węglowodany, żywienie człowieka i ocena żywności, semestr 3, chemia żywności

Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.

II. Węglowodany

1.       Występowanie węglowodanów w żywności- przykłady

MONOSACHARYDY

Sacharyd

Występowanie

Aldopentozy i pochodne

L-Arabinoza

D-Ksyloza

D-Ryboza

D-Apioza – charakterystyczny posmak, lekkostrawna

Aldoheksozy

L-Fukoza

D-Galaktoza

Kwas beta-D-galakturonowy

D-Glukoza

D-Mannoza

L-Ramnoza

Ketoheksozy (heksulozy)

D-fruktoza

D-Psikoza

L-Sorboza

Pochodne ketoheksoz

D-Glukozoamina

Ketoheptozy

D-manno-2-heptuloza

 

- (1 i 2) gumy roślinne, saponiny

- Produkty fermentacji alkoholowej

- Kwas rybonukleinowy

- Pietruszka, nasiona selerów

 

- Mleko kobiece, algi, gumy roślinne

- Śluzy i gumy roślinne, oligo- i polisacharydy

- Pektyna

- Składnik organizmów roślinnych i zwierzęcych

- Pomarańcze, śluzy roślinne, błony

- Śluzy, gumy roślinne, glikozydy, pektyny, saponiny

 

- Owoce i miód

- Odpad po fermentacji melasy

- Jarzębina

 

- Chityna i chitosan

 

- Owoce awokado

2.       Węglowodany w owocach i warzywach- przykłady

è Owoce bogate w fruktozę

·         Winogrona

·         Gruszki à dominującym cukrem jest fruktoza, wpływa na wysoką słodkość

·         Wiśnie

è Owoce bogate w glukozę

·         Winogrona, wiśnie

è Owoce bogate w sacharozę

·         Brzoskwinie à najlepsze do konserwowania

·         Jabłka (średnia zawartość)

Truskawki è Mało węglowodanów, dieta odchudzająca

è Warzywa bogate w fruktozę

·         Pomidor, cebula

è Warzywa bogate w glukozę

·         Pomidor

·         Cebula à dodatkowy cukier (skorodoza) odpowiedzialny za rumienienie (karmelizacja)

è Warzywa bogate w sacharozę

·         Burak czerwony

·         Słodka kukurydza, słodki ziemniak

·         Groszek, fasola

 

3.       Słodkość: względna słodkość najważniejszych związków

è Słodkość

·         Smak cukrów jest słodki

·         Słodkość mierzy się stosując analizę sensoryczną. Jako wzorzec stosuje się 10% roztwór sacharozy. Jednostka słodkości, tzw. względna słodkość (RS – relative sweetness) takiego roztworu wynosi 1;

è Słodkość < 1 – mniej słodki niż sacharoza; Słodkość > 1 – słodszy od sacharozy

·         Słodkość glukozy 0,6

·         D-fruktoza słodsza niż sacharoza, pozostałe cukry mniej słodkie

·         Temperatura wpływa na słodkość

Względna słodkość (RS) 10% wodnych roztworów różnych związków (sacharoza = 1,0)

Związek

RS

Sacharoza

Fruktoza

Cukier inwertowany

Glukoza

Galaktoza

Laktoza

Stachioza

Alkohole cukrowe

-Ksylitol

-Mannitol

-Sorbitol

Miód

Melasa

Sztuczne środki słodzące

-Aspartam

-Sacharyna

1

1,6-1,8

1,3

0,7-0,8

ok. 0,3

0,2-0,3

0,1

0,4-1,2

 

 

 

0,97

0,74

 

200

200-700

 

4.       Naturalne sacharydowe środki słodzące stosowane w Polsce

è D-Glukoza

·         Ze względu na szybkie wchłanianie jest źródłem energii dla chorych

·         Jest popularnym środkiem słodzącym do piwa, napojów orzeźwiających i czekolady

·         Do jej metabolizmu potrzebna jest insulina, dlatego nie jest wskazana dla diabetykó

è D-Fruktoza

·         Najlepiej rozpuszczalna w wodzie spośród sacharydów

·         Stosowana do słodzenia soków, w których nie krystalizuje przy przechowywaniu

·         Jest higroskopijna, a więc zapobiega utracie wilgoci w przechowywanych produktach żywnościowych np. owocach kandyzowanych

·         Metabolizuje do glikogenu i to bez udziału insuliny, dlatego jest używany przez diabetyków

·         Jego wartość energetyczna jest mniejsza niż D-glukozy

·         Pozytywne cechy D-fruktozy to również przyspieszanie metabolizmu etanolu oraz niewywoływanie i niepodtrzymywanie rozwoju próchnicy

è Laktoza

·         Czyli cukier mlekowy, (4,8 – 5,1% w mleku ssaków)

·         Słabo rozpuszczalna w wodzie

·         Wydajnym źródłem laktozy jest serwatka

·         Laktoza jest używana jako nośnik innych środków słodzących i dodatek polepszający smak produktów mlecznych

·         Negatywną stroną wykorzystywania laktozy może być to, że do jej metabolizowania potrzebny jest enzym beta-D-galaktozydaza

è Sacharoza

·         Szybko się wchłania i metabolizuje

·         Powoduje to okresowy, duży nadmiar glukozy w organizmie, która przekształca się w tedy w lipidy

·         Z powodu jej dużej wartości odżywczej oraz potrzeby insuliny do jej metabolizowania należy ograniczać spożycie sacharozy

 

5.       Cukier inwertowany i syropy skrobiowe

è Syropy skrobiowe – są produktami hydrolizy skrobi i są stosowane w wyrobach cukierniczych i innych produktach jako środki słodzące i teksturotwórcze. Są one TANIE, w Polsce otrzymywane ze skrobi ziemniaczanej, w USA z kukurydzianej. (Ciekawostka: w batonach TWIX substancja ciągnąca się to właśnie syropy skrobiowe)

Typ 1: Syrop maltodekstrozowy

- Słodkość 0,2

- Gęsty

- Raczej jako środek teksturotwórczy

Typ 2: Syrop maltozowy

- Słodkość 0,4-0,5

- Maltoza dominująca

- Stosowany w celach strukturotwórczych i do słodzenia

Typ 3: Syrop glukozowy

- Słodkość 0,7-0,8

- Dominuje glukoza

- Podstawowy w pralinkach i cukierkach

Typ 4: Syropy fruktozowo – glukozowe è do słodzenia soków i różnych napojów

è Cukier inwertowany - jest wytwarzany poprzez hydrolizę kwasową sacharozy

H2O + sacharoza àH+à glukoza + fruktoza

Proces ten nazywa się „inwersją” sacharozy, odbywa się w środowisku kwaśnym (HCl) – na gorąco

Stanowi mieszaninę 50:50 glukozy i fruktozy

Zastosowanie à sztuczny miód

è Oligosacharydy: rafinoza i stachioza

·         Prozdrowotne, lubiane przez drobnoustroje

·         Produkowane przez bakterie mlekowe

 

6.       Alkohole cukrowe, redukcja sacharyd ów i alkoholi

è Alkohole cukrowe

·         Doskonale rozpuszczalne w wodzie i w alkoholach

·         Są odporniejsze od sacharydów na niskie pH i higroskopijne

·         Ich słodki smak trwa przez dłuższy czas, odczuwa się jednocześnie wrażenie chłodu

·         Metabolizują bez udziału insuliny

Redukcja do alkoholi cukrowych

·         Stosuje się uwodornienie katalityczne (na katalizatorze niklu)

·         W następstwie redukcji każda ketoza daje dwa alkohole, a każda aldoza jeden alkohol

·         Z glukozy powstaje sorbitol, z mannozy mannitol, z fruktozy sorbitol i mannitol

 

7.       Reakcje utleniania cukrów

Utlenianie

1.       Kwasy onowe – aldozy w formie łańcuchowej ulegają utlenieniu do kwasów aldonowych, np. glukoza ulega utlenieniu do kwasu glukonowego w reakcji z wodą bromową w obecności wodorowęglanu sodu. Otrzymujemy kwasy –onowe

2.       Kwasy uronowe

- Występują w gumie arabskiej, w agarze i nadają cukrom właściwości żelujące

- Proces utleniania cukrów prowadzi się tak, aby zabezpieczyć łatwo utleniającą się grupę aldehydową w cukrze (łatwiej się utlenia niż I-rzędowy alkohol)

3.       Kwasy arowe, których utlenianie prowadzi się silnym utleniaczem, np. kwasem azotowym à powstają kwasy arowe

- Utlenianie aldoz silnym utleniaczem, np. kwasem azotowym (V) prowadzi do kwasów polihydroksy-alfa,omega-dikarboksylowych (dwie grupy karboksylowe), zwanych kwasami arowymi (dawniej kwasami cukrowymi)

- Z D-glukozy powstaje kwas D-glukarowy (D-glukoza, zamiast CH2OH i CHO jest COOH)

 

8.       Proces karmelizacji: powstawanie związków barwnych (reakcje)

Faza

Temperatura
°C

Opis i zastosowanie

1

Odparowanie wody

...
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • alter.htw.pl
  • Powered by WordPress, © Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.