|
Nie obrażaj więc mojej inteligencji poprzez czynione na pokaz zaniżanie własnej.
www.pandm.prv.pl
Uszkodzenia tkanek mi ħ kkich (wi ħ zadła, ł Ģ kotki) Powstaj Ģ w wyniku : du Ň ego urazu - sumowania mikrourazów - złego leczenia ; zwichni ħę , stłucze ı , skr ħ ce ı - zbyt intensywny trening (przerost uk.dynamicznego – uk.ruchu) np.poprzez kształtowanie tylko jednej cechy; siły lub wytrzymało Ļ ci , dochodzi do dysproporcji, odbywa si ħ kosztem elastyczno Ļ ci Wi ħ zadła : -Maj Ģ pewien ograniczony stopie ı rozci Ģ gło Ļ ci. Przy zbyt du Ň ej sile działaj Ģ cej na wi ħ zadło dochodzi do naci Ģ gni ħ cia lub zerwania -Rozerwanie mo Ň e wyst ħ powa ę na całym przebiegu wi ħ zadła, ale najcz ħĻ ciej dochodzi w punktach przyczepu. -Wi ħ zadło poboczne piszczelowe cz ħĻ ciej ulega urazowi (przy nadkłykciu ko Ļ ci udowej) rzadziej w.poboncze strzałkowe (przy głowie strzałki) -Przy uszkodzeniu wi ħ zadła pobocznego strzałkowego wyst ħ puj Ģ objawy pora Ň enia w wyniku uszkodzenia nerwu strzałkowego który przechodzi powierzchownie -Najgorzej goj Ģ si ħ urazy w 1/3 wi ħ zadła gdy Ň jest tam najgorsze ukrwienie, cz ħ sty objaw to ã niestabilno Ļę kolana, objaw szuflady -Wi ħ zadło krzy Ň owe przednie cz ħĻ ciej ulega urazowi ni Ň wi ħ zadło krzy Ň owe tylne Objawy uszkodzenia w.krzy Ň owego przedniego i tylnego: 1) trzask (przy uszkodzeniu w.pobocznych nie wyst ħ puje gdy Ň wi ħ zadła s Ģ rozci Ģ gni ħ te ) 2) krwiak (mo Ň e pojawi ę si ħ w okresie od 6-24 h , gdy wyjdzie od razu to wskazuje na uszkodzenie torebki stawowej lub cz ħĻ ci chrz ħ stnych stawu) 3) obrz ħ k (od 6-24 h jest niezauwa Ň alny). Rzadko jest uszkodzenie izolowane je Ļ li tylko torebka jest uszkodzona to obrz ħ k si ħ „rozlewa” 4) Ból (przy całkowitym zerwaniu wi ħ zadeł ból jest mniejszy gdy Ň nerwy ulegaj Ģ przerwaniu, przy uszkodzeniu połowicznym tylko cz ħĻ c nerwów zostaje przerwana i s Ģ wi ħ ksze objawy bolesne. Im wi ħ kszy ból tym mniejsze uszkodzenie struktur) 5) Szuflada przednia i tylna 6) Niestabilno Ļę ko ı czyn: • ostra • przewlekła 1 - www.pandm.prv.pl Post ħ powanie przy ostrej niestabilno Ļ ci: - uzale Ň nione od schorzenia I stopie ı – niestabilno Ļę mała -przesuni ħ cie 3-5mm -powi Ģ zana z naci Ģ gni ħ ciem wi ħ zadeł II stopie ı – niestabilno Ļę umiarkowana -przesuni ħ cie 5-10mm -poł Ģ czona z cz ħĻ ciowym rozerwaniem III stopie ı – niestabilno Ļę du ŇĢ -przesuni ħ cie powy Ň ej 10mm - poł Ģ czona z całkowitym rozerwaniem Leczenie : • ustala lekarz • I i II stopie ı uszkodzenia lub uszkodzenie na przyczepie leczymy zachowawczo lub w miejscu dobrze ukrwionym - Punkcja stawu (stwierdzenie krwiaka) - Unieruchomienie ok.4tyg. - Cz ħĻ ciowo obci ĢŇ enie w gipsie , lekkie zgi ħ cie w celu przybli Ň enia wi ħ zadeł i rozlu Ņ nienia wi ħ zadła krzy Ň owego - U Ň ycie stabilizatora i wprowadzanie ę wicze ı czynnych,czynnych oporowych - Stosowanie obci ĢŇ enia od 8-14 tyg. (uzale Ň nione od sposobu leczenia, stanu pacjenta itp.) • III stopie ı ,lub niestabilno Ļę przewlekła leczenie operacyjne 2 www.pandm.prv.pl Niestabilno Ļę przewlekła – powstaje w wyniku uszkodzenia całego aparatu torebkowo – wi ħ zadłowego lub złego leczenia. Uszkodzenie wi ħ zadła krzy Ň owego przedniego czasami nie daje niestabilno Ļ ci ( dochodzi do zaniku m.czworogłowego i wyrobienia stabilizacji mi ħĻ niowej) Leczenie: Wyrobienie stabilizacji czynno Ļ ciowej zamiast operacji Rehabilitacja: (jak najwcze Ļ niej) -zbli Ň anie przyczepów -cisza ruchowa (dotyczy to przykurczów,niestabilno Ļ ci,osłabienia mm,zamniejszenia zakresu ruchu w stawch) -Unieruchomienie w lekkim zgi ħ ciu st. kolanowego -Od razu ę wiczenia Raz uszkodzone wi ħ zadło nie b ħ dzie w pełni sprawne dynamicznie. - ę wiczenia w zamkni ħ tym ła ı cuchu kinematycznym: • równomiernie rozło Ň one obci ĢŇ enie (dotyczy to głównie st.kolanowego-rzepki) • daje wi ħ ksz Ģ stabilizacje • daje mo Ň liwo Ļ c wykonywania ę wicze ı w wi ħ kszym zakresie W otwartym ła ı cuchu kinematycznym całe obci ĢŇ enie kumuluje si ħ punktowo, dochodzi do obci ĢŇ enia stawów – a przeci ĢŇ enia s Ģ przyczyn Ģ zmian zwyrodnieniowych. - ę wiczenia w otwartym ła ı cuchu kinematycznym – rehabilitacja obszarów które nie s Ģ unieruchomione (wa Ň ny jest dobór pozycji i działanie sił grawitacji) - ę wiczenia na priopriocepcje (poprawia równowage statyczn Ģ i dynamiczn Ģ ) STATYCZNA REEDUKACJA • wtedy gdy pacjent chodzi bez kul • ę wiczenia : - maj Ģ na celu odczucie poło Ň enia ciała, napi ħ cia mm ,ruchu - wykonywanie czynno Ļ ci obszernych, jednostronnych i obustronnych - z wykorzystaniem wzroku – biofeedback - wykorzystuj Ģ ce zmienne podło Ň e (najpierw stabilne potem labilne) - odwracaj Ģ ce uwag ħ od Ļ wiadomej kontroli (wykorzystanie piłki) - w ró Ň nych pozycjach stawowych DYNAMICZNA REEDUKACJA • ę wiczenia: - charakteryzuj Ģ ce si ħ zmiennym tempem ; od wolnego, Ļ redniego do szybszego - od mniej obci ĢŇ aj Ģ cych do bardziej - od chodzenia do biegania, sprint - odtwarzaj Ģ ce mechanizm urazu 3 - www.pandm.prv.pl Rekonstrukcje wi ħ zadła krzy Ň owego przedniego Leczenie : - rehabilitacja przedoperacyjna - rehabilitacja wczesnopooperacyjna - rehabilitacja szpitalna I.W pierwszej dobie po zabiegu wykorzystuje si ħ szyn ħ do ę w.biernych. Zakres zgi ħ cia do 40 stopni lub do granicy bólu. Wykonujemy 3 serie po 50 ruchów ; pomi ħ dzy poszczególnymi seriami ochładzamy miejsce bólu,stawu. II.W drugiej dobie zwi ħ kszamy zakres zgi ħ cia o 10-15 stopni, wykorzystujemy elektrostymulacje m.czworogłowego. III.W trzeciej dobie stosujemy pole magnetyczne IV.W czwartej dobie zwi ħ kszamy zakres ruchu do 75 stopni i zwi ħ kszamy 3 serie po 100 ruchów ; ł Ģ cznie 300 Wprowadzamy ę wiczenia czynne ale z kokontrakcj Ģ , zapobiega to objawowi – szufladki. V.W pi Ģ tej dobie zwi ħ kszamy zakres o 30-60 stopni, dalej ę wiczenia z kokontrakcj Ģ ,bierne zgi ħ cie do 90 stopni. VI.W szóstej dobie ę wicznia izometryczne, zgi ħ cie do 40 stopni z oporem na przywodziciele i odwodziciele. Wykorzysta ę ę wiczenia pogł ħ biaj Ģ ce wyprost ã poduszka,wałek i czynnie kontrolowa ę napi ħ cie mi ħĻ ni Ko ı cowy etap to ; rowerek,steper,atlas Cel:poprawa zakresu do 120 stopni , wzmocnienie siły mm,synchronizacja pracy mm. 4 www.pandm.prv.pl Ł Ģ kotki: Funkcja : - stabilizacja - amortyzator (zmniejsza tarcie) - zmniejsza obci ĢŇ enie - daje spr ħŇ ysty opór ko ı cowy Sposoby uszkodzenia : I. Nagły du Ň y uraz, b Ģ d Ņ sumowanie urazów (ł Ģ kotka przy Ļ rodkowa – 10x cz ħĻ ciej ulega uszkodzeniu ni Ň boczna, jest zro Ļ ni ħ ta z torebk Ģ stawow Ģ ) Przy obci ĢŇ aniu kolana – nagłe wyprostowanie + rotacja zewn ħ trzna goleni wzgl ħ dem ustabilizowanego uda lub rotacja wewn ħ trzna uda wzgl ħ dem goleni. II. Przewlekły (choroby błony maziowej,chrz Ģ stki-złe od Ň ywienie) III. W czasie rozwoju płodowego(utrudniony ruch wyprostu) IV. Przedłu Ň aj Ģ ce si ħ unieruchomienie,mia Ň d Ň yca, Ň ylaki (nie goj Ģ si ħ same – niedokrwienie,zaburzenie unerwienia) Ł Ģ kotki s Ģ chrz ħ stnymi elementami stawu kolanowego, nie unerwione – niebolesne ale nie maj Ģ zdolno Ļ ci regeneracyjnych Leczenie : -szycie (istota czerwona-ukrwiona) -wycinanie (istota biała) Objawy: • ból ( nie musi ) • słabo Ļę stawu • pacjent utyka • kolano załamuje si ħ ku przodowi • obrz ħ k,krwiak wzrost ucieplenia Badanie: - testy kliniczne (prowokuj Ģ ce ból,odtwarzaj Ģ ce mechanizm urazu) - RTG - Artroskopia stawu Leczenie : -operacyjne -zachowawcze -unieruchomienie -rehabilitacja (synergie,izometryczne-podobnie jak przy wi ħ zadłach) 5 |
Menu
|