|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Biuletyn maturalny
Katarzyna Bocheńska Centralna Komisja Egzaminacyjna publikacja współfinansowana przez Europejski Fundusz Społeczny Autor biuletynu: Katarzyna Bocheńska Autor opracowania graficznego: Maja Chmura (majachmura@wp.pl) Redaktor merytoryczny cyklu: Joanna Dziedzic Redaktor z ramienia CKE: Lucyna Grabowska Redaktor językowy: Olga Kalinowska Redaktor techniczny: Stefan Drobner Stan prawny na dzień 1 października 2005 r. Wydawca: Centralna Komisja Egzaminacyjna Warszawa 2005 ISBN 83-7400-159-3 Łamanie tekstu: Trzecie Oko S.C. (trzecieoko@q.pl) Spis treści Na kształcenie polonistyczne składa się cały szereg różnorodnych kompetencji. I choć na co dzień zżymamy się na ich wielość i złożoność, uczciwie trzeba przyznać, że 99% z nich od początku wpisanych było w proces kształcenia. Odmiennie może niż dziś wartościowano poszczególne umiejętności, albo naukę danych umiejętności umieszczano w innym miejscu procesu dydaktycznego, ale już dawno zaznaczono ich obecność i funkcje. Z tego przyglądania się wymogom stawianym przed współczesnym absolwen- tem, na pewno wynikają dwa zasadnicze wnioski: kształcenie winno zmierzać do zgodności wymagań i osiągnięć, kształcenie nie powinno czynić zadość jedynie wymogom maturalnym — nie moż- na nabywać wiedzy i umiejętności wyłącznie po to, by zdać egzamin maturalny. Wszystkie działania edukacyjne muszą zmierzać do osiągnięcia celu bardziej perspektywicznego niż zdanie matury. Jednym z nich jest ukształtowanie osoby, gotowej kształcić się dalej i zdolnej do podjęcia zobowiązań zawodowych. Egzamin maturalny ma również podsumować wysiłek i określić poziom znajomości wskazanych problemów czy zagadnień. Oddawany do Twoich rąk, Czytelniku, Biuletyn ma być narzędziem służącym wskazywaniu dróg samokształcenia przede wszystkim umiejętności retorycznych, które bywają użyteczne w wielu sytuacjach zawodowych i życiowych. Publikacja kierowana jest przede wszystkim do uczniów, przyjęto więc w niej formę dialogu pozornego i zarzucono naukowy styl. Byłoby dziwne mówić o zabieraniu głosu, budu- jąc bariery komunikacyjne 1) . Szanowny Czytelniku, wystąpienie w części szkolnej egzaminu ma się stać chwilą Twojego triumfu i ucztą duchową dla egzaminatorów. Kształcenia w zakresie przemawiania nie traktuj jako zła koniecznego. Nie odkładaj pracy nad tym proble- mem ani o jeden dzień. Omówione tu kompetencje nie przychodzą same, są wynikiem systematycznej pracy, wymagają ćwiczeń, ćwiczeń i jeszcze raz ćwiczeń. 1) Wszystkie słowa pogrubione w tekście zostały dodatkowo zdefiniowane w słowniczku zamykającym biuletyn. 4 1 Egzamin maturalny – struktura i procedury Interesujący nas tutaj egzamin z języka polskiego – część ustna – należy do tzw. części wewnętrznej egzaminu maturalnego, jest obowiązkowy, wszyscy zdają go na tym samym poziomie, a oceniany jest przez przedmiotowy zespół egzaminacyjny. Składa się z dwóch części: wypowiedzi zdającego na wybrany temat, rozmowy zdającego z egzaminatorem (dotyczącej prezentacji tematu i bibliografii). Egzamin trwa około 25 minut (prezentacja tematu około 15 min. i rozmowa z zespołem egzamina- cyjnym – około 10 min.) i sprawdza przede wszystkim umiejętność komunikacji werbalnej oraz umiejętność organizowania warsztatu pracy. Podczas twojego wystąpienia osoby zasiadające w komisji nie zabierają głosu. W drugiej części egzaminu pytania zadają członkowie przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego. Zgodnie z krytariami oceniania tego egzaminu nie zostanie on zaliczony, jeśli nie odpowiesz na żadne z postawionych pytań. Zatem samo przygotowanie prezentacji nie wystarczy, by uzyskać pozytywny wynik. Egzamin jest oceniany według kryteriów jednakowych w całym kraju. W ustnej części egzaminu ocenie podlegają: prezentacja tematu (zawartość merytoryczna i kompozycja wypowiedzi), rozmowa o problemach związanych z prezentowanym zagadnieniem i sprawność językowa w obu częściach egzaminu 2) . W sumie za ustną część egzaminu zdający może uzyskać 20 punktów w następującym układzie: za prezentację tematu 5 pkt (3 za wartość merytoryczną, 2 – za kompozycję), czyli 25% ogólnej punktacji, za rozmowę – 7 punktów, czyli 35% ogólnej punktacji, za język (oceniany w obu częściach egzaminu) – 8 punktów, czyli 40% ogólnej punktacji 3) . 2 Działania poprzedzające egzamin ustny Każdemu zdającemu (a więc i tobie) przyjdzie na początku nauki w klasie maturalnej zapoznać się z przygotowaną przez nauczyciela języka polskiego listą tematów proponowanych na część ustną. Z przygotowanych zagadnień wybierzesz jedno, a następnie określisz sposób jego realizacji oraz zakres materiału „służącego do opracowania tematu”. Ważne w postępowaniu przedegzamina- cyjnym jest dokładne przemyślenie formy swojego wystąpienia. Najpóźniej na miesiąc przed egzaminem należy dostarczyć nauczycielowi bibliografię, z której zamierzasz korzystać, oraz materiały pomocnicze, które umożliwić mają pełniejszą prezentację obranego tematu. Może to być na przykład: wykonany samodziel- nie film, nagrany wywiad, cytaty, reprodukcje dzieł sztuki, nagrania muzyczne itd. Rodzaj, charakter materiałów pomocniczych określony jest przez wymogi, które narzuca temat. Najpóźniej tydzień przed egzaminem przedstaw nauczy- cielowi ramowy plan prezentacji. 2) „Informator maturalny od 2005 roku. Język polski”, s. 16. 3) Op. cit., s. 17. 5 |
Menu
|