upadlosciowe, studia prawnicze, 4 rok, prawo handlowe

PRAWO UPADŁOŚCIOWE i NAPRAWCZE

1.    Organy postępowania upadłościowego

·      Sędzia komisarz

·      Syndyk

·      Zarządca

·      Nadzorca sądowy

2.    Elementy postanowienia o ogłoszeniu upadłości

·      Imię i nazwisko, nazwa lub firma, miejsca zamieszkania/siedziby dłużnika (upadłego).

·      Określenie sposobu prowadzenia postępowania,

·      Określenie zakresu w jakim upadły będzie sprawował zarząd swoim majątkiem, jeśli postępowanie będzie prowadzone z możliwością zawarcia układu,

·      Wezwanie wierzycieli upadłego do zgłaszania wierzytelności w wyznaczonym terminie (nie krótszym niż miesiąc i nie dłuższym niż 3)

·      Wezwanie osób którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeśli nie zostały ujawnione o wpis do księgi wieczystej w wyznaczonym terminie nie krótszym niż miesiąc i nie dłuższym niż 3 – pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu upadłościowym.

·      Wyznaczenie sędziego – komisarza oraz syndyka lub nadzorcę lub zarządcę.

·      Oznaczenie godziny wydania postanowienia, jeśli upadły jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych.

Postanowienie o ogłoszeniu upadłości jest skuteczne i wykonalne z dniem jego wydania. Data wydania postanowienia sądu o głoszeniu upadłości jest datą upadłości. Postanowienie ogłasza się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz publikuje w dzienniku o zasięgu lokalnym. Na postanowienie o ogłoszeniu upadłości zażalenie przysługuje TYLKO upadłemu a na postanowienie  oddalające wniosek o ogłoszenie upadłości – wnioskodawcy. Sąd II instancji nie może orzec o upadłości.

3.    Właściwość sądu.

·      Sąd upadłościowy (neonówka – wydział gospodarczy) w składzie 3 sędziów zawodowych. Ale – tylko do wydania postanowienia – pozostałe kwestie w postępowaniu są rozstrzygane w składzie 1 sędziego. Właściwy jest sąd dla zakładu głównego przedsiębiorstwa dłużnika. Jeśli zakłady mieszczą się na obszarach właściwości różnych sądów – i trudno jest ustalić który z nich jest głównym – właściwy jest każdy z tych sądów. Jeśli dłużnik nie ma w RP przedsiębiorstwa, właściwy jest sąd miejsca zamieszkania lub siedziby, a gdy i tego nie ma to – sąd w którego obszarze znajduje się majątek dłużnika.

4.    Uczestnicy postępowania.

Uczestnikiem postępowania jest każdy kto zgłosi wniosek o ogłoszenie upadłości oraz dłużnik.

5.    Funkcje postępowania

1.    windykacyjna – maksymalne zaspokojenie wierzycieli niewypłacalnego dłużnika oraz uniemożliwienie „wychodzenia” majątku z masy upadłości

2.    sanacyjna

3.    profilaktyczna, wychowawcza – wyeliminowanie dalszych niewypłacalności innych przedsiębiorców praz wyeliminowanie z życia gospodarczego dłużnika, któremu można przypisać winę za doprowadzenie do stanu niewypłacalności.

4.    oddłużeniowa – możliwość umorzenia przez sąd zobowiązań upadłego – osoby fizycznej, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu układowym.

6. Zasady

1. kontynuacji – ustawodawca zachował znaczną część przepisów bądź je przeredagował

2. grupowego interesu wierzycieli

3. szybkości i ekonomiki postępowania – wyłączenie możliwości wnoszenia kasacji poza nielicznymi wyjątkami

4. koncentracji – ograniczenie ilości podmiotów biorących udział w likwidacji masy upadłości

5. jawności postępowania – np. obwieszczanie o postanowieniach i innych zdarzeniach

6. aktywnej roli sędziego komisarza

7. likwidacji masy upadłości przez pryzmat ochrony interesów osób trzecich oraz gospodarki narodowej

8. równego traktowania upadłych przedsiębiorców.

9. maksymalnego zaspokojenia wierzycieli – i zachowania (jeśli to możliwe) zachowanie dotychczasowego przedsiębiorstwa dłużnika

10. zasada postępowania na wniosek

7. Podmiotowy zakres ustawy.

Przepisy stosuje się do dłużników będących przedsiębiorcami, do sp. z o.o. i S.A. nieprowadzących działalności gospodarczej, wspólników osobowych spółek handlowych ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, wspólników sp. partnerskiej, oddziałów banków zagranicznych.

TYM PODMIOTOM NIE WOLNO OGŁOSIĆ UPADŁOŚCI:

1.    Skarb Państwa

2.    JST

3.    Publiczne samodzielne zakłady opieki zdrowotnej,

4.    instytucje i osoby prawne utworzone w drodze ustawy oraz utworzone w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą,

5.    osoby fizyczne prowadzące gospodarstwo rolne,

6.    uczelni.

W razie śmierci przedsiębiorcy można ogłosić jego upadłość jeśli wniosek został złożony w ciągu roku od śmierci. (może zgłosić wierzyciel, spadkobierca, małżonek, każde z dzieci lub rodziców zmarłego). Można żądać upadłości osoby fizycznej, która była przedsiębiorcą jeśli wniosek został złożony w ciągu roku od dnia wykreślenia z KRS.

8. Podstawy ogłoszenia upadłości.

1. Dłużnik stał się niewypłacalny – tj nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań

2. Zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje, a jest osobą prawną lub jednostka organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną,

3. Zostanie uprawdopodobnione, że obciążenia majątku dłużnika: są bezskuteczne wg przepisów ustawy lub dokonane zostały w celu  pokrzywdzenia wierzycieli, jak również gdy dłużnik dokonał innych czynności prawnych bezskutecznych wg przepisów ustawy, którymi wyzbył się majątku wystarczającego na zaspokojenie kosztów postępowania.

POSTĘPOWANIE W PRZEDMIOCIE OGŁOSZENIA UPADŁOŚCI

Wniosek o ogłoszeniu upadłości à może zgłosić wraz z wymaganymi załącznikami: dłużnik – obowiązkowo w terminie 2 tygodni od dnia w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości lub każdy z jego wierzycieli.

Prokurator, RPO, organizacje przedsiębiorców nie mogą !!!

Mogą: wspólnicy odpowiadający bez ograniczenia w osobówkach, w stosunku do osób prawnych i ułomnych osób prawnych – każdy kto ma prawo jej reprezentować sam lub łącznie z innymi osobami, w stosunku do przedsiębiorstwa państwowego – także organ założycielski, w stosunku do 1osobowej spółki SP – minister SP, w stosunku do spółek w likwidacji – likwidatorzy, w stosunku do dłużnika, któremu została udzielona pomoc w wartości przekraczającej 10 000 Euro – organ udzielający pomocy, akcjonariusz SA – tylko gdy jest jej wierzycielem.

1 wierzyciel nie spowoduje upadłości – musi być ich przynajmniej 2.

Wymogi formalne wniosku:

1) imię i nazwisko dłużnika, jego nazwę albo firmę, miejsce zamieszkania albo siedzibę, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa lub osoba prawna - reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia;

2) oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika;

3) wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;

4) informację, czy dłużnik jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. Nr 123, poz. 1351);

5) informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539).

2. Jeżeli dłużnikiem jest przedsiębiorca wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego lub innego właściwego rejestru, do wniosku należy dołączyć odpis z rejestru.

3. Jeżeli wniosek zgłasza wierzyciel, przepisu ust. 1 pkt 4 nie stosuje się.

Załączniki do wniosku à dłużnik powinien określić we wniosku czy wnosi o ogłoszeniu upadłości z układem czy z likwidacją. Powinien dołączyć:

·      aktualny wykaz majątku,

·      aktualne sprawozdanie majątkowe lub bilans sporządzony dla celów postępowania na dzień nie późniejszy niż 30 dni przed złożeniem wniosku,

·      spis wierzycieli (adresy, wierzytelności, terminy zapłaty, zabezpieczenia)

·      oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku,

·      spis podmiotów zobowiązanych wobec dłużnika

·      wykaz tytułów egzekucyjnych i wykonawczych

·      informacje o ustanowieniu hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych, skarbowych i innych obciążeń dotyczących majątku dłużnika.

·      miejsce zamieszkania i adresy reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów

·      propozycje układowe wraz z propozycjami finansowania wykonania układu,

·      rachunek przepływów pieniężnych za ostatnie 12 miesięcy

Dłużnik składa oświadczenie o prawdziwości danych.

Sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym. Może wyznaczyć rozprawę jeśli uzna to za konieczne. Może przeprowadzić postępowanie dowodowe. Postanowienie o ogłoszeniu upadłości sąd wydaje w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku (termin instrukcyjny). W stosunku do dłużnika nie stosuje się przepisów o zwolnieniu od kosztów sadowych.

Zażalenie przysługuje na postanowienie sadu kończące postępowanie. Od postanowienia sądu II instancji kasacja nie przysługuje.

POSTĘPOWANIE ZABEZPIECZAJĄCE

Przeprowadzane z urzędu. Stosuje się odpowiednio KPC. Po złożeniu wniosku przez dłużnika sąd dokonuje zabezpieczenia jego majątku poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego. Sąd może ustanowić zarząd przymusowy jeśli istnieje prawdopodobieństwo ze dłużnik będzie ukrywał swój majątek  itp. albo gdy nie wykonuje pleceń nadzorcy. Tu sąd wyznacza już zarządcę przymusowego oraz określa zakres i sposób wykonywania tego zarządu. Dłużnik ma prawo wykonywać czynności zwykłego zarządu i korzystać ze swego mienia. Czynności przekraczające zwykły zakres są nieważne. Na postanowienie co do sposobu zabezpieczenia przysługuje zażalenie. Po ogłoszeniu upadłości zabezpieczenia zarządcy lub nadzorcy upadają z chwilą objęcia majątku upadłego dłużnika w zarząd prze syndyka albo zarządcę lub nadzorcę sądowego. Inne zabezpieczenia upadają z dniem ogłoszenia upadłości.

WSTĘPNE ZGROMADZENIE WIERZYCIELI

Zwołuje sąd jeśli istnieją podstawy do ogłoszenia upadłości. Nie zwołuje jeśli pociągałoby to za sobą nadmierne koszty i gdy suma spornych wierzytelności przekracza 15% ogólnej sumy wierzytelności.

Na WZW można zawrzeć układ jeśli uczestniczy w nim co najmniej połowa wierzycieli mających łącznie ¾ ogólnej sumy wierzytelności stwierdzonych tytułami egzekucyjnymi, bezspornych lub uprawdopodobnionych. Przed zawarciem układu sporządza się spis wierzytelności. Sporządza go pod nadzorem sędziego – tymczasowy nadzorca sądowy lub zarządca. WZW przewodniczy sędzia. Nie odracza się go – nawet jeśli wierzyciel ma usprawiedliwioną nieobecność – można podejmować  uchwały.

ORZECZENIE O OGŁOSZENIU UPADŁOŚCI

Elementy postanowienia o ogłoszeniu upadłości:

1.    imię, nazwisko, nazwa, firma, miejsca zamieszkania, siedzibę upadłego

2.    określa sposób prowadzenia postępowania,

3.    określa czy i w jakim zakresie upadły będzie sprawował zarząd majątkiem (jeśli będzie układ)

4.    wzywa wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności

5.    Wezwanie osób którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeśli nie zostały ujawnione o wpis do księgi wieczystej w wyznaczonym terminie nie krótszym niż miesiąc i nie dłuższym niż 3 – pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu upadłościowym

6.    Wyznaczenie sędziego – komisarza oraz syndyka lub nadzorcę lub zarządcę.

7.    Oznaczenie godziny wydania postanowienia, jeśli upadły jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych

SKUTKI OGŁOSZENIA UPADŁOŚCI

Skutki ogłoszenia upadłości co do osoby upadłego.

·      Jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać wszystkie dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Wykonanie tego obowiązku upadły potwierdza w formie oświadczenia na piśmie, które składa sędziemu-komisarzowi. Sędzia-komisarz może postanowić, aby upadły będący osobą fizyczną nie opuszczał terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez jego zezwolenia.

·      W razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, jeżeli sąd nie nałoży na upadłego dalej idących obowiązków, upadły jest obowiązany udzielać sędziemu-komisarzowi i nadzorcy sądowemu wszelkich potrzebnych wyjaśnień dotyczących jego majątku objętego postępowaniem, jak również umożliwić nadzorcy sądowemu zapoznanie się z przedsiębiorstwem upadłego, a w szczególności z jego księgami rachunkowymi.

Skutki ogłoszenia upadłości co do majątku upadłego (masa upadłości)

·      Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego.

·      W skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego,

Nie wchodzi do masy upadłości:

1) mienie, które jest wyłączone od egzekucji według przepisów kodeksu postępowania cywilnego ;

2) wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu;

3) mienie wyłączone uchwałą zgromadzenia wierzycieli;

4) nieściągalne wierzytelności oraz niezbywalne ruchomości wyłączone przez sędziego-komisarza.

Ustalanie składu masy upadłości à Syndyk, nadzorca sądowy albo zarządca ustala skład masy upadłości na podstawie wpisów w księgach upadłego oraz dokumentów bezspornych. W razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu sędzia-komisarz może postanowić, aby ustalenia składu masy dokonał upadły pod nadzorem nadzorcy sądowego. Ustalenie składu masy upadłości następuje przez sporządzenie spisu inwentarza. Domniemywa się, że rzeczy znajdujące się w posiadaniu upadłego w dniu ogłoszenia upadłości należą do majątku upadłego.

Wyłączenia z masy upadłości à Składniki mienia nienależące do majątku upadłego podlegają wyłączeniu z masy upadłości. Osoba, do której należy mienie podlegające wyłączeniu, może żądać jego wydania lub świadczenia wzajemnego za jednoczesnym zwrotem wydatków na utrzymanie tego mienia lub na uzyskanie świadczenia wzajemnego, poniesionych przez upadłego lub z masy upadłości. We wniosku o wyłączenie z masy upadłości należy zgłosić wszelkie twierdzenia, zarzuty i dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku dalszego postępowania, chyba że powołanie ich we wniosku było niemożliwe. Sędzia-komisarz rozpoznaje wniosek o wyłączenie z masy upadłości w terminie jednego miesiąca od dnia jego złożenia po wysłuchaniu syndyka, nadzorcy sądowego albo zarządcy. Postanowienie sędziego-komisarza o wyłączeniu z masy upadłości podlega obwieszczeniu. Na postanowienie o wyłączeniu z masy upadłości zażalenie przysługuje upadłemu i wierzycielom

Czynności upadłego dotyczące mienia wchodzącego w skład masy upadłości à

·      Jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania i rozporządzania mieniem wchodzącym do masy upadłości. Sędzia-komisarz określa zakres i czas korzystania przez upadłego lub osoby mu bliskie, którzy w dacie ogłoszenia upadłości zamieszkiwali w mieszkaniu znajdującym się w lokalu lub w budynku wchodzącym do masy upadłości, z tego mieszkania.

·      Jeżeli ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu, zarząd mieniem wchodzącym do masy upadłości sprawuje zarządca. Sąd może ustanowić zarząd sprawowany przez upadłego (zarząd własny) co do całości lub części majątku upadłego, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że upadły daje rękojmię należytego jego sprawowania, a jego niewypłacalność powstała wskutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności. Zarząd własny upadły sprawuje pod nadzorem nadzorcy sądowego.

Sąd z urzędu uchyla zarząd własny upadłego i ustanawia zarządcę, jeżeli:

1) upadły choćby nieumyślnie naruszył prawo w zakresie sprawowania zarządu;

2) sposób sprawowania przez niego zarządu nie daje gwarancji wykonania układu.

Zakaz obciążania masy upadłości à prawem zastawu, zastawu rejestrowego i zastawu skarbowego ani dokonać wpisu w księdze wieczystej lub rejestrze dotyczącego tych składników celem zabezpieczenia wierzytelności, chociażby powstała ona przed ogłoszeniem upadłości.Inaczej jeżeli ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu i pozostawiono upadłemu prawo zarządu całością lub częścią majątku, a nadzorca sądowy wyraził zgodę na obciążenie majątku upadłego, oraz gdy zarząd masą upadłości sprawuje zarządca, a na obciążenie składników mienia wchodzącego w skład masy upadłości zgodę wyraziła rada wierzycieli.

Skutki ogłoszenia upadłości co do zobowiązań upadłegoà Nieważne są postanowienia umowy zastrzegające na wypadek ogłoszenia upadłości zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły. Po ogłoszeniu upadłości zmiana lub wygaśnięcie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły, są możliwe tylko według przepisów ustawy, a czynność prawna dokonana z naruszeniem ustawy jest bezskuteczna wobec masy upadłości, nawet jeżeli umowa stron przewiduje inny skutek.

Skutki ogłoszenia upadłości co do zobowiązań upadłego w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układuà Po ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, upadły ani zarządca nie mogą spełniać świadczeń, które z mocy ustawy są objęte układem. Za zgodą sędziego-komisarza mogą być spełniane świadczenia wynikające z zobowiązań powstałych po dniu ogłoszenia upadłości oraz tych zobowiązań powstałych przed ogłoszeniem upadłości, które są objęte układem za zgodą wierzycieli, jeżeli jest to niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej lub podniesienia efektywności przedsiębiorstwa upadłego.  W czasie trwania postępowania aż do jego umorzenia lub zakończenia albo zmiany postanowienia o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, potrącenie wzajemnych wierzytelności między upadłym i wierzycielem nie jest dopuszczalne, jeżeli wierzyciel:

1) stał się dłużnikiem upadłego po ogłoszeniu upadłości;

2) będąc dłużnikiem upadłego, stał się po ogłoszeniu upadłości jego wierzycielem przez nabycie wierzytelności w drodze przelewu lub indosu wierzytelności powstałej przed ogłoszeniem upadłości.

Potrącenie wzajemnych wierzytelności jest jednak dopuszczalne, jeżeli nabycie wierzytelności nastąpiło wskutek zapłaty długu, za który nabywca odpowiadał osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi, i jeżeli odpowiedzialność nabywcy za dług powstała przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. W czasie trwania postępowania aż do jego umorzenia lub zawarcia układu albo zmiany postanowienia o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, wierzyciel, bez zgody rady wierzycieli, nie może wypowiedzieć umowy najmu lub dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których prowadzone jest przedsiębiorstwo upadłego. Układ może ustanowić zakaz wypowiedzenia tych umów do czasu wykonania układu.

Skutki ogłoszenia upadłości co do zobowiązań upadłego w razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłegoà Zobowiązania pieniężne upadłego, których termin płatności świadczenia jeszcze nie nastąpił, stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości. Zobowiązania majątkowe niepieniężne zmieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na zobowiązania pieniężne i z tym dniem stają się płatne, chociażby termin ich wykonania jeszcze nie nastąpił. Z masy upadłości mogą być zaspokojone odsetki od wierzytelności, należne od upadłego, za okres do dnia ogłoszenia upadłości. Potrącenie wierzytelności upadłego z wierzytelnością wierzyciela jest dopuszczalne, jeżeli obie wierzytelności istniały w dniu ogłoszenia upadłości, chociażby termin wymagalności jednej z nich jeszcze nie nastąpił. Potrącenie nie jest dopuszczalne, jeżeli dłużnik upadłego nabył wierzytelność w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości albo nabył ją w ciągu ostatniego roku przed dniem ogłoszenia upadłości, wiedząc o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości… i tu następuje wyliczenie szeregu umów których Bubiło nie wymaga a o których Petraniuk może mówić, mówić…mówić…

Sąd

Po ogłoszeniu upadłości postępowanie upadłościowe toczy się w sądzie upadłościowym, który ogłosił upadłość. Jeżeli postępowanie zostało wszczęte w kilku sądach właściwych, sprawa należy do właściwości sądu, który pierwszy wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości. Sąd upadłościowy orzeka w składzie jednego sędziego zawodowego. W przedmiocie wynagrodzenia i zwrotu wydatków syndyka, nadzorcy sądowego i zarządcy oraz rozpoznając zażalenie na postanowienie sędziego-komisarza sąd upadłościowy orzeka w składzie trzech sędziów zawodowych.

...