własnośc a pełnomocnictwo, Administracja

Anna Jaszczuk

Kierunek: Technik administracji

semestr I

Temat: Własność a

pełnomocnictwo

Osoby fizyczne i osoby prawne nie zawsze muszą działać osobiście w obrocie cywilnoprawnym. Mogą, czy też czasami wręcz muszą, skorzystać z pomocy przedstawiciela. Zaznaczyć trzeba, że niektóre czynności prawne nie mogą być jednak dokonane przez przedstawiciela (np. sporządzenie testamentu).Przedstawicielstwo polega na tym, że osoba zwana przedstawicielem dokonuje z osobą trzecią - w imieniu reprezentowanego - czynności prawnej, która ma wywrzeć skutek bezpośrednio na reprezentowanym. Nikt jednak nie może samowolnie ingerować w cudzą sferę prawną. Dlatego, aby działanie przedstawiciela osiągnęło zamierzony rezultat, tj. by wywarło odpowiedni skutek między reprezentowanym a osobą trzecią, przedstawiciel musi mieć tzw. umocowanie. Umocowanie to kompetencja do działania, przysługująca przedstawicielowi albo z mocy ustawy, albo na podstawie oświadczenia woli reprezentowanego. W zależności od tego wyodrębnia się dwa rodzaje przedstawicielstwa:

·         Przedstawicielstwo ustawowe to taki rodzaj przedstawicielstwa, w którym umocowanie do działania w cudzym imieniu nie opiera się na oświadczeniu woli reprezentowanego, ale wynika z przepisów prawnych. Przedstawicielem ustawowym może być tylko osoba określona w ustawie,np, rodzice sprawujący nad dzieckiem władzę rodzicielską czy opiekun ustanowiony przez sąd. Przedstawicielem ustawowym może być wyłącznie osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Rodzaje przedstawicielstwa:

o       Czynne - przedstawiciel składa oświadczenie woli w imieniu reprezentowanego

o       Bierne - przedstawiciel odbiera w imieniu reprezentowanego oświadczenie woli złożone przez osobę trzecią

·         Pełnomocnictwo to taki stosunek prawny gdy jedna osoba występuje w charakterze i na rzecz drugiej osoby na podstawie zawartego między nimi stosunku prawnego, tzn. Nie na podstawie ustawy, ale na mocy oświadczenia woli. W stosunku do pełnomocnictwa źródłem umocowaniajest więc jednostronne oświadczenie woli reprezentowanego zwanego mocodawcą. Natomiast przedstawiciela określa się w tym stosunku prawnym mianem pełnomocnika. Oznacza to, że do tego, aby powstał prawny stosunek pełnomocnictwa, wystarczy, że mocodawca złoży oświadczenie woli osobie, która będzie go reprezentować. Dla wielu czynności prawnych wystarczy, że mocodawca udzieli pełnomocnictwa ustnie, natomiast są też sytuacje, kiedy do tego aby pełnomocnictwo było ważne wymagana jest specjalna forma- np. Pisemna, czy też w formie aktu notarialnego. Dobrze jednak w każdym przypadku, nawet gdy wystarcza wg przepisów prawa forma ustna, mieć też pełnomocnictwo na piśmie. W ten sposób można łatwo udowodnić osobom, z którymi dokonuje się czynności prawnych w imieniu mocodawcy, że jest się do nich uprawnionym. Pełnomocnik musi mieć zdolność do czynności prawnych.Można wyodrębnić różne rodzaje pełnomocnictw:

o       pełnomocnictwo ogólne - nie wskazuje się wyraźnie czynności, których ma dokonać pełnomocnik. Jest on upoważniony do działania w sprawach tzw. zwykłego zarządu. Może więc dokonywać czynności prawnych związanych z normalną, codzienną eksploatacją rzeczy.

o       pełnomocnictwo szczególne - wyraźnie określona jest konkretna czynność, która winna być dokonana przez pełnomocnika

o       pełnomocnictwo rodzajowe - określa pewien rodzaj czynności, których ma dokonywać pełnomocnik (np. pełnomocnictwo procesowe)

o       pełnomocnictwo domniemane - domniemane polega na przyjęciu założenia, iż osoba znajdująca się w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonego do obsługi i tam działająca (sprawiająca wrażenie osoby związanej z prowadzeniem zakładu) jest umocowana do czynności zwykle tam dokonywanych

o       reprezentacja wzajemna małżonków - w razie przemijającej przeszkody małżonkowie mogą działać za siebie nawzajem w sprawach zwykłego zarządu bez wyraźnego pełnomocnictwa. Pełnomocnictwo to jest przewidzianej przez kodeks rodzinny i opiekuńczy

o       prokura - udzielane przez spółki handlowe. Ze względu na szeroki zakres musi być ono ujawnione w rejestrze handlowym prowadzonym przez sąd. Prokurent nie jest osobą prowadzącą sprawy spółki (podejmującą decyzje gospodarcze). Prokura uprawnia prokurenta do wszystkich czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa spółki, z tym że do zbycia przedsiębiorstwa, wydzierżawienia i ustanowienia na nim prawa użytkowania oraz do zbywania i obciążenia nieruchomości potrzeba wyraźnego upoważnienia spółki. Prokura może być udzielona jednej osobie (tzw. prokura samodzielna) lub kilku osobom, które muszą reprezentować spółkę razem (tzw. prokura łączna). Prokura może być odwołana w każdym czasie. Wygasa ona wskutek ogłoszenia upadłości spółki.

o       pełnomocnictwo w administracji – jest udzielane pracownikowiorganu, któremu udziela się specjalnego umocowania. Jednak umocowanie może też wynikać z samego faktu sprawowania przez pracownika określonej funkcji, z którą wiąże się dokonywanie czynności prawnych danego rodzaju.

Kiedy gaśnie pełnomocnictwo

Umocowanie do działania w imieniu mocodawcy gaśnie z różnych przyczyn. Po pierwsze wtedy, gdy zajdą okoliczności wskazane w treści samego pełnomocnictwa (np. Pełnomocnik miał nabyć na rzecz mocodawcy samochód, czego dokonał, pełnomocnictwo więc gaśnie, bo skończyła się czynność prawna, do której był umocowany). Po drugie, z powodu odwołania pełnomocnictwa. Po trzecie, w razie śmierci pełnomocnika lub mocodawcy albo likwidacji osoby prawnej. Ponadto wówczas, gdy pełnomocnik zrzeknie się pełnomocnictwa, utraci zdolność do czynności prawnych.

Może zdarzyć się i tak, że dojdzie do wygaśnięcia pełnomocnictwa- gdyż zostało ono udzielone na pewien okres czasu i czas ten minął.