USTAWA z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych,

USTAWA

z dnia 20 października 1994 r.

o specjalnych strefach ekonomicznych

(Dz.U. z 1994 r., Nr 123, poz. 600, zm.: Dz.U. z 1996 r., Nr 106, poz. 496; Dz.U. z 1997 r., Nr 121, poz. 770; Dz.U. z 1998 r., Nr 106, poz. 668; Dz.U. z 2000 r., Nr 117, poz. 1228; Dz.U. z 2002 r., Nr 113, poz. 984; Dz.U. z 2002 r., Nr 240, poz. 2055; Dz.U. z 2003 r., Nr 188, poz. 1840; Dz.U. z 2004 r., Nr 123, poz. 1291; Dz.U. z 2005 r., Nr 167, poz. 1398; Dz.U. z 2006 r., Nr 141, poz. 997)

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. [Zakres przedmiotowy] Ustawa określa zasady i tryb ustanawiania specjalnych stref ekonomicznych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzania takimi strefami oraz szczególne zasady i warunki prowadzenia na ich terenie działalności gospodarczej.

Art. 2. [Specjalna strefa ekonomiczna] Specjalną strefą ekonomiczną, zwaną dalej „strefą”, jest wyodrębniona zgodnie z przepisami ustawy, niezamieszkała część terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na której terenie może być prowadzona działalność gospodarcza na zasadach określonych ustawą.

Art. 3. [Cel utworzenia] Strefa może być ustanowiona w celu przyspieszenia rozwoju gospodarczego części terytorium kraju, w szczególności przez:

1) rozwój określonych dziedzin działalności gospodarczej,

2) rozwój nowych rozwiązań technicznych i technologicznych oraz ich wykorzystanie w gospodarce narodowej,

3) rozwój eksportu,

4) zwiększenie konkurencyjności wytwarzanych wyrobów i świadczonych usług,

5) zagospodarowanie istniejącego majątku przemysłowego i infrastruktury gospodarczej,

6) tworzenie nowych miejsc pracy,

7) zagospodarowanie nie wykorzystanych zasobów naturalnych z zachowaniem zasad równowagi ekologicznej.

Rozdział 2

Ustanawianie, łączenie, znoszenie stref oraz zmiana ich obszaru

Art. 4. [Rozporządzenie w sprawie ustanowienia strefy] 1. Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki uzgodniony z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego, ustanawia strefę w drodze rozporządzenia.

2. Minister właściwy do spraw gospodarki przedstawia wniosek, o którym mowa w ust. 1, po uzyskaniu opinii wojewody oraz zgody rady gminy (rad gmin) właściwej (właściwych) ze względu na położenie strefy.

3. Minister właściwy do spraw gospodarki dołącza do wniosku, o którym mowa w ust. 1, założenia planu rozwoju strefy określonego w art. 9, obejmujące w szczególności analizę przewidywanych skutków społecznych i ekonomicznych ustanowienia strefy.

4. Rozporządzenie w sprawie ustanowienia strefy określa:

1) nazwę, teren i granice strefy,

2) przedmioty działalności gospodarczej, na które nie będzie wydawane zezwolenie, o którym mowa w art. 16 ust. 1,

3) zarządzającego strefą, zwanego dalej „zarządzającym”,

4) okres, na jaki ustanawia się strefę,

5) wielkość pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą na terenie strefy na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1,

5a) warunki udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą na terenie strefy na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia zgodności udzielonej pomocy z prawem Unii Europejskiej,

6) szczegółowe warunki uznawania wydatków za wydatki poniesione na inwestycję na terenie strefy, a także ich minimalną wysokość,

7) koszty inwestycji uwzględniane przy obliczaniu wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorców, którzy uzyskali zezwolenie po dniu 31 grudnia 2000 r., oraz dla przedsiębiorców, o których mowa w art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw (Dz.U. Nr 188, poz. 1840),

8) sposób dyskontowania kosztów inwestycji i wielkości pomocy publicznej na dzień uzyskania zezwolenia.

5. Rada Ministrów, określając dopuszczalną wielkość pomocy publicznej w poszczególnych strefach, uwzględnia następujące kryteria:

1) poziom bezrobocia w regionie oddziaływania strefy,

2) poziom produktu krajowego brutto na jednego mieszkańca regionu, w którym usytuowana jest strefa,

3) skalę problemów regionu, związanych z koniecznością restrukturyzacji dawnych okręgów przemysłowych, strukturalną recesją oraz degradacją społeczną w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 1997 r. Nr 25, poz. 128, Nr 28, poz. 153, Nr 41, poz. 255, Nr 63, poz. 403, Nr 93, poz. 569, Nr 107, poz. 692, Nr 121, poz. 770 i Nr 123, poz. 776, z 1998 r. Nr 66, poz. 431, Nr 106, poz. 668, Nr 108, poz. 684, Nr 137, poz. 887 i Nr 162, poz. 1112, 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 60, poz. 636 oraz z 2000 r. Nr 12, poz. 136, Nr 31, poz. 384, Nr 48, poz. 550, Nr 70, poz. 820 i Nr 106, poz. 1118).

Art. 5. [Własność gruntów] 1. Strefa może być ustanowiona, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, wyłącznie na gruntach stanowiących własność zarządzającego, Skarbu Państwa albo gminy (gmin), związku komunalnego lub będących w użytkowaniu wieczystym zarządzającego.

2. Strefa może być ustanowiona także, jeżeli nabycie przez zarządzającego prawa do gruntów, o którym mowa w ust. 1, wynika z umowy zobowiązującej, która przewiduje ustanowienie strefy jako jedyny warunek nabycia.

3. W przypadkach uzasadnionych ważnymi względami gospodarczymi część strefy może obejmować grunty stanowiące własność:

1) Skarbu Państwa, których użytkownikiem wieczystym jest osoba inna niż zarządzający - za zgodą użytkownika wieczystego,

2) osób innych niż Skarb Państwa, gmina (związek komunalny) i zarządzający - za zgodą właściciela.

Art. 5a. [Zniesienie strefy] 1. [1] Rada Ministrów, mając na względzie tworzenie jak najlepszych warunków funkcjonowania stref, może, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki, uzgodniony z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego, w drodze rozporządzenia, znieść strefę przed upływem okresu, na jaki została ona ustanowiona, zmienić jej obszar lub połączyć strefy, z tym że łączny obszar wszystkich stref nie może przekroczyć 12 tys. ha.

2. Zniesienie strefy nie może nastąpić w okresie, w którym pozostaje w mocy choćby jedno zezwolenie wydane na podstawie art. 16 ust. 1.

3. Zakazu, o którym mowa w ust. 2, nie stosuje się, gdy obszar, na którym przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą na podstawie zezwolenia, zostanie włączony do obszaru innej strefy z zachowaniem prawa przedsiębiorcy do zwolnień podatkowych na dotychczasowych warunkach.

4. Zmniejszenie obszaru strefy nie może dotyczyć nieruchomości, na których prowadzona jest działalność na podstawie zezwolenia wydanego zgodnie z art. 16 ust. 1, chyba że przedsiębiorca prowadzący tam działalność na podstawie zezwolenia wyrazi na to zgodę.

5. [2] (skreślony).

Rozdział 3

Zarządzanie strefą i zwolnienia podatkowe

Art. 6. [Zarządzający] 1. Zarządzającym może być wyłącznie spółka akcyjna lub spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w stosunku do której Skarb Państwa albo samorząd województwa posiada większość głosów, które mogą być oddane na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników, oraz jest uprawniony do powoływania i odwoływania większości członków jej zarządu.

2. [3] Kompetencje ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, określone w art. 2 pkt 5 oraz w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa (Dz.U. Nr 106, poz. 493, z późn. zm.), w odniesieniu do spółek zarządzających specjalnymi strefami ekonomicznymi, o których mowa w ust. 1, z wyłączeniem spółek, w których Skarb Państwa posiada 100 % akcji lub udziałów, wykonuje minister właściwy do spraw gospodarki.

Art. 7. [Skład rady nadzorczej] 1. Do składu rady nadzorczej spółki będącej zarządzającym, w stosunku do której Skarb Państwa posiada większość głosów, które mogą być oddane na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników, powołuje się nie więcej niż 5 osób, w tym:

1) po jednym przedstawicielu: ministra właściwego do spraw gospodarki, Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, oraz wojewody – jako przedstawicieli Skarbu Państwa,

2) nie więcej niż dwóch przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego, których udział w kapitale zakładowym tej spółki jest największy.

1a. Do składu rady nadzorczej spółki będącej zarządzającym, w stosunku do której samorząd województwa posiada większość głosów, które mogą być oddane na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników, powołuje się nie więcej niż 5 osób, w tym:

1) dwóch przedstawicieli samorządu województwa,

2) przedstawiciela ministra właściwego do spraw gospodarki,

3) nie więcej niż dwóch przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego, z wyłączeniem samorządu województwa, których udział w kapitale zakładowym tej spółki jest największy.

1b. W zakresie uregulowanym w ust. 1, do spółek będących zarządzającym, których ustrój określają przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397 i Nr 240, poz. 2055), nie stosuje się przepisów art. 12 ust. 1 i ust. 3–6 oraz art. 14 i art. 16 tej ustawy.

2. Do składu rady nadzorczej, o której mowa w ust. 1 i 1a, nie może być powołana osoba, która jest członkiem władz lub pracownikiem przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą na terenie strefy lub pozostaje z takim przedsiębiorcą w związku, o którym mowa w art. 11 ust. 4–8 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, Nr 60, poz. 700 i 703, Nr 86, poz. 958 i Nr 103, poz. 1100).

Art. 8. [Zadania zarządzającego] 1. Do zadań zarządzającego należy prowadzenie - zgodnie z planem rozwoju strefy określonym w art. 9, regulaminem strefy, o którym mowa w art. 10, oraz przepisami prawa - działań zmierzających do rozwoju działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy, a w szczególności:

1) umożliwianie, na podstawie umowy, przedsiębiorcom prowadzącym działalność na terenie strefy używania i korzystania ze składników mienia położonych na obszarze strefy, których zarządzający jest właścicielem lub posiadaczem zależnym,

2) gospodarowanie w sposób ułatwiający prowadzenie działalności gospodarczej na terenie strefy urządzeniami infrastruktury gospodarczej i technicznej oraz innymi składnikami mienia, których zarządzający jest właścicielem lub posiadaczem zależnym,

3) świadczenie, na podstawie umowy, przedsiębiorcom prowadzącym działalność na obszarze strefy usług oraz tworzenie warunków do świadczenia usług przez osoby trzecie,

4) prowadzenie działań promujących podejmowanie działalności gospodarczej w strefie.

2. Zarządzający może zbywać przysługujące mu prawo własności nieruchomości i użytkowania wieczystego gruntów położonych na terenie strefy, jeżeli jest to zgodne z planem rozwoju strefy, o którym mowa w art. 9. Zarządzającemu służy prawo pierwokupu w zakresie prawa własności i użytkowania wieczystego położonych na obszarze strefy nieruchomości.

3. Zarządzający może zlecać osobom trzecim wykonanie niektórych zadań, o których mowa w ust. 1. Zlecenie wykonania powinno odbywać się przede wszystkim w drodze przetargu.

4. Organ właściwy na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543) może powierzyć zarządzającemu organizację i przeprowadzenie przetargu na zbycie nieruchomości położonych na terenie strefy.

Art. 9. [Plan rozwoju strefy] 1. Minister właściwy do spraw gospodarki w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego, w drodze rozporządzenia, ustala plan rozwoju strefy.

2. Plan rozwoju strefy określa w szczególności cele ustanowienia strefy oraz działania, środki techniczne i organizacyjne służące osiągnięciu tych celów, obowiązki zarządzającego dotyczące działań zmierzających do osiągnięcia celów ustanowienia strefy i terminy wykonania tych obowiązków.

3. Plan rozwoju strefy uwzględnia postanowienia właściwych planów zagospodarowania przestrzennego i powinien być zgodny z założeniami, o których mowa w art. 4 ust. 3.

Art. 10. [Regulamin strefy] 1. Sposób wykonywania zarządu strefą przez zarządzającego określa regulamin strefy.

2. Regulamin strefy wydaje zarządzający. Wydanie oraz zmiana regulaminu strefy wymaga zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw gospodarki.

3. Zarządzający doręcza regulamin strefy przedsiębiorcom prowadzącym działalność na terenie strefy przy zawarciu umów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 3, a także podaje regulamin do wiadomości publicznej.

Art. 11. [Rada strefy] 1. Przedsiębiorcy prowadzący działalność na terenie strefy mogą powołać radę strefy.

2. Rada strefy może przedstawiać opinie i wnioski w sprawach dotyczących prowadzenia działalności na terenie strefy i jej rozwoju.

3. Organizację i tryb działania rady strefy określa opracowany i uchwalony przez radę regulamin.

Art. 12. [Zwolnienie od podatku dochodowego] Dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy w ramach zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1, przez osoby prawne lub osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są zwolnione od podatku dochodowego, odpowiednio na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych lub w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Art. 13. (uchylony).

Art. 14. (skreślony).

Art. 15. [Sprawy z zakresu prawa budowlanego] 1. Na wniosek zarządzającego starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, właściwy ze względu na położenie strefy może, za zgodą wojewody, powierzyć zarządzającemu prowadzenie, w tym wydawanie decyzji administracyjnych w pierwszej instancji, następujących spraw z zakresu prawa budowlanego dotyczących terenu strefy: wydawanie decyzji o pozwoleniu na budowę, przenoszenie pozwolenia na budowę na inną osobę, orzekanie o utracie ważności pozwolenia na budowę, przyjmowanie zawiadomień o zakończeniu budowy, wydawanie pozwoleń na użytkowanie obiektu budowlanego, udzielanie pozwolenia na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, nakazanie przeprowadzenia kontroli obiektu budowlanego i żądanie przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu budowlanego.

2. Na wniosek zarządzającego rada gminy właściwej ze względu na położenie strefy może upoważnić zarządzającego do wydawania decyzji w sprawach ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dotyczących terenów położonych w strefie.

Rozdział 4

Zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie strefy uprawniające do korzystania z pomocy publicznej

Art. 16. [Udzielanie zezwoleń] 1. Podstawą do korzystania z pomocy publicznej, udzielanej zgodnie z ustawą, jest zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie danej strefy, uprawniające do korzystania z pomocy publicznej, zwane dalej „zezwoleniem”.

2. Zezwolenie określa przedmiot działalności gospodarczej oraz warunki dotyczące w szczególności:

1) zatrudnienia przez przedsiębiorcę przy prowadzeniu działalności gospodarczej na terenie strefy przez określony czas określonej liczby pracowników,

2) dokonania przez przedsiębiorcę inwestycji na terenie strefy o wartości przewyższającej określoną kwotę.

3. Zezwolenie może być udzielone, jeżeli:

1) na terenie strefy istnieją warunki do prowadzenia działalności, którą zamierza podjąć przedsiębiorca ubiegający się o zezwolenie, w szczególności zakres zamierzonej działalności jest zgodny z planem rozwoju strefy, o którym mowa w art. 9, a zarządzający strefą dysponuje wolnymi terenami, obiektami lub pomieszczeniami, które są niezbędne do prowadzenia takiej działalności,

2) podjęcie działalności na terenie strefy jest uzasadnione stopniem przyczynienia się zamierzonej działalności do osiągnięcia celów określonych w planie rozwoju strefy, o którym mowa w art. 9.

4. Minister właściwy do spraw gospodarki udziela, cofa i zmienia zezwolenie. Cofnięcie i zmiana zezwolenia następuje na warunkach określonych w art. 19 ust. 2–4.

5. Minister właściwy do spraw gospodarki zasięga opinii zarządzającego strefą przed wydaniem decyzji w sprawie udzielenia, cofnięcia lub zmiany zezwolenia.

6. [4] Do postępowania w sprawie udzielania, cofania i zmiany zezwolenia stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.).

Art. 17. [Przetarg i rokowania] 1. Ustalenie przedsiębiorców, którzy uzyskują zezwolenie, następuje w drodze przetargu lub rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia.

1a. Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzenia, zasady i warunki przetargu lub rokowań, a także kryteria oceny zamierzeń co do przedsięwzięć gospodarczych, które mają być podjęte przez przedsiębiorców na terenie strefy, odrębnie w odniesieniu do każdej strefy, uwzględniając w szczególności stopień, w jakim wielkość, przedmiot i charakter ekonomiczny planowanych przez przedsiębiorcę przedsięwzięć gospodarczych na terenie strefy i warunków ich realizacji przyczynią się do osiągnięcia celów ustanowienia strefy określonych w planie rozwoju strefy.

2. (uchylony).

3. (skreślony).

Art. 18. [Kontrola działalności przedsiębiorców] Minister właściwy do spraw gospodarki wykonuje kontrolę działalności gospodarczej podmiotu, który uzyskał zezwolenie, w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o koncesjonowaniu działalności gospodarczej. Ustawa nie narusza określonych przepisami uprawnień właściwych organów państwa do kontroli działalności przedsiębiorców.

Art. 19. [Wygaśnięcie lub cofnięcie zezwolenia] 1. Zezwolenie wygasa z upływem okresu, na jaki została ustanowiona strefa.

2. (uchylony).

3. Zezwolenie może być cofnięte albo zakres lub przedmiot działalności określony w zezwoleniu może zostać ograniczony, jeżeli przedsiębiorca:

1) zaprzestał na terenie strefy prowadzenia działalności gospodarczej, na którą posiadał zezwolenie, lub

2) rażąco uchybił warunkom określonym w zezwoleniu, lub

3) nie usunął uchybień stwierdzonych w toku kontroli, o której mowa w art. 18, w terminie do ich usunięcia wyznaczonym w wezwaniu ministra właściwego do spraw gospodarki.

4. Minister właściwy do spraw gospodarki może, na wniosek przedsiębiorcy, po zasięgnięciu opinii zarządzającego strefą, zmienić zezwolenie, z tym że ustalenie dla przedsiębiorcy korzystniejszych niż dotychczasowe warunków prowadzenia działalności gospodarczej może nastąpić, jeżeli niemożność ich dotrzymania jest spowodowana wykazanymi przez przedsiębiorcę okolicznościami od niego niezależnymi, rozszerzenie zaś przedmiotu działalności określonej w zezwoleniu może nastąpić tylko z zachowaniem warunków określonych w art. 16 ust. 3. Zmiana warunków zezwolenia nie może dotyczyć obniżenia określonego w zezwoleniu poziomu zatrudnienia, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 1.

5. Na wniosek przedsiębiorcy minister właściwy do spraw gospodarki stwierdza, w drodze decyzji, wygaśnięcie zezwolenia.

Art. 20. [Uprawnienia zarządzającego] 1. Minister właściwy do spraw gospodarki może, w drodze rozporządzenia, powierzyć zarządzającemu:

1) udzielanie, w jego imieniu, zezwoleń, o których mowa w art. 16 ust. 1, uwzględniając potrzebę zapewnienia bezpośredniego kontaktu inwestorów z zarządzającym strefą oraz współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego,

2) wykonywanie, w jego imieniu, bieżącej kontroli działalności przedsiębiorców, uwzględniając w szczególności przedmiot działalności oraz termin rozpoczęcia działalności w terminie określonym w zezwoleniu, limity zatrudnienia, a także nakłady inwestycyjne.

1a. [5] Zezwolenia, o których mowa w ust. 1, zarządzający wydaje w drodze decyzji.

2. W przypadku powierzenia zarządzającemu wykonania bieżącej kontroli, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jest on upoważniony do dokonywania czynności kontrolnych przewidzianych dla organu koncesyjnego w przepisach o koncesjonowaniu działalności gospodarczej w zakresie ustalonym w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1.

3. Zarządzający niezwłocznie zawiadamia ministra właściwego do spraw gospodarki o powstaniu okoliczności, o których mowa w art. 19 ust. 3, i może występować do ministra właściwego do spraw gospodarki z wnioskiem o cofnięcie zezwolenia, ograniczenie jego zakresu lub przedmiotu działalności określonego w zezwoleniu.

Rozdział 5

Zmiany w przepisach obowiązujących

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 21. [Ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców] W ustawie z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz.U. z 1933 r. Nr 24, poz. 202, z 1988 r. Nr 41, poz. 325 i z 1990 r. Nr 79, poz. 466) dodaje się art. 3a w brzmieniu:

„Art. 3a. Decyzję w sprawie zezwolenia na nabycie nieruchomości położonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, ustanowionej na podstawie odrębnych przepisów, wydaje się w terminie miesiąca od dnia złożenia wniosku przez stronę.”

...