|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
Urazy czaszkowo - mózgoweEpidemiologiaPatofizjologiaEpidemiologia• główna składowa urazów wielonarządowych,• urazy głowy rocznie: 180-220 na 100 tys. osób,• mężczyźni 15 - 24 r. ż.,• przyczyny urazów głowy: – wypadki komunikacyjne - 53% (30–73%)– upadki z wysokości - 30% (7–52%)– pobicia - 8% (1–19%)• ponad 10% urazów śmiertelnych • około 40% związane z alkoholemUraz pierwotny i wtórny• Pierwotny – działające siły powodują deformację tkanek bezpośrednio uszkadzając je:– złamania czaszki– rozlane uszkodzenie aksonalne DAI– ogniskowy:• aksonalny - wstrząśnienie• naczyniowe– krwotok środmózgowy, dokomorowy, SAH – krwiaki przymózgowe• stłuczenia • rozerwania Uraz pierwotny i wtórny• Wtórny – jako odpowiedź organizmu na uraz pierwotny lub urazy współistniejące– obrzęk mózgu– niedokrwienie (spadek ciśnienia perfuzji) wstrząs pokrwotoczny!– wzrost ICP (wtórnie wklinowanie mózgowia)– wodogłowie– infekcje OUN– padaczka pourazowa Ciśnienie śródczaszkowe
Intracranial Pressure – ICP• Doktryna Monro – Kellie: objętość śródczaszkowa = const. =mózg (85%) + P.M.R. (5%) + krew (10%) + patologia (0%) • ICP < 20 mmHg (15 – 20 cmH2O) • CPP = MAP – ICP • MAP = (2 x diast. + sys.)/3 CPP - ciśnienie perfuzji mózgu, MAP – średnie ciśnienie tętniczeCiśnienie śródczaszkowe Intracranial Pressure – ICPCzynniki prognostyczne po urazie• Wynik GCS po resuscytacji (p=0,00001)– śmiertelność: 65% (GCS = 3), 10–15% (GCS = 7–13) • Wiek (gorsze rokowanie ˇĂ 60) (EBM class I i II) • Reaktywność źrenic złe rokowanie gdy obie nie reagujące – 88%, gdy obie reaktywne – 35% (złe rokowanie to GOS = 1 – 2 (śmierć lub stan wegetatywny)) • Hipotensja ˇÂ 90 mmHg (p=0,0001) • Obraz KT lokalizacja krwiaka, przesunięcie struktur pośrodkowych, tSAH, kompresja zbiorników PMR podstawy = rozlany obrzęk.Urazy czaszkowo - mózgoweBadanie choregoBadania obrazoweOcena chorego i badanie• Ocena ABC:– Ocena wydolności krążenia, oddychania. Badanie zgodne z protokołem BTLS (pełne badanie urazowe) • Wywiad – często wyłącznie od świadków SAMPLE (Symptoms, Allergy, Medicine, Past history, Lunch, Event during injury) • Ocena przytomności:– AVPU (Alerted, Verbal, Pain, Unconscious),– Glasgow Coma Scale:Glasgow Coma Scale• Służy do ilościowego określania stanu przytomności (w miarę obiektywny miernik dysfunkcji mózgu)– Otwieranie oczu – max. 4 pkt.– Odpowiedź słowna – max. 5 pkt.– Najlepsza reakcja ruchowa – max. 6 pkt. • Najważniejszym czynnikiem prognostycznym jest składowa ruchowa1 1 Acad Emerg Med Volume 11, Number 8 834-842GCS = max. 15, min. 3 punktyGCS - wartości• Uraz czaszkowo – mózgowy:– lekki – GCS = 13 – 15 pkt.– średni – GCS = 9 – 12 pkt.– ciężki – GCS ˇÂ 8 pkt. • Chorego z GCS ˇÂ 8 pkt uznaje się za nieprzytomnego – należy wykonać intubację („intubate at eight”)Badanie neurologiczne• Nawet dokładne badanie neurologiczne NIE wyklucza zmian pourazowych wewnątczaszkowych 1• Ocena źrenic:– wielkość, symetria, reakcja na światło ( ˇĂ 1mm) – anizokoria (różnica ˇĂ 1mm u nieprzytomnego chorego) (w ok. 70% przypadków 2) 1 http://www.medscape.com/viewarticle/479875_1 2 Neurosurgery. 1994 May;34(5):840-5Badanie• siła mięśniowa (ewidentne niedowłady) chory na bodziec bólowy broni się tylko stronnie (skala Lovette’a) • czucie na 4 kończynach (uraz rdzenia) • ocena zewnętrznych cech urazu (objawy złamania podstawy czaszki)Chory z urazem głowy• Ocena ABC • Ocena innych urazów (często pomijana!!!) • Badania laboratoryjne (morfologia, jonogram, glukoza, koagulogram, grupa krwi z ew. próbą krzyżową) • Badanie USG jamy brzusznej, RTG klatki piersiowej, RTG / TK kręgosłupa (5 – 10% uraz)1. • TK głowy – badanie z wyboruBadanie obrazowe• RTG czaszki Urazy przenikająceTomografia komputerowa (TK) głowy• Wskazania:– utrata przytomności lub niepamięć następcza– cechy ogniskowego uszkodzenia OUN– utrzymujący się ból głowy– wymioty– napad drgawek po urazie– w wywiadzie koagulopatie, leczenie p-krzepliwe – objawy złamania podstawy czaszki lub złamania z wgłobieniem– wiek powyżej 60 roku życia– brak możliwości oceny przytomności (chory pod wpływem alkoholu, środków psychoaktywnych) Ryzyko zmian wymagających interwencjiWstępne leczenie• anelgezja • jeżeli wskazana – intubacja – normokapnia • płynoterapia do RR skurczowego > 90mmHg, utrzymanie prawidłowej perfuzji mózgowej (CPP > 70 mmHg) • w przypadku objawów wklinowywania:– mannitol, hiperwentylacja, sedacja, głowa powyżej poziomu ciała o 30°Urazy czaszkowo - mózgoweUrazy zamknięte:wstrząśnienie, stłuczenie mózgu i pniaWstrząśnienie• Pourazowa dysfunkcja mózgu połączona z przemijającą utratą przytomności wyrażona klinicznie niepamięcią urazu1 i zdarzeń bezpośrednio go poprzedzających i po nim następujących • zazwyczaj, ale nie absolutnie zawsze następuje pełne wyzdrowienie1AOSSM 2003 Annual Meeting. Presented July 20-23, 2003 PodziałZespół powstrząśnieniowy• ból głowy (3 – 4 dni)• zawroty głowy (2 tygodnie) • nudności• zaburzenia widzenia („za mgłą”)• upośledzenie słuchu, szum w uszach• zaburzenia postawy ciała• zaburzenia koncentracji... |
Menu
|