|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Filozofia z elementami logiki
wykład 10 Leszek Wroński Instytut Filozofii UJ 14 XII 2011 TYDZIEŃ TEMU: JOHN LOCKE – POCZĄTKI NOWOŻYTNEGO EMPIRYZMU Główne wątki: Argumentacja przeciwko koncepcji idei wrodzonych; ● Wszystkie idee pochodzą z doświadczenia (zmysłowego lub wewnętrznego); ● Idee dzielą się na proste i złożone; wszystkie pochodzą ostatecznie z idei prostych; ● Rozróżnienie na cechy pierwotne i wtórne; ● Reprezentacjonistyczna koncepcja percepcji; ● Istnienie idei abstrakcyjnych. ● Locke o ideach abstrakcyjnych: “Idee stają się ogólne przez to, że się od nich oddziela okoliczności miejsca i czasu, jak również wszelkie inne idee, które mogłyby je ograniczać do tej lub innej rzeczy poszczególnej.” Np. ogólna idea trójkąta: “nie może on być ani ostro- kątny, ani prostokątny, ani równoboczny, ani równora- mienny, (...) lecz naraz wszystkim tym i niczym. (...) jest ideą, w której są ze sobą połączone pewne części skła- dowe różnych i niedających się ze sobą pogodzić idei.” GEORGE BERKELEY (1685-1753) Źródłem pomyłek w filozofii jest koncepcja abstrakcyjnych idei ogólnych. “Nie przeczę temu, że istnieją idee ogólne; przeczę tylko, jakoby istniały abstrakcyjne idee ogólne. (...) Idea człowieka, którą sobie tworzę, musi być ideą człowieka białego albo czarnego, albo śnia- dego, prostego czy zgarbionego, niskiego czy też wzrostu śred- niego.” Przykład rzekomej idei abstrakcyjnej: idea substancji materialnej. Przedmioty poznania ludzkiego: ● idee “aktualnie wyryte w zmysłach”; idee , które “postrzegamy, gdy zatrzymujemy uwagę na uczu- ciach i czynnościach umysłu”; ● idee “ukształtowane z pomocą pamięci i wyobraźni” z idei po- wyższych dwóch typów. ● “Ponieważ zauważono, iż niektóre idee towarzyszą sobie wza- jemnie, doszło do tego, iż oznaczono je jedną nazwą, a tym sa- mym uznano je za jedną rzecz. Tak na przykład zaobserwowaw- szy, że pewna barwa, smak, zapach, kształt i spoistość występu- ją razem, uznano je za jedną oddzielną rzecz i oznaczono nazwą 'jabłko'.” Rzeczy – zespoły idei. Oprócz idei istnieje oczywiście to, co idee spostrzega, czyli duchy (umysły, dusze). |
Menu
|