|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Rodzaje ryzyka walutowego
Wyróżnia się trzy główne rodzaje ryzyka walutowego: - ryzyko transakcyjne (określane też jako krótkoterminowe) - ryzyko konwersji (nazywane też ryzykiem przeliczeniowym lub księgowym) - ryzyko ekonomiczne (nazywane czasem długoterminowym lub strukturalnym)
Ryzyko transakcyjne - stopień w jakim wartość zaplanowanych (np. objętych umowami) przepływów finansowych firmy wyrażona w walucie krajowej, narażona jest na nieoczekiwane zmiany kursu walutowego - traktowane jest zazwyczaj jako krótkoterminowe ryzyko ekonomiczne - wiąże się ze stałością cen kontraktowych i zmiennością kursów walutowych - pozycja otwarta w dowolnym momencie w zakresie zarejestrowanych należności/zobowiązań Ryzyko konwersji- stopień w jakim zmiany kursów walutowych mogą wpływać na skonsolidowane sprawozdania finansowe firmy - wiąże się z przeliczaniem sprawozdań zagranicznych filii na walutę krajową - mierzy ryzyko walutowe ex post pozycja otwarta na dzień sporządzenia sprawozdań w zakresie aktywów/pasywów walutowych Ryzyko ekonomiczne- to stopień w jakim wartość przedsiębiorstwa narażona jest na nieoczekiwane zmiany kursów walut - wszelkie oczekiwane zmiany kursów walutowych uwzględniane są w rynkowej wycenie wartości firmy - powyższe oraz pozycja otwarta w zakresie długoterminowej działalności firmy i jej przyszłych przepływów finansowych
Ryzyko transakcyjne
Jest to ryzyko związane z: - przepływami finansowymi wynikającymi z realizacji zawartych kontraktów - przesunięciem w czasie między transakcją a płatnością - pozycją walutową firmy - zmianami kursów walutowych Przykład Firma polska sprzedaje klientowi w Czechach towar za 1 milion koron czeskich z płatnością za 3 miesiące; za 3 miesiące polska firma będzie miała więc 1 milion koron, które wymieni na złote po kursie którego nie da się ze 100% pewnością przewidzieć PrzykładFirma japońska emituje 10-letnie obligacje denominowane w dolarach z kuponem (tj. odsetkami) w wysokości 5%; nie znając przyszłego kursu wymiany YEN/USD firma ta nie wie jaki będzie jej realny koszt kredytu w jenach ani ile jenów będzie musiała wydać na spłatę obligacji; jeśli jen ulegnie aprecjacji/ deprecjacji wobec dolara to płatności w jenach będą odpowiednio mniejsze/większe Krótkookresowy charakter ryzyka transakcyjnego - ryzyko istnieje między chwilą ustalenia warunków transakcji a momentem jej wykonania - wyjątki od tej sytuacji mają miejsce np. gdy - firmy związane są długookresowymi kontraktami określającymi na stałe ceny i wielkości sprzedaży - firmy udzielają sobie długookresowych kredytów kupieckich - firma nabywa długookresowe papiery wartościowe (obligacje lub akcje ale w ramach inwestycji o charakterze portfelowym) - firma zaciąga długookresowe zobowiązanie w walucie obcej (np. kredyt długookresowy)
Ograniczanie ryzyka transakcyjnego przy pomocy transakcji zabezpieczających: - zabezpieczenie przy użyciu transakcji forward i NDF - transakcje futures - transakcje opcyjne - zabezpieczenie przez transakcje na rynku pieniężnym (money market hedge) - swapy
Inne metody ograniczania ryzyka transakcyjnego: - wybór odpowiedniej waluty do fakturowania - umowny podział ryzyka walutowego między strony transakcji - strategię wyprzedzania i opóźniania (lead/lag) - kompensowanie ryzyka Przykład3 lipca 2004 LOT kupuje nowy samolot od Boeinga za 10 milionów dolarów Płatność ma nastąpić za pół roku ale Boeing wystawia fakturę już teraz – powstaje ryzyko transakcyjne POZYCJA WALUTOWA LOTu PRZED ZABEZPIECZENIEM
Jaką formę zabezpieczenia ma wybrać LOT jeśli: 1. Kurs terminowy dolara wynosi 3,9725 2. Opcja call z realizacją 3 stycznia kosztuje 0,1800 przy cenie realizacji 3,9550 3. Kurs spot 3 stycznia 3,9670 4. Kurs spot dolara 3 lipca wynosi 3,9100, stopa % kredytu w złotych 6,00 % a stopa % po jakiej LOT może ulokować 10 milionów dolarów 2,50% 5. Cena kontraktu futures (wielkość 10.000 USD) z datą realizacji 18 marca wynosi 3,9600 a. prowizja maklerska wynosi 0,2% od kupna i 0,2% od sprzedaży b. Cena futures 3 stycznia wyniesie 3,9720
Ile wyniesie koszt operacji zabezpieczającej w złotych ? Alternatywne scenariusze zabezpieczania pozycji walutowej: - zawarcie transakcji terminowej - kupienie kontraktu opcyjnego - wykorzystanie arbitrażu na stopę procentową - kupienie kontraktu futures - wykorzystanie strategii tunelu przez jednoczesne kupno opcji call i sprzedaż opcji put
1. Zabezpieczenie przy użyciu transakcji forward - Kurs forward na 6 miesięcy USD/PLN wynosi 3,9725 - LOT może kupić więc na termin za 6 miesięcy 10 milionów dolarów po kursie 3,9725 ustalając swój koszt na poziomie 39.725.000 zł Ostateczny koszt LOT-u wyniesie 39.725.000 zł
2. Zabezpieczenie przy użyciu opcji walutowej
Cena realizacji opcji 3,9550 Premia opcyjna 0,0250 Maksymalny kurs zakupu dolarów 3,9550 + 0,0250= 3,9800 Maksymalny koszt zakupu dolarów=3,98*10mln$=39.800.000zł
Jeśli kurs spot 3 stycznia wyniósłby 3,9670 to LOT wykorzystałby opcję i jego koszt wyniósłby 39.800.000zł
Gdyby tego dnia kurs był niższy LOT nie wykorzystałby opcji i kupiłby dolary na spot.
3. Zabezpieczenie pozycji walutowej przez operację na rynku pieniężnym (money market hedge) – wykorzystanie arbitrażu na stopę procentową
LOT może pożyczyć ekwiwalent takiej kwoty w dolarach, która ulokowana na 6 miesięcy przyniesie 10 milionów $ potrzebne do zapłacenia Boeingowi. Przy znanym kursie spot i znanych stopach % pożyczki i lokaty/inwestycji możemy już dziś ustalić koszt operacji w złotych.
a)Ile trzeba mieć dolarów, żeby lokując wg stopy 3,5% p.a. za pół roku otrzymać 10 milionów?
b) ile LOT musi pożyczyć złotych żeby otrzymać tę kwotę dolarów ?
spłata takiej pożyczki przy stopie 6% p.a. wyniesie po pół roku
Ostateczny koszt LOT-u wyniesie 39.775.801 zł. 4. Zabezpieczenie przy użyciu kontraktu futures LOT kupuje kupuje 1000 kontraktów futures z których każdy daje prawo do kupna 10.000 USD za złotówki na GPW w Warszawie
Cena kupna kontraktu futures - Cena kontraktu 3,9600 - Prowizja maklerska od zakupu 0,2% od 3,9600 = 0,0079 - Łącznie 3,9600+0,0079=3,9679
Przychód ze sprzedaży futures - Cena futures 3 stycznia wyniesie 3,9720 - Przychód ze sprzedaży wyniesie 3,9720 minus koszt prowizji od sprzedaży (0,2% od 3,9720 = 0,0079) czyli 3,9641 - Cena spot dolara 3 stycznia wyniesie 3,9670 Wynik na kontrakcie futures = kwota*(cena sprzedaży - koszt zakupu) = 10.000.000*(3,9641 - 3,9679)= - 38.000
Koszt zakupu dolarów na spot - kurs spot 3,9670 - 10 mln*3,9670=39.670.000zł
Łączny koszt zakupu dolarów będzie sumą wyniku na futures i na spot: 39.670.000zł + 38.000zł=39.708.000zł
Jest to koszt przewidywany (ale nie całkiem pewny) ponieważ nie jesteśmy w stanie przewidzieć ryzyka bazy Umowne metody zabezpieczeń przed ryzykiem transakcyjnym
1. Odwracanie ryzyka transakcyjnego - poprzez wybór waluty fakturowania ryzyko walutowe może zostać przerzucone na drugiego kontrahenta - Np. gdy eksporter fakturuje w swojej walucie krajowej wtedy ryzyko walutowe przerzucone jest na importera. Gdy importer skłania eksportera do fakturowania w walucie krajowej importera wtedy to eksporter ponosi większe ryzyko walutowe - technika ta nie pozwala na ograniczenie ryzyka ekonomicznego ponieważ w przypadku zmian kursu w dłuższym okresie może powodować to renegocjacje kontraktów i zmianę cen - skuteczność zależy od siły negocjacyjnej Przykład LOT - LOT mógłby uzgodnić, że kwota jego zobowiązania wobec Boeinga zostanie ustalona w złotych - Koszt samolotu zostałby ustalony np. na 39.725.000 zł
Podział ryzyka kursowego - Cena może ulegać zmianie tak by w ustalonej części skompensować stratę jednej ze stron Przykład LOT ... |
Menu
|