w6, Makroekonomia

2010-03-04
Po co mierzymy makroekonomiczny efekt
dziaáalnoĞci gospodarczej?
z
Pomiary efektów
cząstkowych
nie dają
klarownego obrazu sytuacji makroekonomicznej
- stąd dąĪenie do poszukiwania miar
syntetycznych
.
z
Zastosowania - próby odpowiedzi na pytania:
-
jaki jest poziom rozwoju gospodarczego?
-
jaka jest i jak zmienia siĊ koniunktura? (czy
gospodarka „idzie w górĊ, czy w dóá”?)
-
czy polityka gospodarcza jest skuteczna?
Mierzenie poziomu
dziaáalnoĞci gospodarczej
Ile wytwarza gospodarka?
WartoĞü dodana
WartoĞü
dodana
Statki
wartoĞü
dóbr
poĞrednich
WartoĞü
dodana
wartoĞü
sprzedaĪy
etap produkcji
wartoĞü dodana
WartoĞü
dodana
Stal
Stal
drwal
20
20
ZáDĞciciel
tartaku
50
20
30
Stal
Ruda
Ruda
Statki
Ruda
producent mebli
120
50
70
sprzedawca
mebli
200
120
80
Kopalnia rudy
Huta
Stocznia
Przyrost wartoĞci dóbr w procesie produkcji 200
Produkcja áączna = ruda + stal + statki ?
NIE!
Produkcja áączna = statki
¾
bo to jedyne dobro finalne
Ruda i stal to dobra poĞrednie.
Stąd – báąd wielokrotnego liczenia!
1
 2010-03-04
Dobra finalne i poĞrednie
Rachunki makroekonomiczne -
przegląd
Dobra finalne –
nabywane przez ostatecznego XĪytkownika; w procesie
produkcji uczestniczyü mogą w wielu cyklach produkcyjnych (dobra
konsumpcyjne nabywane przez gospodarstwa domowe i dobra
inwestycyjne nabywane przez przedsiĊbiorstwa).
z
Szczegóáowe rachunki
makroekonomiczne zostaáy
po raz pierwszy
przeprowadzone przez
Simona Kuznetsa w czasie
Wielkiego Kryzysu
z
Zbierane są ogromne iloĞci
danych z róĪnych Ĩródeá
z
Dane te są nastĊpnie
przetwarzane i po
opracowaniu przekazywane
rządowi
Dobra poĞrednie
– zuĪywane przez przedsiĊbiorstwa do wytwarzania
innych produktów; w procesie produkcji zuĪywane jednorazowo w jednym
cyklu produkcyjnym.
z
PoĞrednie: są wykorzystywane w procesie produkcji jako nakáady do
wytwarzania innych dóbr
z
Finalne: nabywane przez ostatecznych uĪytkowników
Produkt narodowy brutto (PNB)
Produkt krajowy brutto (PKB)
Produkt krajowy brutto (PKB):
{
rynkowa wartoĞü dóbr i usáug finalnych
wytworzonych w danym okresie przez
czynniki produkcji zlokalizowane na
terenie danego kraju, bez wzglĊdu na to,
do kogo one naleĪą.
Produkt narodowy brutto (PNB) to
{
rynkowa wartoĞü wszystkich finalnych dóbr i
usáug wytworzonych w danym okresie przez
czynniki produkcji naleĪące do obywateli
danego kraju, bez wzglĊdu na to, gdzie są
one zlokalizowane.
2
2010-03-04
Alternatywne podejĞcia do liczenia
produktu
Produkt gospodarki moĪe byü liczony trojako:
{
jako strumieĔ wytworzonych produktów
{
od strony wydatków na krajową produkcjĊ
{
od strony dochodów czynników produkcji
PKB jako strumieĔ produktów
{
wszystkie dobra i usáugi finalne, wytworzone w danym
roku
PKB od strony wydatków
{
suma wydatków na wszystkie dobra i usáugi finalne,
wytworzone w danym roku
PKB od strony dochodów
{
suma wynagrodzenia wáDĞcicieli wszystkich
czynników produkcji
Zagregowany dochód i wartoĞü
dodana
z
Zagregowany dochód jest sumą wszystkich
dochodów osiągniĊtych przez wáDĞcicieli
czynników produkcji w gospodarce w danym
okresie
z
W artoĞü dodana jest róĪnicą pomiĊdzy
wartoĞcią produktu a kosztami dóbr poĞrednich
VáXĪących do wyprodukowania tego produktu,
na kaĪdym etapie procesu produkcji (koszty
rzeczowych czynników wytwórczych)
{
pojĊcie wartoĞci dodanej jest ĞciĞle związane
z koncepcją dóbr poĞrednich – to wáDĞnie do
dóbr poĞrednich wartoĞü dodana jest
„dodawana” w procesie produkcji
Kategorie wydatków
z
Konsumpcja (C)
{
wszystkie wydatki gospodarstw domowych
z
Inwestycje (I)
{
zakupy nowych dóbr kapitaáowych (nie sáXĪące
bieĪącej konsumpcji)
z
Zakupy rządowe (G)
{
wydatki paĔstwa (zakupy dóbr i usáug, ale teĪ
budowa infrastruktury)
z
Eksport netto (X - Z)
{
eksport netto = eksport (X) – import (Z)
PKB jako strumieĔ produktów
Wszystkie wytworzone
w kraju dobra i usáugi finalne są
przeznaczone na:
• konsumpcjĊ -
C
• inwestycje -
I
• wydatki rządowe -
G
• wymianĊ z zagranicą
-
NX
(X- Z)
Ich suma stanowi sumĊ wartoĞci
dodanej (produkt gospodarki).
C
PKB
I
G
X-Z
3
 2010-03-04
PKB jako strumieĔ wydatków
Inwestycje mają dwa skáadniki
z
Kapitaá fizyczny
{
nowe budynki, nowe maszyny
z
W zrost zapasów netto
{
zapasy niesprzedanych dóbr i usáug
{
tzw. ”zapasy buforowe” (planowane zapasy)
lub po prostu niesprzedane dobra
{
zmiana netto zapasów traktowana jest jako
inwestycje
Wszystkie wydatki przeznaczone
na zakup:
• dóbr konsumpcyjnych -
C
• dóbr inwestycyjnych -
I
• zakupy rządowe -
G
• wymianĊ z zagranicą
-
NX
(X- Z)
Ich suma stanowi produkt
gospodarki.
C
PKB
I
G
X-Z
I
C+I+G
C
G
C+I+G-Te
S
Te
gospodarstwa
domowe
przedsiĊ-
biorstwa
paĔstwo
B-Td
Y
Y+B-Td
4
2010-03-04
Ile wytwarza gospodarka?
PKB - sumowanie dochodów
z
Produkcja áączna =
6
produktów
finalnych =
6
wartoĞci dodanych=
6
dochodów z czynników produkcji
z
Produkt Krajowy Brutto (PKB) - Gross
Domestic Product (GDP)
PKB=
PKB
= suma wartoĞci dodanych
= suma dochodów czynników produkcji
PKB= C+I+G
C+I+G+ Ex
+ Ex - IIm
UwzglĊdniamy tylko te dochody,
które powstają w związku z wytwarzaniem dóbr i usáug.
ProdukcjĊáączną ( a wiĊc i PKB) moĪna
ProdukcjĊáączną ( a wiĊc i PKB) moĪna
obliczaü tylko
obliczaü tylko
wartoĞciowo!
wartoĞciowo!
18
Mierniki makroekonomiczne
Mierniki makroekonomiczne
- (podatki poĞrednie
minus subsydia)
1. C
Dochody netto z zagranicy
- amortyzacja
2. I
PKB
w
cenach
rynkowych
- (Podatki przedsiĊbiorstw i zyski
niepodzielone)
3. G
WartoĞü
dodana
=
dochody
czynników
produkcji
PNB
w cenach
czynników
produkcji
PNB
w cenach
czynników
produkcji
PNN
w cenach
czynników
produkcji
(dochód
narodowy)
PKB
w
cenach
czynników
produkcji
PKB
w
cenach
czynników
produkcji
4.NX
(X- M)
- (Podatki osobiste minus transfery)
Dochody
osobiste
Dochód
do
dyspozycji
5
 

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

alter.htw.pl