówniewŜywieniu zwierząt,szczególniedrobiu,trzodychlewnejibydła mlecznego.JestrównieŜ wykorzystywanawprzemyśle młynarskimdowyrobumąki,wprzemyślespirytusowymdowyrobu etanolu,istnieją równieŜ perspektywyrozwojuprzetwórstwa kukurydzynaskrobię. kiszonk Przydatno ść glebdouprawy kukurydzynaziarnoikiszonk ść glebdouprawy Przydatno kukurydzynaziarnoikiszonkę Wymaganiaglebowe: ¡ Kukurydzawymagaglebwdobrej kulturze,przewiewnychiszybko ogrzewającychsię wiosną,oodczynie obojętnymdolekkokwaśnego(klasa bonit.IIIIV). ¡ Nieznosiglebubogich,cięŜkich, ilastychipodmokłych. Przydatność Kompleksglebowy Klasabonitacyjna Bardzodobra Pszennyb.dobry Pszennydobry I,II Dobra Pszennydobry śytnib.dobry IIIa,IIIB Średnia Pszennywadliwy śytnib.dobry śytnidobry Pastewnymocny IIIb,IVa.IVb Słaba śytnisłaby ZboŜowopastewny słaby IVb,V 1 Wymagania wilgotnościowe: Przedplonijesiennauprawa roli ¡ KukurydzamoŜebyć uprawianawzmianowaniu poróŜnych przedplonach,alecorazczęściejjesttakŜeuprawianaw stanowiskuposobie wmonokulturze.Doprzygotowaniapola podkukurydzę przystępujemyjuŜ pozbiorzeprzedplonu. SposóbuprawyrolizaleŜyodrodzajuprzedplonu. ¡ PoroślinachzboŜowych,strączkowychimieszankach zboŜowostrączkowychnaleŜywykonać podorywkę natychmiastposprzęcietychroślinipolezabronować. Wschodzącechwastyniszczymypoprzezkilkakrotne bronowaniepodorywki.Jesienią naleŜywykonać orkę przedzimową nagłębokość 2530cmipozostawić wostrej skibie. ¡ Poroślinachokopowych,najczęściejpowyrównaniupola, wykonujemytylkoorkę głęboką. ¡ Zkoleipomotylkowatych,trawachiichmieszankachnaleŜy wykonać talerzowanie(wraziepotrzebydwukrotnie),a następnieorkę przedzimową.Podkukurydzę naleŜyunikać orkiwiosennej,stosować ją moŜnawyjątkowo,np.dla przykryciaobornika. ¡ Wokresieodkiełkowaniadopoczątkukwitnienia zapotrzebowaniekształtujesię napoziomie60100 mmopaduwmiesiącu,aapogeum zapotrzebowanianawodę przypadawokresie kwitnienia(IIpołowalipca– Idekada sierpnia)iwynosiokoło150mmopadu. Maszynydoprzedsiewnej uprawyroli Wiosennauprawagleby ¡ WiosennezabiegiuprawowenaleŜyrozpocząć moŜliwiejak najszybciej.Zalecanejestnajpierwwłókowanielub bronowanie (bronamiodwróconymizębamidogóry),co powodujeprzerwanieparowaniaiwyrównaniepowierzchni polaorazprzyczyniasię doprzyspieszeniaogrzewaniagleby. Głębszespulchnianiepoprzezkultywatorowaniena głębokość 1014cmjestwskazanetylkonaglebach pozastoiskachwodnychlubnaglebachcięŜkichi zwięzłych. ¡ Naglebachlekkich,uprawę przedsiewną moŜnaograniczyć dodwukrotnegobronowaniabroną zębową cięŜką. ¡ Naglebachtypowokukurydzianych,dobreefektypracyprzy uprawieglebypodkukurydzę zapewniają agregaty uprawowe. Maszynydoprzedsiewnej uprawyroli 2 Liczbaroślinkukurydzyna1m 2 wzaleŜnościod wczesnościodmianikierunkówuŜytkowania KierunkiuŜytkowania Odmiany ZiarnoiCCM Kiszonka Wczesne(FAOdo200) Średniowczesne (FAO200– 240) Średnopóźne (FAO250– 290) Późne(FAO>290) 1012 911 810 79 11– 13 1012 911 810 Termin siewu; Fenologiczny wska ź nik; kwitnienie czeremchy, czere ś ni, porzeczki czerwonej, mniszka lekarskiego Temperatura gleby na gł ę boko ś ci 6-8 cm powinna waha ć si ę od 6 -8 o C Trzecia dekada kwietnia w rejonie I 25 kwietnia a 5 maja w pozostałych rejonach Termin siewu kukurydzy w Polsce Siew Ilo ść ść wysiewupowinnaby wysiewupowinnabyć dostosowanadoodmiany dostosowanadoodmiany ¡ Ilo iwarunk iwarunkó wglebowych,przy wglebowych,przy siewiepunktowymco siewiepunktowymco 12 12 14cmorazrozstawie 14cmorazrozstawie 70 70 80cmcmobsadaro linna1ha wyniesieod90do110tys.(35 80cmcmobsadaroś linna1ha wyniesieod90do110tys.(35 50kg/ha 50kg/ha nasion).G nasion).G łę łę boko boko ść ść siewu4 siewu4 6 6 cm cm . . Wymaganejeststosowanieś rodk rodkó wochronnych wochronnych Wymaganejeststosowanie przedchorobami( np .zaprawanasiennaT)oraz ptactwemiowadami( np .zaprawanasiennaT)oraz przedchorobami( ptactwemiowadami( np np .Promet300EW). .Promet300EW). NawoŜenie Nawo NawoŜ enie enie ¡ NawoŜenie: poziomnawoŜeniapowinien wynikać zwielkościspodziewanegoplonu orazjakościglebyizaopatrzeniawwodę. Przeciętniestosujesię 100160kg/haN,80 160kg/haK 2 Oi30130kgP 2 O 5 .Kukurydza dobrzewykorzystujenawoŜenieorganiczne, zwłaszczaobornikiemignojowicą.Zalecane dawkiobornikato150200dt/ha. Wporównaniuzinnymiroślinamiuprawnymikukurydzapobiera zglebyznaczneilościskładnikówpokarmowych. Pobieranieskładnikówpokarmowychna1dt(100kg)plonu Kukurydza Plongłówny+plon uboczny Plongłówny azot fosfor potas azot fosfor potas ziarnowa 2,84 1,24 2,80 1,55 0,78 0,55 kiszonkowa 0,37 0,14 0,46 3 Wybórodmianydouprawy zaleŜyod: NawoŜenie • przeznaczenia czylialbonaziarno,albonakiszonkę. • wczesności czylidługość okresuwegetacyjnego– dodanegoregionu naleŜydopasować odmianynapodstawieichklasywczesności.Jestona określanatzw.„liczbą FAO”,jesttoliczbazawierającasię wprzedziale od100do1000. • plenności czylipoziomplonuziarnalubpoziomplonunadziemnej częścirośliny(masykiszonkowej).Danetepodają firmynasiennena podstawiewłasnychdoświadczeń lubczęściejwynikówuzyskanychz PDO. • reakcjinawarunkiśrodowiska tolerancjanachłodylubniedobór wilgoci(niecobardziejodpornesą odmianyoziarnietypuflint), odporność nawyleganiekorzeniowelubłodygowe(mocnysystem korzeniowyisztywnadolnaczęść łodygi),odmianytypu„doubleflex” czylimającegenetycznieuwarunkowaną zwiększoną moŜliwość adaptacjidozmiennychwarunkówśrodowiska– wytwarzają onewięcej rzędówziarenwkolbiewwarunkachsprzyjającychrozwojowi kukurydzy, Fizjologicznieuzasadnionyjestpodział całkowitej,wyliczonejdawkiN na: ¡ przedsiewną (około1/3całkowitej) ¡ ipogłówną,zastosowaną wczasiewegetacji. ¡ DonawoŜeniaprzedsiewnegoszczególnienadają się nawozywolnodziałające,takiejakmocznik (46%N)czy saletrzak(27%N).Przedspodziewanymciepłymikrótkim sezonemwiosennymmoŜnazastosować teŜ szybkodziałającą saletrę amonową iamonowowapniową (34%N). ¡ Terminaplikacjidrugiejdawkiazotupowinienbyć jak najpóźniejszy,leczjestograniczonywysokością roślin (max.do35cm). Musibyć onamniejszaniŜ prześwitmaszyn uŜywanychdorozsiewunawozu(zewzględunaryzykouszkodzeń mechanicznychłodygprzezprzejeŜdŜającepojazdy).Do zastosowaniawtymczasiezalecanesą nawozyszybkodziałające: saletraamonowalubsaletrawapniowa. Wybórodmianydouprawy zaleŜyod: (cd) WPolsceobowiązujenastępujący podział naklasywczesnościwg klasyfikacjiFAO: ¡ Wczesnedo190 ¡ Średniowczesne 200240 ¡ Średniopóźne 250290 ¡ Późne300350 podatnościnachorobyiszkodniki szczególniewaŜnajest odporność nachorobygrzybowetakiejakFusarium,głownia guzowataipyłkowa,drobnaplamistość liści(antraknoza),oraz niektóreszkodniki;ploniarkazboŜówkaiomacnica prosowianka, • pokrojuroślin odmianyoliściachwzniesionychwertykalnie wstosunkudopowierzchnipola,odmianyopiramidalnym układzieulistnienialubtzw.„Leafy Reduced Stature”,czyli genotypyozredukowanejpowierzchniblaszekliściowych– wszystkietetypymorfologicznecechują się zwiększoną penetracją światławgłąbłanu,coumoŜliwiadoświetlenie dolnychliściiwykorzystaniewiększejilościpromieniowania fotosyntetycznie czynnego.Potencjalniemogą więc produkować więcejbiomasy, • cenynasion powinnabyć ostatnimkryteriumwyboru. Zwalczaniechwastów ¡ Największą szkodliwość zestronychwastówobserwujesię wokresieodwschodówdofazy46liściroślinyuprawnej. ¡ Dogatunkówszczególniekonkurencyjnychwtymokresie naleŜą chwastyoduŜymwspółczynnikurozmnaŜania, którychsetkitysięcynasionzalegawpowierzchniowych warstwachgleby.NaleŜą donich:komosabiała, ognichapolna,tobołki,przytuliaczepna, gwiazdnicapospolita,przetaczniki,rumianowate orazbardzoniebezpiecznedlakukurydzytakiejak szarłatszorstki,ostroŜeń polny,chwastnica jednostronnaiperzwłaściwy. ¡ MieszańcewczesneiśredniowczesnewPolsce,w wyznaczonychrejonachgeograficznychmogą być uprawianenaziarno,kolby(CCM)isuszzcałych roślin. ¡ Nakiszonkę najodpowiedniejszymisą mieszańce średniowczesnenatereniecałegokrajuiśrednio późnewpołudniowejizachodniejPolsce. ¡ Mieszańcepóźnewzasadzienienadają się do uprawywPolsce,gdyŜ zregułyniewykształcają odpowiedniokolbidają kiszonkę omałej wartościpastewnej. 4 Niszczeniewzasiewachkukurydzychwastnicy jednostronnejorazchwastówdwuliściennych moŜnawykonać powschodachkukurydzywfazie4 5liścii24liścichwastów: zarazpozasiewiekukurydzystosując : ¡ Titus 25 WG + Banvel 480 SL 30 g + 0,5 l Guardian 840 EC + Azoprim 50 WP 2,5 + 1,5 kg/ha Titus 25 WG + Refine 75 WG + Trend 90 EC 30 g + 10 g + 0,1% Aspect 500 SL 3,0 l/ha Milagro 040 SC + Azoprim 50 WP 0,8 l + 0,8 kg/ha Primextra Gold 720 SC 3,0 l/ha MaisTer 310 WG + Actirob 842 EC 100 g + 1,3 l/ha Tazastomp 500 SC 4,5 l/ha Merlin Super 537 SC 1,5 l/ha ywterminuzbiorukukurydzy naplonijako Wpł ywterminuzbiorukukurydzy Wp Kierunkiwykorzystaniakukurydzy naplonijako ść ść kiszonki kiszonki Wyszczególnienie Dojrzałość roślin Mleczno woskowa początek pełnej woskowa Kolby z przeznaczeniem na kiszonki - jeden z najlepszych sposobów u Ŝ ytkowania kukurydzy jako paszy dla ś wi ń . CCM-I – zawarto ść włókna około 6%, nie tylko ziarno, ale równie Ŝ wi ę kszo ść rdzeni (50-80% całkowitej ich ilo ś ci); CCM-II - 7-8% włókna, całe odkoszulkowane kolby (piker) CCM-III - 10-14% włókna, kolby razem z li ść mi okrywowymi, wykorzystywane w Ŝ ywieniu macior, a przede wszystkim s ą doskonał ą pasz ą tre ś ciw ą dla bydła Ploncałychroślinwdt/ha 551,6 500,8 441,1 dff Plonkolbzliśćmiokrywowymiwdt/ha 193,6 209,7 204,7 Udział kolbzliśćmiokrywowymiw% 35,1 41,9 46,4 Zawartość suchejmasywkolbachzliśćmi okrywowymiw% 40,7 47,5 54,2 Zawartość suchejmasywcałychroślinach w% 25,9 29,5 34,7 Kiedyprzystąpić doomłotu kukurydzy? ¡ Jakotypową wnaszychwarunkachdlaomłacanej kukurydzytrzebaprzyjąć wilgotność około30%.Do omłotukukurydzyprzystąpić moŜna,kiedy zawartość wodywziarnieosiągnie38%.Przy takiejwilgotnościkukurydzę mogą zdobrymjuŜ skutkiemomłacać kombajnyzboŜowe. ¡ Częstoobserwowanymobjawemodpowiedniejdo omłotudojrzałościziarnajesttzw.stadiumczarnej plamki,czylipowstanieniewielkiegosczernieniau nasadyziarniaka,przyzarodku.Terminuzyskania dojrzałościomłotowejzaleŜyodwczesnościodmiany orazprzebiegupogody.Wstadiumczarnejplamki ziarnomoŜemieć wilgotność 38%,alewroku ciepłymisuchymrównieŜ 30%. 5 |
Menu
|