|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Podmioty występujące w administracji: organ administracyjny – człowiek (organ monokratyczny) lub grupa ludzi (organ kolegialny) który działa w imieniu państwa, ma określone zadania do wykonania, kompetencje oraz miejsce w strukturze organów administracji publicznej. Organy monokratyczne: - minister (tylko on jest organem administracji publicznej (monokratycznym)) + zespół ludzi i środków ( jako pomoc dla ministra, wiceminister jest też tylko pomocnikiem ministra) = ministerstwo - Prezes Rady Ministrów - Wojewoda (organ monokratyczny)
Organy kolegialne: - Rada Ministrów - Rada Gminy - Urząd Gminy – ale wójt, burmistrz – nie jest organem monokratycznym – jest tylko przewodniczącym – ale po wyborach powszechnych będzie organem administracyjnym monokratycznym. organy administracji - wykonujące zadania administracyjne – np. zakłady administracyjne – zespół osób i środków powołanych do wykonania zadań administracji publicznej ale mające samodzielność np.: - szkoła - szpital - ośrodek zdrowia - żłobek - zakład komunalny, czasem mają osobowość prawną lub nie, organy administracji publicznej decydują o ich powołaniu, zadaniach etc. Niektóre podmioty administracji publicznej mają samodzielność na gruncie prawa publicznego – takie które mogą zawierać porozumienia administracyjne.
Inne podmioty, będące poza administracją publiczną. Od strony nie-administracji podmiotami wchodzącymi w stosunki z podmiotami administracji mogą być: - osoba fizyczna (możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków: cywilnych, administracyjnych – od urodzenia. Zdolność do czynności prawnych – nabywanie i podejmowanie zobowiązań w swoim imieniu. Ograniczona zdolność do czynności prawnych – po 13 roku życia. Ubezwłasnowolnienie częściowe ( tak jak między 13 a 18 rokiem życia) lub całkowite ( tak jak do 13 roku Życia)) - osoba prawna: spółki prawa handlowego : spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki akcyjne spółdzielnie stowarzyszenia fundacje - niektóre podmioty administracji publicznej: gminy samorządy wojewódzkie powiaty skarb państwa agencje (np. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa) fundusze
Ustrój administracji publicznej: zasada subsydialności (pomocniczości) – służenie obywatelom, priorytetem jest służenie społeczeństwu ( w konstytucji od 1997 r.) – kwestia interpretacji – obecnie, poprzez decentralizację – jak najbliżej obywatela. państwo ( powinno zajmować się rzeczami najważniejszymi: polityka zagraniczna, obronność, bezpieczeństwo wewnętrzne, planowanie ogólnego rozwoju samorząd wojewódzki ( rozwój regionalny, specjalistyczna ochrona zdrowia, szkolnictwo wyższe) gmina – jednostka podstawowa (zapewnienie oświaty, ochrony zdrowia, etc) ustrój administracji rządowej – jest skonstruowany na podstawie: Ø konstytucji z 2.04.1997 Ø zgodnie z ustawą o działaniach administracji rządowej z 4.09.1997 ( ale weszła w życie w 2000 roku) Ø ustawy z 24.07.1998 o wprowadzeniu zasady trójstopniowego podziału terytorium państwa Ø ustawy z 8.03.1990 o samorządzie gminnym Ø ustawy z 5.06. 1998 o samorządzie powiatowym Ø ustawy z 5.06. 1998 o samorządzie województwa Ø ustawy z 5.06. 1998 o administracji rządowej województwa Ø + inne akty dotyczące innych podmiotów (np. Kodeks celny, Prawo budowlane, itp.) w konstytucji – podstawowe zapisy dotyczące całej administracji publicznej: najważniejsze, że działają na podstawie i w granicach prawa – nie może sobie sama czegokolwiek wymyślać. Organy naczelne administracji rządowej (powoływani bezpośrednio przez prezydenta): Þ Rada Ministrów Þ Prezes Rady Ministrów Þ Ministrowie
Konstytucja mówi wyraźnie kto wchodzi w skład Rady Ministrów (Prezes Rady Ministrów, Wiceprezesi, Komitety) – wpływ na personalia ma sejm i on też sprawuje nad tym kontrolę – wotum nieufności – odwołanie pojedynczego członka czy ministra. Prezes Rady Ministrów – ma faktycznie duży zakres kompetencji, sam może decydować o ilości ministrów i zakresie ich działania. Administracja rządowa zajmuje się 28 działami: administracja publiczna architektura i budownictwo budżet finanse i gospodarka… (kserówka – działy i resorty) Prezes Rady Ministrów przydziela je poszczególnym ministrom (nie jest to układ stały, można różnie przyporządkować działy, można je łączyć i dzielić): Minister Edukacji Narodowej – kultura fizyczna, sport, szkolnictwo, ... Minister Finansów – i wicepremier Minister Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego Minister Obrony Narodowej Minister Zdrowia Minister Infrastruktury i Gospodarki Morskiej i Transportu Minister Środowiska Minister Spraw Zagranicznych Minister Pracy i Polityki Społecznej Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Komitety – są tworzone lub znoszone w zależności od potrzeb np. Komitet Integracji Europejskiej
Minister – ma do pomocy ministerstwo, powoływane rozporządzeniem Rady Ministrów. Premier – ma specjalne „ministerstwo” – Kancelaria Prezesa Rady Ministrów – Premiera. Rada Ministrów działa na posiedzeniach, podejmuje decyzje poprzez uzgodnienia, przy wzmocnionej pozycji Premiera.
Organy centralne – albo bezpośrednio podległe Premierowi, albo poszczególnym ministrom – zajmują się określoną dziedziną administracji publicznej. Ø Komendant Główny Straży Pożarnej Ø Komendant Główny Policji Ø Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Ø Prezes Głównego Urzędu Miar mogą mieć lub nie ośrodki terenowe.
Administracja terenowa – wojewoda, powoływany przez Premiera, jest odpowiedzialny za realizację polityki rządu w terenie – szef administracji zespolonej – policja, straż, weterynaria, itd. Np. Komendant Wojewódzki Policji podlega komendantowi Głównemu Policji z jednej strony , a wojewodzie z drugiej. administracja niezespolona – nie podlega wojewodzie, może działać poza podziałem administracyjnym państwa, np. administracja wojskowa, administracja celna, administracja sądowa, administracja skarbowa – podlegają urzędom centralnym, albo bezpośrednio odpowiednim ministrom, albo Premierowi.
Administracja rządowa – sięga szczebla wojewódzkiego, oraz występuje w specyficzny sposób na szczeblu powiatowym – starosta wykonuje zadania rządowe – jest zwierzchnikiem administracji zespolonej na szczeblu powiatu.
Wojewoda działa w tych samych granicach co samorząd wojewódzki – tylko ma inne zadania
Administracja samorządowa – wszystkie jednostki mają samodzielność i osobowość prawną, są niezależne – mogą być kontrolowane jedynie w zakresie zgodności z prawem ich działalności. Są niezależne od siebie, mimo iż np. powiat jest jednostką większą, gmina mu nie podlega, jest samodzielna.
PODZIAŁ TERYTORIALNY PAŃSTWA (USTAWA z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa)
Podziałem terytorialnym nazywa się względnie trwałe rozczłonkowanie przestrzeni państwa, dokonywane dla pewnej grupy lub określonych tylko jednostek organizacyjnych, państwa lub jednostek niepaństwowych, wszakże wykonujących zadania państwowe.1 Zakres działania podmiotów wykonujących funkcje publiczne ograniczany jest do określonego terytorium państwa. Podział zasadniczy w warunkach Polski dokonywany jest z myślą o organach samorządu terytorialnego i organach administracji zespolonej. Technika legislacyjna dotycząca regulacji prawnej aktualnego podziału terytorialnego nie jest jednolita w tym znaczeniu, iż jeden akt prawny nie normuje całości tej problematyki. Można natomiast wyróżnićjeden akt wiodący, a mianowicie ustawę z dnia 24 lipca 1998r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa, wedle której, zgodnie z art. 1. 1. z dniem 1 stycznia 1999 r. wprowadzony został zasadniczy trójstopniowy podział terytorialny państwa.5 Owa Ustawa, wprowadzona po długoletnich dyskusjach i porach politycznych i naukowych4, wprowadziła ponowny, po 25 latach przywrócony zasadniczy trójstopniowy podział terytorialny państwa, którego jednostkami są: gminy, powiaty i województwa. Zmienił się jednak charakter tychże jednostek. Zgodnie z art. 15 Konstytucji RP, prawidłowy podział spełniać powinien dwa warunki: odzwierciedlać odczucia społeczne co do przynależności do danej wspólnoty lokalnej oraz zapewniać zdolność wykonywania przez nie zadań publicznych.
Drugim szczeblem zasadniczego podziału terytorialnego jest powiat, czyli lokalna wspólnota samorządowa obejmująca określone terytorium. Jako jednostka zasadniczego podziału terytorialnego obejmuje całe obszary graniczących ze sobą gmin albo cały obszar miasta na prawach powiatu. Powiat tworzony jest wprawdzie z myślą o organach terytorialnego samorządu powiatowego, może jednak stanowić podstawę terytorialną dla organów administracji wyspecjalizowanej, sądów, prokuratury itp. W związku z tym, ustawa z dnia 24 lipca 1998r tylko o nich wspomina, a sposób określania i zasady tworzenia (likwidacji, zmiany granic itd.) normuje ustawa z dnia 5 czerwca 1998r o samorządzie powiatowym oraz wydane dnia 7 sierpnia 1998r rozporządzenie wykonawcze Rady Ministrów do tej ustawy w sprawie utworzenia powiatów7, w którym to Rada Ministrów określiła ich nazwy, siedziby władz oraz gminy wchodzące w ich skład. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998r o samorządzie powiatowym przewiduje również istnienie miasta na prawach powiatu. Według art. 91 ust 1. powołanej ustawy miastem na prawach powiatu jest miasto liczące więcej niż 100.000 mieszkańców i miasto, które z dniem 31 grudnia 1998r przestało być siedzibą wojewody. Na wniosek rady miejskiej miasta, które przestały być siedzibą wojewody, Rada Ministrów odstępuje od nadania temu miastu statusu miasta na prawach powiatu. W trybie i zasadach określonych w art.91 ust.3 i 4 wymienionej ustawy Rada Ministrów może odstąpić od nadania miastu licząc... |
Menu
|