|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Padaczka i choroba Parkinsona
Napady padaczkowe – nieprawidłowe wyładowania w korze mózgowej lub okolicy podkorowej.
Zaburzenia neurochemiczne prowadzące do nieprawidłowych wyładowań w neuronach mogą być związane z nasiloną transmisją aminokwasów pobudzających, kwasu glutaminowego i asparaginowego lub zmniejszoną transmisją hamującą układ GABA-ergiczny (zmiana przepuszczalności dla Na+, K+, Cl-, Ca++).
Terapia polega na zrównoważeniu mechanizmów pobudzających i hamujących, które są zaburzone u chorych. Leki przeciwdrgawkowe mogą wpływać na transport Na+, Ca++, Cl-, zmieniając próg pobudliwości drgawkowej. Mogą zmieniać stężenie kwasu GABA, blokować receptory NMDA dla neurotransmiterów pobudzających (kwas glutaminowy, asparaginowy).
I generacja: § Pochodne hydantoiny: Fenytoina § Pochodne iminostilbenu: Karbamzepina § Barbiturany: Primidon Fenobarbital (produkt metabolizmu primidonu) § Pochodne kwasu walproinowego: Sól sodowa Sól wapniowa Sól magnezowa Amid § Pochodne benzodiazepiny: Klonazepam Diazepam Klobazam Klorazepat Lorazepam § Pochodne kwasu bursztynowego: Etosuksymid
II generacja: Felbamat Lamotrygina Wigabatryna Gabapentyna Topiramat Progabid Tiagabina Loreklezol Acetazolamid (może być stosowany; słabe działanie diuretyczne; stosowany też w jaskrze). Różne mechanizmy działania: § Blokują napięciozależny kanał Na+: Karbamazepina Fenytoina Kwas walproinowy Lamotrygina Gabapentyna Felbamat Topiramat § Blokują miejsce wiązania glicyny na receptorze NMDA: Felbamat § Inhibitory receptora kainowego: Topiramat § Hamują GABA -> nieaktywne związki: Wigabatryna Kwas walproinowy § Hamują wychwyt zwrotny GABA: Tiagabina § Stymulują wiązanie GABA z receptorem GABA-A Progabid Topiramat Benzodiazepiny Fenobarbital
Fenytoina: * różne typy napadów padaczkowych * neuralgia nerwu V * arytmie
działania niepożądane: * przerost dziąseł (ale higiena -> brak przerostu) * oczopląs, zaburzenia widzenia * agresja, senność * pogorszenie pamięci * zaburzenia zachowania, omamy * uszkodzenia szpiku * niedokrwistość megaloblastyczna * nadmierne owłosienie nóg i pleców
interakcje: * leki zobojętniające zmniejszają wchłanianie fenytoiny z przewodu pokarmowego * fenobarbital, karbamazepina mogą zwiększać metabolizm i osłabiać działanie fenytoiny * izoniazyd, fenybutazon zmniejszają eliminację fenytoiny i mogą powodować wzrost stężenia i nasilenie działania.
Karbamazepina * napady ruchowe proste i uogólnione oraz toniczno-kloniczne * neuralgia nerwu V * choroba afektywna oporna na leczenie solami litu (również próby leczenia lamotryginą)
działania niepożądane: * zaburzenia żołądkowo-jelitowe * zawroty i bóle głowy * senność * zaburzenia świadomości * podwójne widzenie * niedokrwistość, leukopenia * żółtaczka zastoinowa * niewydolność nerek * powiększenie węzłów chłonnych * obrzęki
Kwas walproinowy: * napady pierwotne uogólnione * napady nieświadomości * młodzieńcza padaczka miokloniczna * powoduje wzrost stężenia GABA
działania niepożądane: * nudności, wymioty * uszkodzenie wątroby * trombocytopenie * spadek agregacji płytek krwi * obrzęki (?) * wypadanie włosów
Fenobarbital: * pochodna kwasu barbiturowego * napady częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne * induktor enzymatyczny – aktywuje enzymy mikrosomalne wątroby
działania niepożądane: * senność * u dzieci może nasilić aktywność ruchową
Lewetiracetam: * mechanizm działania nieznany * leczenie skojarzone napadów częściowych lub częściowych wtórnie uogólnionych * wpływ na stężenie Ca++ w neuronach i częściowo hamuje prąd Ca++ * działa u zwierząt
działania niepożądane: * senność/bezsenność * astenia * bóle głowy * jadłowstręt * depresja * zaburzenia emocjonalne * podwójne widzenie * wysypka skórna * biegunka * teratogennie u zwierząt
II generacja
Felbanat: § napady częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne § ryzyko uszkodzenia szpiku; może prowadzić do anemii plastycznej (stosowany tylko, gdy inne leki są nieskuteczne)
Gabapentyna: § hamuje napady częściowe i częściowe wtórne uogólnione § podwyższa stężenie GABA w mózgu § wybiórczo blokuje napływ Ca++ do neuronów
działania niepożądane: § senność § zawroty głowy § wzrost masy ciała
Lamotripina: § szeroko stosowana § napady częściowe uogólnione toniczno-kloniczne
działania niepożądane: § alergie (wysypki skórne) § bóle, zawroty głowy § senność/bezsenność
Tiagabina: § napady częściowe wtórnie uogólnione
działania niepożądane: § bóle, zawroty głowy § osłabienie funkcji poznawczych § senność § nudności
Ogólne zasady leczenia: Ø jeden lek Ø jeśli nieskuteczny, to stopniowo odstawiamy włączając jednocześnie drugi lek, stopniowo zwiększając jego dawki Ø w czasie ciąży nie odstawiamy leku (mimo teratogenności)
Choroba Parkinsona
Defektem patobiochemicznym jest niedobór dopaminy w prążkowiu powstający na skutek uszkodzenia neuronów istoty czarnej lub dopaminergicznej drogi nigrostriatalnej.
Stwierdza się też zaburzenia aktywności innych układów neuroprzekaźnikowych: Adrenergicznego Cholinergicznego Serotoninergicznego GABAergicznego Aminokwasów pobudzających.
Leki: o zmniejszają tempo rozwoju choroby o zmniejszają/usuwają objawy zespołu parkinsonowskiego o zapobiegają wystąpieniu (po kilku latach leczenia) późnych, ośrodkowych objawów niepożądanych
1. leki zwiększające aktywność dopaminergiczną 2. leki cholinolityczne 3. inhibitory monoaminooksydazyB (IMAO-B) 4. inhibitory katecholo-O-metylotransferazy (ICOMT)
1) leki zwiększają aktywność dopaminergiczną poprzez kilka dróg: o wzrost syntezy/biodostępności dopaminy o wzrost uwalniania dopaminy z zakończeń presynaptycznych o zmniejszenie wchłaniania zwrotnego o zahamowanie katabolizmu dopaminy, IMAO-B, ICOMT o podawanie agonistów receptorów D
Lewodopa: Prekursor dopaminy (nie można podawać samej dopaminy, gdyż nie przechodzi przez barierę krew-mózg); może ulec dekarboksylacji do dopaminy. Inhibitory dekarboksylazy: benserazyd, karbidowa.
Agoniści receptora D: Bromokryptyna (najczęściej stosowana) Lizurid Pergolid Ropinirol Tergurid Amantadyna (powoduje zwiększone uwalnianie endogennej dopaminy; hamuje działanie aminokwasów pobudzających; posiada słabe właściwości cholinolityczne)
IMAO-B: Selegilina Iazabemid
ICOMT: Tolkapon Entekapon Nitekapon
|
Menu
|