uzupełnienie filozofia, Administracja-notatki WSPol, Podstawy filozofii

Sposoby poznania bytu

1.     Racjonalizm metodologiczny

a)     skrajny – uważa, że jedyna wartościową droga poznania bytu jest umysł.

b)     umiarkowany – poznanie rzeczywistości jest możliwe przy pomocy innych narzędzi i instrumentów, ale dalej akcentuje priorytetową rolę umysłu

c)     genetyczny – człowiek przychodzi na świat z pewną wrodzoną wiedzą, niektórzy uważają, że są to idee, pojęcia, wartości. Jest to punktem wyjścia do poznania rzeczywistości przez rozum.

2.     Empiryzm metodologiczny

a)     skrajny – jedynym wartościowym, pełnym sposobem poznania rzeczywistości jest doświadczenie

b)     umiarkowany – poznanie rzeczywistości jest możliwe przy pomocy innych narzędzi i instrumentów, ale dalej akcentuje priorytetową rolę doświadczenia

c)     genetyczny – człowiek rodzi się czysty jak kartka papieru i dopiero doświadczenia o różnym charakterze, rodzaju i formie kształtują jego postawy oraz umożliwiają poznanie ontologiczne

3.     Irracjonalizm – kierunek filozofii idealistycznej, który zaprzecza możliwości pełnego poznania świata za pomocą rozumu i doświadczenia. Głosi, że poznanie wartościowe można osiągnąć w drodze objawienia, iluminacji, kontemplacji, a więc za pomocą czynników pozarozumowych, niemożliwych do sprecyzowania za pomocą pojęć naukowych

4.     Agnostycyzm – stanowisko filozoficzne, które zakłada, że byt- nie ważne jaki on jest- nie jest poznawalny.

5.     Idealizm obiektywny – kierunek filozofii lub też założenie filozoficzne, które zakłada istnienie niezależnych, absolutnych, niematerialnych bytów od naszej świadomości. Świat materialny jest tylko odbiciem świata absolutnego, idealnego, świata pojęć, idei, wartości, świata prawzorów.

6.     Idealizm subiektywny – kierunek filozofii, który głosi, że pierwotny Duch to Duch subiektywny, w związku z tym nic nie istnieje obiektywnie. Wszystko jest subiektywnym wytworem ludzkiego umysłu.

7.     Materializm – kierunek filozofii, który uważa, że materia jest pierwotna, a Duch wtórny. Rzeczywistość jest pierwsza, a świadomość druga. Materia jest jedynym, samoistnym bytem stanowiącym osnowę wszystkich zjawisk zachodzących w świecie, a świadomość ludzka jest odzwierciedleniem materialnego świata. Formy materializmu:

a)     m. metafizyczny – ujmuje on świat statycznie, nierozwojowo, a historycznie jednopoziomowo i mechanicznie. Wszystkie zjawiska które zachodzą w świecie dają się sprowadzić do zjawisk mechanicznych.

b)     m. dialektyczny – ujmuje świat dynamicznie, historycznie wielopoziomowo i niemechanistycznie. Zakłada swoistość jakościową i nomologiczną (prawną) poszczególnych form materii.