|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
//-->.pos {position:absolute; z-index: 0; left: 0px; top: 0px;}DOROTA HENDZELdorotahen@o2.plWyższa Szkoła Handlowa w Radomiuupośledzenie umySłoWe–obraz rodzinyMłodaPsychologia•ToM1Dorota HenDzel • UpośleDzenie Umysłowe – obraz roDziny403RecenzjaRecenzent: dr Agnieszka SadowskaAutorem recenzowanego artykułu jest D. Hendzel, studentka pedagogiki dru-giego stopnia w Wyższej Szkole Handlowej w Radomiu. Tytuł artykułuUpośledzenieumysłowe – obraz rodziny.Artykuł zawiera 41293 znaków ze spacjami i przypisami.Struktura pracy jest poprawna. Niemniej Autorka powinna rozpocząć swoje rozważanianaukowe od ukazania definicyjnego upośledzenia umysłowego, które wprowadziłobyw analizowaną problematykę. Interesująco Autorka przedstawia zagadnienie światauczuć rodziców dzieci upośledzonych oraz strategię radzenia i nieradzenia sobie przezz nich z problemem upośledzenia ich dzieci. Omawiane aspekty ukazują specyficznezachowania występujące u rodziców, ale również i innych członków rodziny, np.dziadków wychowujących dziecko upośledzone umysłowo.Swoje rozważania naukowe Autorka oparła głównie na pracy M. KościelskiejOblicza upośledzenia,wydaje się wskazane pogłębienie źródeł wykorzystanych przezStudentkę. Ciekawsze byłoby odwoływanie się do innych prac naukowych, wówczasłatwiej byłoby Autorce dokonywać sądów i opinii materiału naukowego.Niemniej jednak artykuł ma swoją wartość poznawczą. Może być wykorzysty-wany przez studentów pedagogiki, psychologii, pielęgniarstwa, zdrowia publicznegodo zaznajomienia się z problemami rodzin wychowujących dzieci upośledzone.Recenzowany artykuł spełnia wymogi stawiane publikacjom naukowym, dlategootrzymuje opinię pozytywną.404MłodaPsychologia•ToM1Dorota HenDzel • UpośleDzenie Umysłowe – obraz roDzinyStReSzczeniePojawienie się dziecka o upośledzonym rozwoju jest dla rodziny źródłemcierpień i innych emocji. Część tego cierpienia dałoby się uniknąć lub przetworzyćgo na życiodajną siłę, gdyby istniały określone warunki społeczne, psychologicz-ne i duchowe. Warunki te mogą kreować w pewnym stopniu specjaliści, rodzicei członkowie społeczeństwa. Rodziny osób upośledzonych umysłowo przeżywająrównież różnego rodzaju trudności i problemy. Dotychczas najczęściej mówionoo przeżyciach i uczuciach rodziców, ale nie można pomijać dziadków, rodzeństwai innych członków rodziny, których dotyczy sprawa upośledzenia dziecka i którzymają wpływ na jego rozwój. Jakie strategie radzenia lub nieradzenia sobie w tejsytuacji przybierają rodziny? I jak może im pomóc otoczenie społeczne?Słowa kluczowe:rodzina, upośledzenie umysłowe, trauma upośledzenia, emocje,problemy, potrzeby, otoczenie społeczneMłodaPsychologia•ToM1Dorota HenDzel • UpośleDzenie Umysłowe – obraz roDziny405W 2011 roku liczba osób niepełnosprawnych wynosiła około 5,5 mln (por. http://www.niepelnosprawni.gov.pl/dane-statystyczne/dane-demograficzne), co oznacza, żeco siódmy Polak jest osobą niepełnosprawną. Część z nich jest upośledzona umy-słowo. Rodziny, których członkami są takie osoby, są w szczególnej sytuacji. Przezlata otoczenie społeczne obwiniało rodziców o istnienie zaburzeń rozwojowychu dzieci. Również specjaliści w procesach diagnostycznych poszukiwali czynników,którymi można by obarczyć rodziców jako sprawców upośledzenia. Od kilkunastulat ta sytuacja się zmienia. Panuje coraz więcej zrozumienia dla trudnej sytuacjipsychologicznej oraz problemów, z jakimi się borykają rodziny dzieci upośledzonychumysłowo.uczucia RodzicóW dzieci uPośledzonychRodzice dzieci stwarzających szczególne problemy rozwojowe przeżywają całągamę uczuć i doznań. Wiele miejsca w ich życiu zajmuje ból, smutek, rozpacz i inne uczu-cia składające się na poczucie cierpienia, ale jest też miejsce na radość i nadzieję, dumęi szczęście. W opracowaniu tym przedstawię wybrane rodzaje uczuć, ich charakte-rystykę, psychologiczne podłoże i następstwa (Kościelska, 1998).lękKościelska (1998) uważa, że w rodzinach wychowujących dzieci, które źle sięrozwijają jest bardzo dużo lęku. W swojej wieloletniej pracy klinicznej nad zjawiskiemupośledzenia umysłowego zauważyła różne rodzaje lęków.Niektóre lęki pojawiają się w części przypadków jeszcze przed narodzeniemdziecka. Należy do nich lęk przed macierzyństwem. Ma on bardzo skomplikowaneuwarunkowania. Najczęściej podkreśla się, że lęk przed posiadaniem dzieci u ko-biet ma swój początek w nierozwiązanym konflikcie z własną matką, w obniżonympoczuciu własnej wartości i traktowaniu siebie jako osoby niezdolnej do przekaza-niu potomstwu wartościowego dziedzictwa. Zdania badaczy są jednak podzielone.Niektórzy zwracają uwagę na problemy kobiet w relacji z mężczyznami, niektórzyskłonni są widzieć główne źródło lęku w zaburzeniu ja cielesnego. Na uwagę zasługujewystępujący u części kobiet lęk przed nienormalnością dziecka. Źródłem tego lękumogą być zarówno realne zagrożenia dla rozwoju dziecka wynikające z przyczynzdrowotnych, jak też zagrożenie o charakterze fantazmatycznym, wynikające z urojeńi tzw. złych przeżyć. Z badań Kościelskiej (1998) wynika, że grupa kobiet, która nie406MłodaPsychologia•ToM1Dorota HenDzel • UpośleDzenie Umysłowe – obraz roDzinyprzeżywała stanów lękowych w związku z ciążą i porodem, charakteryzowała sięnastępującymi właściwościami: poczucie więzi z mężem (ojcem dziecka) i poczuciewspólnoty w przeżywaniu ciąży i porodu, dobre kontakty z rodziną macierzystą,szczególnie dobre relacje między przyszłą matką a jej matką, zabezpieczenie mate-rialno-bytowe, korzystne doświadczenia z poprzednich ciąż i porodów. W przypadkubraku któregokolwiek elementu prawdopodobieństwo wystąpienia lęków wyraźniewzrastało.Istnieje jeszcze inny rodzaj lęku, którego istotą jest strach matek o siebie i spo-strzeganie dziecka jako źródła zagrożenia. Niebezpieczeństwo, jakie stwarza poczęciedziecka, może dotyczyć bardzo wielu kategorii spraw: utraty zdrowia, urody, atrak-cyjności seksualnej, utraty partnera, swobody życiowej, pracy itd.Lęki występują również w czasie porodu. A. Martyniak (1991) w swoich badaniachstwierdziła, że większość kobiet w czasie porodu nie myśli o dziecku, jest skupionana lęku o siebie i na swoim bólu albo też na zadaniu i jego właściwej realizacji. Tyl-ko u niewielkiej liczby przypadków w centrum przeżyć rodzącej kobiety znajdowałsię lęk o dziecko. Inaczej już było po porodzie. Wśród najczęściej występującychlęków, na szczególną uwagę zasługuje ten, który się wiąże z poczuciem złego stanudziecka.Sytuacja pobytu dziecka na oddziale noworodkowym, gdy matka nie ma doniego dostępu, gdy dziecko jest w inkubatorze lub na oddziale intensywnej terapii,dostarcza matce bardzo silnych doznań lękowych, które są również udziałem nowonarodzonego dziecka. Matki dzieci zagrożonych mówią o głęboko traumatyzują-cych je przeżyciach, związanych z odebraniem im dziecka, z brakiem możliwościkarmienia go, dotykania, czuwania, a także brakiem pełnej informacji na tematstanu dziecka i przeprowadzanych na nim zabiegów. Z drugiej strony obserwujesię przejawy patologii funkcjonowania dzieci, których geneza nie jest wyłączniebiologiczna, lecz wiąże się z traumą rozłączenia z matką. Kolejnymi przeżyciamisą emocje związane z rozpoznaniem wady czy upośledzenia. W części przypadkówbezpośredni stan zdrowia dziecka nie wskazuje na zagrożenie jego życia, natomiastwidoczne są wady czy znamiona sugerujące patologię rozwoju. Często chodzi o rozpo-znanie zespołu Downa. Wypowiedzi rodziców dostarczają dużo informacji na temattraumy związanej z wadliwym sposobem przekazywania przez lekarzy informacjio upośledzeniu dziecka. Skargi na urazowy charakter pierwszej informacji spro-wadzają się do następujących elementów: niedosyt informacyjny: rodzice, którympodano ogólnikową informację, że dziecko będzie upośledzone umysłowo, na ogółnie mają wystarczającej wiedzy fachowej, aby wypełnić te pojęcia właściwą treściąi brak tej treści zastępują totalnym przerażeniem; agresywność w przekazywaniuinformacji: przekazanie informacji o złym stanie dziecka jest dla lekarzy bardzoMłodaPsychologia•ToM1Dorota HenDzel • UpośleDzenie Umysłowe – obraz roDziny407
|
Menu
|