wątroba wykład(2), Weterynaria, Rok 5, semestr IX, interna

Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.

FUNKCJA WĄTROBY

• Metabolizm węglowodanów – produkcja,magazynowanie i uwalnianie zasobów glukozy

• Metabolizm tłuszczów – synteza lipoprotein, fosfolipidów i cholesterolu, hydroliza lipidów oksydacja kwasów tłuszczowych

• Metabolizm białek – synteza 85% wszystkich białek osocza, w tym albuminy, fibrynogenu i

• czynników krzepnięcia

• Magazynowanie witamin A, D i B12 oraz żelaza

• Detoksykacja – sprzęganie i degradacja toksyn i hormonów

• Metabolizm hemu i tworzenie bilirubiny

• Produkcja i wydzielanie żółci

• Funkcja immunologiczna- fagocytoza,produkcja cytokin zapalnych i białek ostrej fazy

PREDYSPOZYCJE DO CHORÓB WĄTROBY

Psy

• choroby układu naczyniowego wątroby

• hepatitis

• nowotwory

Koty

• stłuszczenie

• cholangitis

• FIP

• Chłonniak

PREDYSPOZYCJE RASOWE PRZEWLEKŁE ZAPALENIE WĄTROBY

• Bedlington Terrier

• Cocker Spaniel

• Dalmatyńczyk

• Doberman

• Labrador

• West Higland White Terrier

PREDYSPOZYCJE RASOWE CHOROBY UKŁADU NACZYNIOWEGO

• York

• Maltańczyk

• Sznaucer Miniaturowy

• Golden

• Wilczarz

• Persy

AMYLOIDOZA

• Shar Pei

• Abisyńskie

• Syjamskie

SPICHRZANIE GLIKOGENU

• Maltańczyk

• Bichon

• Rasy Miniaturowe

OBJAWY CHORÓB WĄTROBY GŁÓWNE, NIESPECYFICZNE

• Brak apetytu

• Nudności, wymioty

• Biegunki

• PD/PU

• Odwodnienie

• Ospałość

• Spadek masy ciała

• Karłowatość

• Osłabienie okrywy włosowej

TYPY ŻÓŁTACZEK

1. żółtaczka przedwątrobowa – występująca w stanach wzmożonego wytwarzania bilirubiny,

2. żółtaczka wątrobowa – związana z upośledzeniem wychwytu, sprzęgania oraz wydzielania żółci, która występuje w zaburzeniach funkcjonowania hepatocytów,

3. żółtaczka zawątrobowa – związana z zaburzeniami odpływu żółci z pęcherzyka i/lub dróg żółciowych,

DIAGNOSTYKA CHORÓB WĄTROBY

Badania krwi

Diagnostyka obrazowa

Biopsja wątroby

WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH

uwzględnić błędy przed laboratoryjne i laboratoryjne

interpretować łącznie ze stanem klinicznym pacjenta

porównywać kilka oznaczonych równocześnie parametrów

wykonać inne badania diagnostyczne

TESTY DIAGNOSTYCZNE CHORÓB WĄTROBY I DRÓG ŻÓŁCIOWYCH

AST aminotransferaza asparaginianowa

ALT aminotransferaza alaninowa

ALP fosfataza alkaliczna

GGT gammaglutamylotransferaza

GLDH dehydrogenaza glutaminianowa

ü AST

Aminotransferaza asparaginianowa (AspAT, AST, GOT, SGOT)

Jest to enzym wewnątrzkomórkowy.

Jego najwyższe stężenia występują w mięśniu sercowym, wątrobie, mięśniach szkieletowych, nerkach i erytrocytach.

Aktywność wzrasta w przypadku obumarcia komórek jak również ich uszkodzeniu komórek spowodowanym niedotlenieniem lub działaniem toksyn, a nie zaburzenia funkcji narządu.

• Wzrost do poziomu 200 U/l -choroby wątroby, zapalenie trzustki.

• Wzrost do poziomu 200 - 400 U/l: choroby serca, zabiegi chirurgiczne, choroby mięśni szkieletowych (miopatie, dystrofie), przewlekłe zapalenie wątroby.

• Wzrost do wartości 400 - 4000 U/l: zapalenie mięśnia sercowego, zabiegi kardiochirurgiczne, toksyczne uszkodzenie wątroby, nowotwory wątroby, zapalenie dróg żółciowych, pozawątrobowa niedrożność kanalików żółciowych, kamica żółciowa, nowotwór trzustki, zwłóknienie przewodów żółciowych.

ü ALT

Jego najwyższe stężenia występują w wątrobie, niższe w mięśniach szkieletowych, mięśniu sercowym i nerkach.

Pojawienie się podwyższonych aktywności ALAT w osoczu wskazuje raczej na uszkodzenie komórek, a nie zaburzenia funkcji narządu.

Wzrost ALAT jest zależny od rodzaju i rozległości uszkodzenia.

• Wzrost do poziomu 200 U/l może być spowodowany przez: choroby wątroby, zapalenie trzustki, hemoliza.

• Wzrost do poziomu 200 - 400 U/l: cholestazy wątrobowe, marskość wątroby, przewlekłe leczenie fibratami

• Wzrost do wartości 400 - 4000 U/l: zapalenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby.

ü GLDH

dehydrogenaza glutaminianowa,

enzym mitochrondrialy,

katalizujący konwersję glutaminianu do α-ketoglutaranu i jonu amonowego.

Wzrost GLDH jest wywołany przede wszystkim wyciek z uszkodzonych hepatocytów lub martwicą.

GLDH występuje w wielu tkankach organizmu, (w hepatocytach – komórkach wątrobowych, nerkach, jelitach, mięśniach i gruczołach ślinowych).

ü FOSFATAZA ALKALICZNA (ALP, AP, FA)

· Wyróżnia się kilka izoform:

· wątrobowa (L-ALP),

· kostna (B-ALP),

· kortykosterydowa (C-ALP).

Zwiększony poziom fosfatazy występuje w:

• chorobach i nowotworach kości (krzywica, osteomalacja)

• w niedoborze witaminy D,

• niedoborem wapnia i fosforanów w diecie,

• zespołem Cushinga,

• chorobami nerek,

• w nowotworach brodawki większej dwunastnicy lub dróg żółciowych,

• w innych nowotworach produkujących fosfatazę zasadową (zespoły paranowotworowe).

ü GGTP

· Gamma -glutamylotransferaza (GGT)

· Jest to enzym związany z błonami komórkowymi,

· występuje głównie w wątrobie, nerkach, trzustce i gruczole krokowym.

· Podwyższenie jego wartości może być skutkiem:

· ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki,

· ostrego zapalenia wątroby, infekcji wątroby, choroby wrzodowej,

· leczenia lekami przeciwpadaczkowymi,

ü BILIRUBINA

· Bilirubina jest żółtym barwnikiem pochodzącym z rozpadu krwinek czerwonych (przemiany grupy hemowej cząsteczki hemoglobiny) i jest to bilirubina wolna.

· Z osocza krwi bilirubina przedostaje się do wątroby, gdzie zostaje sprzężona estrowo z kwasem glukuronowym i jest ona wtedy określana jako bilirubina bezpośrednia lub sprzężona, a następnie zostaje wydalona do dróg żółciowych, zagęszczona w pęcherzyku żółciowym, nadając żółci jej charakterystyczną barwę.

· Wartość bilirubiny wolnej i sprzężonej określa się jako bilirubina całkowita.

· Wzrost :

· marskość żółciowa wątroby,

· stwardniające zapalenie dróg żółciowych,

· rak dróg żółciowych,

· kamica przewodowa,

· choroby trzustki,

· Stężenie bilirubiny w surowicy krwi podwyższa ponadto wiele leków o działaniu uszkadzającym miąższ wątroby takich jak: erytromycyna

TESTY DIAGNOSTYCZNE CHORÓB WĄTROBY I DRÓG ŻÓŁCIOWYCH STĘŻENIE:

· białka całkowitego

· albumin

· elektroforeza białek

· W przebiegu ostrych zapaleń wątroby dochodzi do wzrostu białek frakcji alfa 2.

· Z kolei w przewlekłych stanach zapalnych wątroby obserwuje się wzrost frakcji gamma.

AAT

Niedobór alfa-1-antytrypsyny (AATD, alpha-1-antitrypsin deficiency), inhibitora proteaz serynowych, jest genetycznie uwarunkowanym defektem u ras predysponowanych do chorób wątroby np. cocker spaniel.

Niski poziom alfa-1-antytrypsyny może sugerować przewlekłe zapalenie wątroby lub marskość wywołane niedoborem alfa-1-antytrypsyny.

CERULOPLAZMINA

Ceruloplazmina jest syntezowania w wątrobie, bierze udział w metabolizmie miedzi.

Niski poziomo ceruloplazminy może sugerować spichrzanie miedzi w tkance wątrobowej, a wysoki żółtaczkę zastoinową, nowotwory, aktywne choroby wątroby.

FERRYTYNA

Ferrytyna jest białkiem wiążącym żelazo i stanowiącym zapas jonów żelaza.

Występuje we wszystkich tkankach, ale największe stężenie osiąga w wątrobie, szpiku kostnym i śledzionie (miejsce syntezy i rozpadu erytrocytów).

Nadmiar żelaza w hepatocytach może prowadzić do nasilenia reakcji wolnorodnikowych, peroksydacji lipidów błon organelli komórkowych (mitochondriów, lizosomów itp.) prowadząc do zniszczenia komórki i uwolnienia czynników bezpośrednio aktywujących komórki gwiaździste.

TESTY DIAGNOSTYCZNE CHORÓB WĄTROBY I DRÓG ŻÓŁCIOWYCH

Mocznik

Cholesterol

Trójglicerydy

Glukoza

TESTY CZYNNOŚCIOWECHORÓB WĄTROBY I DRÓG ŻÓŁCIOWYCH

Amoniak

Kwasy żółciowe

FIBRYNOGEN

Ca 1 – 5 g/l , Fe 0,5 – 3 g/l

obniżenie:

zespół wykrzepiania śródnaczyniowego, przy uszkodzeniu wątroby