UWAGI KLINICZNE, AM Wrocław

Część I

1.      Budowa kręgu.

*czasami w kanale kręgowym pojawiają się wyrostki kostne (osteofity) uciskające rdzeń

*przez otwory w wyrostkach poprzecznych C1-6 przechodzi t- kręgowa zaopatrująca móżdżek i ucho; w przypadku

zawrotów głowy wykonuje się RTG szyjnego odcinka kręgosłupa lub dokładniejszy NMR

*axis – ma trzon z nawiązką , posiada ząb który pęka gdy ktoś się wiesza

* gdy ktos ma krótka szyję to nie można takiej osobie robic punkcji, pobierac plynu , nie można tego robic również przy gózach

* atlas nie ma wyr stawowych są powierzchnie

*czasami może dojść do zrośnięcia pierwszego kręgu z kłykciem pot =asymilacja

*zawsze po urazach głowy-zdjecie kręgosłupa szyjnego

3.      Kręgi piersiowe.

4.      Kręgi lędźwiowe.

*złamaniu kręgu lędźwiowego może towarzyszyć ból brzuch, kręg może zrobić się klinowaty jeśli nie zaloży się gipsu

* kręgi lędźwiowe-wyr stawowe gorne obejmuja wyr stawowe dolne (porównanie – ktos stoi na drabinie a druga osoba od dolu trzyma ja za nogi )

*wyr. Poprzeczny zostal zred. , zostal wyr dodatkowy, obecny wyr zebrowy – pozostałość zebra lędźwiowego

*zlamany kręgosłup lędźwiowy-najlepsza pozycja leżąca, najgorsza siedząca

Uszkodzenie rdzenia na poziomie ostatnich kręgów lędźwiowych-zespół ogona końskiego i stożka rdzeniowego) tzw czucie spodenkowe, puszczają zwiracze itd.

5.      Kość krzyżowa

Znieczulenie u niemowląt podawane jest w okolicy krzyżowej ponieważ rozwór krzyżowy jest w okresie krzyżowym rozszerzony a kości krzyżowe są nie do końca zrośnięte.

6.      Kręgosłup jako całość

*ogromna siła działająca na krążki międzykręgowe powoduje zwyrodnienia - kruszenia pierścienia, wypadanie klina,

ucisk na rdzeń i ból, należy wówczas interweniować operacyjnie; zaburzenia zwieraczy świadczą głębokim uszkodzeniu; brak odruchów świadczy o długotrwałości schorzenia; dyskopatia może zaburzać odruchy rdzeniowe przez uszkodzenie ramion łuków odruchowych, występuje najczęściej w krążku L5/S[ - ból nasila się przy działaniu tłoczni brzusznej, w obrazie RTG obserwuje się zwężenie krążka, kryterium podjęcia natychmiastowej operacji stanowi ucisk na rdzeń

*Ponieważ krążek międzykręgowy ogranicza od przodu kanał kręgowy i otwory między kręgowe zawierające struktury nerwowe, jego wypadnięcie wywołuje objawy neurologiczne w postaci zespołów korzeniowych. W odcinku lędźwiowo-kulszowym są one określane mianem rwy kulszowej.

*skolioza to boczne wygięcie kręgosłupa ~ rośnie ona wraz z wiekiem, odciążenie i ulga następuje w pozycji leżącej,wskazana Jest gimnastyka korekcyjna i pływanie, zaś niewskazane są skoki w dał i wzwyż oraz przewroty

* krzywizny kręgosłupa m.in. lordoza (krzywizna wypukła do przodu) skojarzenie Kędzià lord chodzi z brzuchem do przodu : )

*przy dyskopatii pogorszenie odruchów

*Jeżeli pacjent odczuwa bole kręgosłupa zrobic zdjecie i myslimy wtedy o osteoporozie.

*więzadło podłużne tylne nadaje tylnej powierzchni trzonów kręgowych wygląd kija bambusowego

*gdy dysk uciska na rdzeń kręgowyà dyskopatia np. szyjna, należy zrobić rezonans, widać na nim zwłóknienia nerwów, nie można go robic gdy:

Pacjent posiada el. Metalowe, rozrusznik, soczewki, rurke intubacyjną w tych przypadkach robi się tomografię komputerową

*połączenia miedzy łukami—lig. Falava  więzadła elastyczne (tak jak w krtani)

*krążki stawowe- mogą uciskać na rdzeńàdyskopatia szyjna (kedzia mówiła cos o babce co miala dyskopatie szyjna a lekarze diagnozowali u niej stwardnienie rozsiane.. )

Podzial więzadel wg Kędzi:

1.między trzonami

a)lig.longitudinale aterius

b)lig.longitudinale posterius

c) ??

2.między lukami

a)ligg.flava

3.między wyrostkami

a)ligg. intertransversalia

b)ligg.supraspinalia

c)ligg.interspinalia

8.      Połączenia czaszki z kręgosłupem

Asymilacja-pozbawienie ruchów glowy przez zrosniecie klykci potylicznych i atlasu; jest wrodzone

9.      Obojczyk

Opisac przebieg t. podobojczykowej!!

Nie posiada jamy szpikowej

10.  Łopatka

11.  Szkielet klatki piersiowej

*mostek był kiedyś miejscem pobierania szpiku gdyż jest kością płaską leżącą podskórnie (obecnie zaniechano tego ze względu na możliwość uszkodzenia tkanek śródpiersia)obecnie pobiera się z k. biodrowej; podczas operacji serca rozcina się mostek wzdłuż - przy okazji można wówczas usunąć nie zanikła w okresie dojrzewania grasicę (miostenia; długo żyjące limfocyty T i tak pozostają we krwi), przy przetrwałej grasicy rezygnuje się z narkozy gdyż występuje możliwość uduszenia się

* mostek jak i żebra i k. czaszki są przykładem konstrukcji przekładowych(duża lekkość i wytrzymałość) nie są odporne na punktowy ucisk
*W 0,5-1% przypadków występują żebra szyjne. Łączą się one stawem z siódmym kręgiem szyjnym. Ku przodowi mogą mieć wolne końce lub łączyć się z pierwszym żebrem. Najczęściej nie wywołują żadnych objawów, czasem mogą uciskać pień dolny splotu ramiennego, powodując zaburzenia czucia okolicy barku i kończyny górnej (bóle w okolicy IV i V palca ręki). Żebro szyjne może także uciskać tętnicę podobojczykową, wywołując niedokrwienie kończyny górnej (niedokrwienne bóle mięśniowe). Rzadziej występują dodatkowe żebra lędźwiowe. Mogą one być przyczyną mylnego określania poziomu kręgów na radiogramach.
*Z punktu widzenia klinicznego ważne jest I żebro. Na jego górnej powierzchni znajdją się 2 płytkie rowki rozdzielone mięśniem pochyłym przednim. W bruzdach tych przebiegają: żyła przedobojczykowa(od przodu), tętnica podobojczykowa (od tylu)..
podczas operacji na sercu często stosuje się cięcie pośrodkowe na mostku.
*Złamanie występuje najczęściej podczas ucisku klatki piersiowej, np. przez kierownice samochodu, są to złamania wieloczłonowe z licznymi odłamami kostnymi.
Zespół żebrowo – obojczykowy sjest spowodowany uciskiem tętnicy podobojczykowej między obojczykiem i I żebrem. W wyniku tego ucisku występuje zblednięcie i oziębienie kończyny górnej oraz osłabienie tętna kończyny.
Zespół I żebra jest wynikiem ucisku korzeni nerwowych C8 i Th1 oraz pnia dolnego splotu ramiennego, powodują zaburzenia w unerwieniu mięśni ręki i powstanie tzw. ręki szponiastej. 

*bóle zamostkowe świadczą o zawale

*opukuje się przestrzenie międzyżebrowe

12.  Żebro

- zachowane żebro szyjne może uciskać n. promieniowy podobnie jak podczas oparcia ręki o stół operacyjny

* I i II żebro związane jest z m. pochyłymi Topor. Splotu ramiennego i t.podobojczykowej

13.  Kość biodrowa

*- wióry kostne pobierz się często z talerza kości miedniczej

m.gluteus max. Odp zawchodzenie po schodach (historyjka o Marciniaku, ktory kazal wchodzic studentowi na lawke podczas egz trzymajac sie za posladek

–        z kosci biodrowej-punkcje szpiku

–        uszkodzenia: oderwanie spina iliaca anterior superior, crista iliaca

14.  Kość kulszowa

*człowiek siedzi na guzach kulszowych

·       na wys wcięcia kulszowego większego leży jajnik

·       PKTY WALERICKSA- sprawdzanie czy pacjent ma dolegliwosci korzeniowe(cokolwiek tzn)

15.  Kość łonowa

ukladanie ludzi podczas wykladu-pecherz-macica-odbytnica

uszkodzenie spojenia lonowego daje promieniujace bole w okolice ud

16.  Kość piszczelowa

17.  Kość udowa

*złamanie kości udowej może spowodować uwolnienie do krwi tłuszczu i zator tłuszczowy (po 3 dniach pacjent odczuwa duszności, a po 7 umiera)

*upadek na pięty może uszkodzić otwory odżywcze kości udowej

* kąt między osią przebiegającą przez szyjkę kości udowej i osią przebiegającą przez trzon kości musi być 128 stopni. Jeśli jest mniejszy = biodro szpotawe; większy = biodro koślawe.

*martwica kości udowej, zaburzenia ukrwienia wymagają endoplastyki i robi się endoprotezy; częste powiklanie przy endoprotezie to zlamanie szyjki kości udowej

*zaburzenia ukrwienia kości udowej- trzeba wykonać Endo plastykę (wstawić endoprotezę)

18.  Strzałka

19.  Szkielet stopy

*złamania marszowe kości śródstopia zdarzają się u baletnic, żołnierzy, pielgrzymów; chroni przez nimi obuwie na wysokich podeszwach

20.  Kości nadgarstka

Łódka płynie księżyc świeci trójgraniasty groszek leci, na trapezie trapeziku wisi główka na haczyku :PP

21.  Kość ramienna

Przy złamaniu dochodzi  do trwałego uszkodzenia n. promieniowego

Sulcus nervi ulnaris-nerw łokciowy może wypaść i jest wrażliwy

22.  Kość łokciowa

23.  Kość promieniowa

24.  Kości ręki

26.  Kość potyliczna

* guzy w obrębie siodła tureckiego do wielkości l cm operuje się przez nos (zachyłek klinowo - sitowy);

* k. klinowa buduje wszystko oprocz pokrywy (spr!!)

*zachyłek klinowo-sitowy- przez niego dostęp operacyjny do przysadki bez otwierania czaszki

*skrzydło mniejsze-przechodzi nerw wzrokowyà jeżeli rośnie guz przysadki to można oślepnąć

*otwór kolcowy-t. oponowa środkowa

*dość odporna na urazy w przeciwieństwie do k. potylicznej

*guz na podstawie kości czołowej(te guzy są nieme) zmienia się osobowość pacjenta

29.  Kość ciemieniowa

30.  Kość skroniowa

*złamanie kości skroniowej prowadzi do głuchoty, porażenia n. twarzowego, „krwawego uśmiechu"

*pacjent nagła ślepota, krwiak miażdżycowy zamyka kanał tętnicy szyjnej(tez część 2 pyt 4)

*jak jest złamana łuska kości skroniowej to pacjenta zostawia się na obserwacje

31.  Kość sitowa

     złamanie kości sitowej często prowadzi do utraty węchu

32.  Kości twarzoczaszki

  Przy urazach twarzoczaszki może dość do ANOSMII (spr!!!)

33.  Jama nosowa

*jama nosowa najbardziej bogato unaczyniona u człowieka, bardziej niż mózg i serce

*przyczyna skrzywienie przegrody nosowej: nierównomierny wzrost chrząstek i kości, mikrourazy

34.  Szczęka

*przy usuwaniu ósemek niebezpieczeństwo otwarcia zatoki szczękowej

*dziecko może się urodzić z rozszczepem podniebienia, jeśli szew się nie zrośnie dziecku wylewa się pokarm przez nos

35.  Żuchwa

36.  Dół podskroniowy

37.  Miejsca przejścia nerwów czaszkowych przez czaszkę

38.  Sklepienie czaszki

Przedwczesne skostnienie szwów powoduje,iż czaszka przybiera różne kształty

39.  Ciemiączka czaszki

40.  Pole przednie pow. zew. podstawy  czaszki

41.  Pole środkowe pow. zew. podstawy czaszki

42.  Dół środkowy czaszki

Złamanie dołu środkowego – wyciek krwi i / lub płynu mózgowo - rdzeniowego z przewodu słuchowego zewnętrznego

43.  Dół tylny czaszki

44.  Oczodół ściany

*oczy zakrapia się zgodnie z kier płynięcia łez

45.  Dół skroniowy

46.  Dół skrzydłowo-podniebny

47.  Dół przedni czaszki

49.  Rodzaje stawów. Rodzaje połączeń kości.

Wyróżniamy więzadla wewnatrzstawowe (łąkątki, fałdy) i zewnątrzstawowe 

50.  Połączenia obręczy kończyny górnej

51.  Staw ramienny.

*Wzmocnienia stawu są słabe i łatwo je uszkodzić

* w stawie ramiennym ścięgno m. dwugłowego ramienia biegnie śródstawowo, więc jest on wzmocniony mięśniami z zewnątrz i od wewnątrz (we wszystkich innych stawach torebka stawowa omija przyczepy stawowe)

52.  Staw łokciowy-więzadła

53.  Staw promieniowo-łokciowy dalszy i błona międzykostna przedramienia

54.  Staw promieniowo-nadgarstkowy

55.  Stawy ręki – ogólnie

56.  Zawartość kanału nadgarstka

*Zespół cieśniowy, w nocy dochodzi do przekrwienia żylnego ZESPÓŁ KANAŁU NADGARSTKA niedoczynność tarczycy, chorego w nocy budzi ból idzie umyć ręce

*zamykający kanał nadgarstka troczek zginaczy może uciskać n. pośrodkowy, dając zespoły tunelowe (zespoły cieśni nadgarstka); jest to choroba zawodowa osób dużo pracujących rękami, np. dentystów; pojawiają się obrzęki i niedowłady; czasem pacjent budzi się z drętwieniem nadgarstka (podczas snu pojawia się przekrwienie żylne) - może to świadczyć o niedoczynności tarczycy

*normalne ciś- 2mm Hg przy zaburzeniach do 100 mm Hg

Nervus medianus warunkuje zdolność chwytną ręki(tez czesc 4 pyt 75)

57.  Spojenie łonowe – wymiary miednicy

*punkty bolesności znajdują się na skórze w okolicy miednicy

       *uszkodzenie spojenia łonowego daje bóle promieniujące w kierunku ud

·       za spojeniem łonowym leży pęcherz

·       wymiary miednicy-potrzebne by ustalic czy kobieta bedzie rodzic naturalnie czy przy cesarskim cieciu

·       wymiary miedzy kretarzami, miedzy kolcami grn przednimi, miedzy brzegiem spojenia a L5

·       płasko-krzywicze skrzywienie miednicy-kwalifikuje sie do cesarki

·       miednica dluga-noworodkowa-cesarka

·       Zlamanie kosci miednicy- w wypadkach komunikacyjnych, czesto skoczkowie spadochronowi, zlamania nastepuja w miejscach zmniejszonej odpornosci tj.galezie k.lonowych, panewki stawow biodrowych, talerze k biodrowych, okolice stawow krzyzowo-biodrowych

·       Roznice w budowie miednicy u mezczyzn i kobiet.Kobiety- delikatnie...